وَ إِذا طَلَّقْتُمُ النِّساءَ فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَ لا تُمْسِكُوهُنَّ ضِراراً لِتَعْتَدُوا وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ وَ لا تَتَّخِذُوا آياتِ اللَّهِ هُزُواً وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ ما أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنَ الْكِتابِ وَ الْحِكْمَةِ يَعِظُكُمْ بِهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۲۳۱﴾
هر گاه زنان را طلاق دادید و در آستانه اتمام مدّت [انتظار]شان قرار گرفتند، یا به شایستگی نگاهشان دارید و یا به شایستگی رها سازید. و آنان را برای تجاوز به حقوقشان، در حال زیان و آزار نگاه مدارید، و هر که چنین کند به خویش ستم کرده است؛ و آیات خدا را به استهزاء مگیرید و نعمت خدای را بر خود به یاد آورید؛ [به خصوص] آیات و دانشِ توأم با بینش را که برای شما نازل کرده است و به [وسیله] آن شما را اندرز میدهد؛ و در برابر خدا پروا کنید(1) و بدانید که او به هر چیزی داناست.
سوره بقره (2) آیه 231
صفحه
37
سوره
بقره (2)
آیه
231
1
تقوی همان نیروی تسلّط بر نفس و کنترل آن در برابر تمایلات نفس است. معنی دقیق تقوی، خویشتنبانی است.
وَ إِذا طَلَّقْتُمُ النِّساءَ فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلا تَعْضُلُوهُنَّ أَنْ يَنْكِحْنَ أَزْواجَهُنَّ إِذا تَراضَوْا بَيْنَهُمْ بِالْمَعْرُوفِ ذلِكَ يُوعَظُ بِهِ مَنْ كانَ مِنْكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذلِكُمْ أَزْكى لَكُمْ وَ أَطْهَرُ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ ﴿۲۳۲﴾
هنگامی که طلاق زنان [وابسته خود] را گرفتهاید و در آستانه اتمام مدّت [انتظار]شان قرار گرفتند، مانع آنها نشوید که اگر به شایستگی به توافق رسیدهاند، به نکاح همسران [سابق] خویش بازآیند؛ هر که از شما که به خدا و روز واپسین باور دارد، به این [دستورها] اندرز داده میشود؛ این [روش(1)] برای شما شایستهتر و پاکتر است؛ و [مصلحت را] خدا میداند نه شما.
سوره بقره (2) آیه 232
صفحه
37
سوره
بقره (2)
آیه
232
1
در مورد کلمه «ذلکم» به زیرنویس آیه 95 انعام(6) مراجعه فرمایید. کلمه «ذلکم» در آیات 49 و 54 بقره(همین سوره) نیز از همین مقوله است.
وَ الْوالِداتُ يُرْضِعْنَ أَوْلادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كامِلَيْنِ لِمَنْ أَرادَ أَنْ يُتِمَّ الرَّضاعَةَ وَ عَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَ كِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ لا تُكَلَّفُ نَفْسٌ إِلاَّ وُسْعَها لا تُضَارَّ والِدَةٌ بِوَلَدِها وَ لا مَوْلُودٌ لَهُ بِوَلَدِهِ وَ عَلَى الْوارِثِ مِثْلُ ذلِكَ فَإِنْ أَرادا فِصالاً عَنْ تَراضٍ مِنْهُما وَ تَشاوُرٍ فَلا جُناحَ عَلَيْهِما وَ إِنْ أَرَدْتُمْ أَنْ تَسْتَرْضِعُوا أَوْلادَكُمْ فَلا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِذا سَلَّمْتُمْ ما آتَيْتُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۲۳۳﴾
مادران [طلاقگرفته] دو سال تمام فرزندان خود را شیر دهند؛ [این حکم] برای کسی است که بخواهد [وظیفه] شیر دادن را به طور کامل انجام دهد؛ [در این دوران] تأمین خوراک و پوشاک مادران به طور شایسته بر عهده پدر است؛ [و البته] هیچ کس جز به اندازه توانش مکلف نمیشود؛ نه مادر به خاطر [نگاهداری] فرزند دچار [مشکلات و] زیان شود و نه پدر، و [اگر طی دوره شیرخوارگی، کودک یتیم شد] بر وارث فرض است که همین [تعهّدات پدر] را [در مورد تأمین هزینه مادر] انجام دهد؛ هر گاه پدر و مادر[ی که متارکه کردهاند] با توافق و مشورت یکدیگر بخواهند [کودک را زودتر] از شیر بازگیرند، گناهی بر آنها نیست؛ و اگر خواستید دایهای برای شیر دادن فرزندانتان بگیرید، در صورتی رواست که تعهّدات خود را به طور شایسته ادا کنید؛ در برابر خدا پروا کنید(1) و بدانید که او به آنچه میکنید بیناست.
سوره بقره (2) آیه 233
صفحه
37
سوره
بقره (2)
آیه
233
1
تقوی همان نیروی تسلّط بر نفس و کنترل آن در برابر تمایلات نفس است. معنی دقیق تقوی «خویشتنبانی» است.