يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا يَرُدُّوكُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِينَ ﴿۱۴۹﴾
ای ایمان‌آوردگان، اگر از انکارورزان اطاعت کنید، شما را به گذشته [سیاه] بازگردانند و زیانکار خواهید شد(1).69
آل‌عمران (3)
149
به آیه 139 نساء(4) توجّه فرمایید. ضمناً مفهوم آیه، به بیان دیگر در آیه 100 آل‌عمران(همین سوره) آمده است.
بَلِ اللَّهُ مَوْلاكُمْ وَ هُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ ﴿۱۵۰﴾
[نه آن قدرتهای پوشالی] بلکه خدا کارساز شماست و او بهترین یاری‌‌دهنده است.69
آل‌عمران (3)
150
سَنُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ بِما أَشْرَكُوا بِاللَّهِ ما لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطاناً وَ مَأْواهُمُ النَّارُ وَ بِئْسَ مَثْوَى الظَّالِمِينَ ﴿۱۵۱﴾
به زودی در دل انکارورزان هراس می‌افکنیم، از آن جهت که چیزی را [در قدرت] با خدا شریک دانستند که [خدا] هیچ اعتباری به آن نداده است. جایگاهشان آتش است؛ و [به راستی] جایگاه ستمگران ناگوار است.69
آل‌عمران (3)
151
وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ ﴿۱۵۲﴾
خدا وعده خود را که با شما نهاده بود به تحقّق رساند، آنگاه که [در آغاز نبرد اُحُد] دشمنان را [با چابکی] به قانونمندی او از پای درمی‌آوردید؛ تا وقتی که [به هوای غنایم، سنگرهای خویش را رها کردید و] در کار جنگ سست شدید و به نزاع پرداختید و پس از آنکه پیروزی مورد علاقه شما را [خدا] در برابرتان قرار داده بود، [در لحظه‌ای بحرانی] بنای نافرمانی گذاشتید؛ بعضی از شما خواهان دنیا و بعضی دیگر خواهان آخرت بودند؛ آنگاه خدا شما را از [تسلّط بر] آنان بازداشت تا شما را بیازماید؛ و از [نافرمانی] شما درگذشت؛ و خدا نسبت به مؤمنان افزون‌بخشی دارد(1).69
آل‌عمران (3)
152
اشاره به زمانی است که جنگ احد به سود مسلمانان پیش می‌رفت، ولی تیراندازان محافظ درّه به طمع غنایم سنگرهای خود را رها کردند و دشمن به حمله متقابل پرداخت و گروهی از سپاه مسلمانان برای خروج از حلقه محاصره گریختند؛ با همه این احوال خدا آنان را بخشود و حتّی به پیامبرص دستور گذشت و مهربانی و حتّی مشاوره با آنها را داد. به آیه 159 آل‌عمران(همین سوره) توجّه فرمایید.
إِذْ تُصْعِدُونَ وَ لا تَلْوُونَ عَلى أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِي أُخْراكُمْ فَأَثابَكُمْ غَمًّا بِغَمٍّ لِكَيْلا تَحْزَنُوا عَلى ما فاتَكُمْ وَ لا ما أَصابَكُمْ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ ﴿۱۵۳﴾
به یاد آرید زمانی را که [از دامنه اُحُد، در حال گریز] دور می‌شدید و به اَحَدی توجّه نداشتید و رسول شما را از پشت سر به [بازگشت] فرا می‌خواند، آنگاه [خدا] اندوه [شکست و ناکامی شما] را با اندوهی [دیگر که نتیجه پشیمانی از نافرمانی و شرم از رسول بود] جزا داد(1) تا بر آنچه از دستتان رفت و رنجی که به شما رسید اندوهگین نشوید؛ [بلکه به اصلاح خود پردازید(2)] و خدا به آنچه می‌کنید آگاه است.69
آل‌عمران (3)
153
منظور این است که اندوه اوّل که بار منفی دارد تحت الشعاع اندوه دوّم (که بار مثبت دارد) قرار گیرد و فراموش شود.
سفارش عدم تأسف بر آنچه از دست رفته است، علاوه بر این آیه، در آیه 23 حدید(57) نیز تصریح شده است.