وَ إِذا كُنْتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذا سَجَدُوا فَلْيَكُونُوا مِنْ وَرائِكُمْ وَ لْتَأْتِ طائِفَةٌ أُخْرى لَمْ يُصَلُّوا فَلْيُصَلُّوا مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَ أَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُمْ مَيْلَةً واحِدَةً وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِنْ كانَ بِكُمْ أَذىً مِنْ مَطَرٍ أَوْ كُنْتُمْ مَرْضى أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَكُمْ وَ خُذُوا حِذْرَكُمْ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْكافِرِينَ عَذاباً مُهِيناً ﴿۱۰۲﴾
و چون [در سفرهای جنگی] تو در میان مؤمنان باشی و [بخواهی] برای آنان نماز برپا داری، باید گروهی از آنان مسلّح با تو به [نماز] ایستند [و بقیه مراقب دشمن باشند]؛ و چون سجده [و نماز] را به پایان بردند، عقب دار شما شوند و گروهی دیگر که نماز به جای نیاوردهاند بیایند و همراه تو به نماز ایستند؛ و باید وسایل دفاعی و سلاح خود را برگیرند، زیرا انکارورزان دوست دارند شما از وسایل دفاعی و تجهیزات خود غافل شوید که ناگهان بر شما هجوم آرند؛ و هر گاه از باران یا بیماری در رنج بودید، ایرادی بر شما نیست که سلاحهای خویش را فروبگذارید، و[لی] احتیاط خویش را حفظ کنید، که خدا برای انکارورزان مجازاتی ذلّتبار آماده کرده است.
سوره نساء (4) آیه 102
صفحه
95
سوره
نساء (4)
آیه
102
فَإِذا قَضَيْتُمُ الصَّلاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ كانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتاباً مَوْقُوتاً ﴿۱۰۳﴾
هنگامی که نماز را به پایان بردید، [در همه حال] ایستاده و نشسته و بر پهلو آرمیده(1)، خدای را یاد کنید؛ و همین که آرامش یافتید، [طبق معمول] نماز برپا دارید؛ زیرا نماز برای ایمانآوردگان، فریضهای است زمانبندی شده.
سوره نساء (4) آیه 103
صفحه
95
سوره
نساء (4)
آیه
103
1
قیاما: جمع قائم: ایستادگان، قعودا: جمع قاعد: نشستگان و جنوب: جمع جنب: پهلوها.
وَ لا تَهِنُوا فِي ابْتِغاءِ الْقَوْمِ إِنْ تَكُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَما تَأْلَمُونَ وَ تَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ ما لا يَرْجُونَ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً ﴿۱۰۴﴾
در تعقیب گروه [دشمن که پیمان شکسته است] ضعف نشان ندهید؛ اگر شما [در این راه] رنج میبرید، آنان نیز همچون شما رنج میبرند؛ و[لی] شما امیدهایی به خدا دارید که آنان ندارند(1)؛ و خدا دانایی است فرزانه.
سوره نساء (4) آیه 104
صفحه
95
سوره
نساء (4)
آیه
104
1
همین معنی و مفهوم به بیان دیگری در آیات 139 و 140 آلعمران(3) آمده است.
إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِما أَراكَ اللَّهُ وَ لا تَكُنْ لِلْخائِنِينَ خَصِيماً ﴿۱۰۵﴾
این کتاب را به حق بر تو نازل کردیم تا طبق آنچه خدا به تو ارائه داده است، میان مردم داوری کنی؛ و [به هنگام قضاوت] دشمنِ افراد خائن مباش [که روی حکم تو ناخواسته اثر بگذارد(1)].
سوره نساء (4) آیه 105
صفحه
95
سوره
نساء (4)
آیه
105
1
آنچه در این آیه به صورت مجمل آمده، در نیمه دوم آیه 8 مائده(5): لا یجر منّکم شنأن قوم علی الاّ تعدلوا اعدلوا هو اقرب للتقوی به بیان دیگر، به صورت مشروح آمده است.
وَ اسْتَغْفِرِ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ كانَ غَفُوراً رَحِيماً ﴿۱۰۶﴾
از خدا آمرزش بخواه، که خدا آمرزگاری است مهربان.
سوره نساء (4) آیه 106
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
106
وَ لا تُجادِلْ عَنِ الَّذِينَ يَخْتانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ خَوَّاناً أَثِيماً ﴿۱۰۷﴾
از کسانی که به خود [و دیگران] خیانت میورزند، دفاع مکن، که خدا خیانتکاران گناهکار را دوست ندارد؛
سوره نساء (4) آیه 107
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
107
يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لا يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللَّهِ وَ هُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ ما لا يَرْضى مِنَ الْقَوْلِ وَ كانَ اللَّهُ بِما يَعْمَلُونَ مُحِيطاً ﴿۱۰۸﴾
[خیانتهای خود را] از مردم پنهان میکنند، و[لی] از خدا نمیتوانند پنهان دارند و آنگاه که گفتاری خلافِ پسند خدا را شبانه در دل میپرورند، خدا حاضر است، و به آنچه میکنند احاطه دارد.
سوره نساء (4) آیه 108
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
108
ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ جادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا فَمَنْ يُجادِلُ اللَّهَ عَنْهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَمْ مَنْ يَكُونُ عَلَيْهِمْ وَكِيلاً ﴿۱۰۹﴾
هان! شما کسانی هستید که در زندگی دنیا از خیانتکاران دفاع کردید، در روز رستاخیز چه کسی در برابر خدا از آنان دفاع خواهد کرد؟ یا چه کسی کارگزارشان خواهد بود؟
سوره نساء (4) آیه 109
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
109
وَ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحِيماً ﴿۱۱۰﴾
هر که عمل ناشایستی مرتکب شود یا به خویش ستم کند، آنگاه [متنبه شده] از خدا آمرزش بخواهد، خدا را آمرزگاری مهربان خواهد یافت(1)؛
سوره نساء (4) آیه 110
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
110
1
به آیه 18 نساء(همین سوره) توجّه فرمایید.
وَ مَنْ يَكْسِبْ إِثْماً فَإِنَّما يَكْسِبُهُ عَلى نَفْسِهِ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً ﴿۱۱۱﴾
و هر که گناهی مرتکب شود، بیگمان به زیان خویش مرتکب شده است(1)؛ و خدا دانایی است فرزانه.
سوره نساء (4) آیه 111
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
111
1
به آیه 164 انعام(6) و لا تکسب کل نفس الا علیها و لا تزر وازره وزر اخری و نیز به آیه 46 فصلت(41) توجّه فرمایید.