ما أَغْنى عَنْهُمْ ما كانُوا يُمَتَّعُونَ ﴿۲۰۷﴾
برخورداری آنان [از دنیا] سودی به حالشان نخواهد داشت.376
شعراء (26)
207
وَ ما أَهْلَكْنا مِنْ قَرْيَةٍ إِلاَّ لَها مُنْذِرُونَ ﴿۲۰۸﴾
[مردمِ] هیچ شهری را هلاک نکردیم، مگر اینکه [برای] یادآوری، هشداردهندگانی آشکار داشتند(1) [اگر جز این بود، ستمی نسبت به آنان بود] و ما ستمگر نبودیم(2).376
شعراء (26)
208
مفهوم آیه به بیان دیگر در بخش پایانی آیه 15 اسراء(17) آمده است.
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیه 44 یونس(10) آمده است.
ذِكْرى وَ ما كُنَّا ظالِمِينَ ﴿۲۰۹﴾
ترجمه این آیه، در آیه قبل ادغام شده است.376
شعراء (26)
209
وَ ما تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّياطِينُ ﴿۲۱۰﴾
این قرآن را شیاطین فرود نیاوردهاند.376
شعراء (26)
210
وَ ما يَنْبَغِي لَهُمْ وَ ما يَسْتَطِيعُونَ ﴿۲۱۱﴾
نه درخور این کارند و نه توانش را دارند.376
شعراء (26)
211
إِنَّهُمْ عَنِ السَّمْعِ لَمَعْزُولُونَ ﴿۲۱۲﴾
[زیرا آنان] از استماع [وحی الهی] برکنار هستند.376
شعراء (26)
212
فَلا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّبِينَ ﴿۲۱۳﴾
پس، در کنار خدا معبود دیگری را [به نیایش] مخوان(1) که مستوجب مجازات گردی.376
شعراء (26)
213
به آیه 116 نساء(4) و زیرنویس مربوطه توجّه فرمایید.
وَ أَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ ﴿۲۱۴﴾
و [ابتدا] خویشان نزدیکت را هشدار بده(1)؛376
شعراء (26)
214
منافاتی با جهانی بودن دعوت پیامبرص که در آیه 1 فرقان(25) و آیات دیگر آمده است، و نیز با آیه 7 شوری(42) که دستور اِنذار به مردم مکه و اطرافش را میدهد؛ ندارد؛ چرا ؟
وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۲۱۵﴾
و در برابر مؤمنانی که پیرویات کردهاند، بالهای مهربانی بگستران؛376
شعراء (26)
215
فَإِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ ﴿۲۱۶﴾
و اگر [گروهی] نافرمانیات کردند، بگو: من با روش شما بیگانهام.376
شعراء (26)
216
وَ تَوَكَّلْ عَلَى الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ ﴿۲۱۷﴾
و بر [خدای] فرادست مهربان توکل کن(1)؛376
شعراء (26)
217
معنای توکل انجام وظیفه خدایی و سپردن نتیجه آن به خداست، بدون هیچ نگرانی و اضطراب از آینده؛ به آیه 122 آلعمران(3) که همین معنی را میرساند توجه فرمایید.
الَّذِي يَراكَ حِينَ تَقُومُ ﴿۲۱۸﴾
همان که چون [به نماز و هر تلاشی] برخیزی، تو را میبیند،376
شعراء (26)
218
وَ تَقَلُّبَكَ فِي السَّاجِدِينَ ﴿۲۱۹﴾
و گردش تو را در میان اهل سجود [مینگرد].376
شعراء (26)
219
إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۲۲۰﴾
به راستی او شنوا و داناست.376
شعراء (26)
220
هَلْ أُنَبِّئُكُمْ عَلى مَنْ تَنَزَّلُ الشَّياطِينُ ﴿۲۲۱﴾
آیا شما را آگاه کنم که شیاطین بر چه کسانی فرود میآیند؟376
شعراء (26)
221
تَنَزَّلُ عَلى كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ ﴿۲۲۲﴾
بر هر دروغپرداز گناهکاری فرود میآیند(1)؛376
شعراء (26)
222
به آیه 83 مریم(19) توجّه فرمایید.
يُلْقُونَ السَّمْعَ وَ أَكْثَرُهُمْ كاذِبُونَ ﴿۲۲۳﴾
[که برای تجسّس] گوش فرامیدارند و بیشترشان دروغپردازند.376
شعراء (26)
223
وَ الشُّعَراءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ ﴿۲۲۴﴾
[پیامبر شما شاعر نیست(1)] شاعران کسانیاند که بیراهان به دنبالشان روانند(2).376
شعراء (26)
224
برای توجیه افزوده، به آیه 69 یس(36) توجّه فرمایید.
شعر در زبان عربی سخنی است که دارای وزن و قافیه و زاییده خیال پردازی باشد؛ ولی به کلامی که مفید و عقلانی باشد، اگرچه وزن داشته باشد، شعر نمیگویند، به آن کلامِ منظوم یا نظم میگویند، در مقابل نثر. و در این آیه، منظور از شعر و شاعری همین گونه سخنان خیالبافی و بیفایده است که با وزن و قافیه سروده شده است.
أَ لَمْ تَرَ أَنَّهُمْ فِي كُلِّ وادٍ يَهِيمُونَ ﴿۲۲۵﴾
آیا توجّه نکردهای که آنان در هر طریقی سرگردانند،376
شعراء (26)
225
وَ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ ما لا يَفْعَلُونَ ﴿۲۲۶﴾
و سخنانی [به مبالغه] میگویند که [معتقد نیستند و] عمل نمیکنند؛376
شعراء (26)
226
إِلاَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ ذَكَرُوا اللَّهَ كَثِيراً وَ انْتَصَرُوا مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا وَ سَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ ﴿۲۲۷﴾
مگر مؤمنانِ نیکرفتار که فراوان به یاد خدا هستند و پس از آنکه ستم دیدند، [با اشعار خود] داد میستانند؛ و به زودی ستمگران متوجّه خواهند شد که با چه وضعی دگرگون میشوند(1).376
شعراء (26)
227
موارد نمونه آن را در آیات 39 و 40 قصص(28) و 39 و 40 عنکبوت(29) ملاحظه فرمایید.