سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاؤُكَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئاً وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ ﴿۴۲﴾
به گفتار دروغ، فراوان توجّه می‌کنند و مال حرام را می‌بلعند؛ اگر نزد تو آیند، میانشان داوری کن یا از آنان روی بگردان؛ و اگر از آنان رویگردان شدی، هرگز کمترین زیانی به تو نخواهند رساند؛ و[لی] اگر داوری کردی، به عدالت میانشان داوری کن، که خدا عادلان را دوست دارد.115
مائده (5)
42
وَ كَيْفَ يُحَكِّمُونَكَ وَ عِنْدَهُمُ التَّوْراةُ فِيها حُكْمُ اللَّهِ ثُمَّ يَتَوَلَّوْنَ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ ما أُولئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ ﴿۴۳﴾
چگونه تو را به حکمیت انتخاب می‌کنند در حالی که تورات در اختیار آنان است و حکم خدا در آن [مذکور] است؟ آنگاه با وجود این از آن روی برمی‌تابند؛ [چون] ایمان ندارند.115
مائده (5)
43
إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِيها هُدىً وَ نُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُوا لِلَّذِينَ هادُوا وَ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتابِ اللَّهِ وَ كانُوا عَلَيْهِ شُهَداءَ فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ وَ لا تَشْتَرُوا بِآياتِي ثَمَناً قَلِيلاً وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولئِكَ هُمُ الْكافِرُونَ ﴿۴۴﴾
تورات را که حاوی هدایت و نور است نازل کردیم، که پیامبران [پس از موسی] که تسلیم [در برابر خدا] بودند و نیز الهیون و علمای مذهبی(1) که به حفظ کتاب خدا مأمور بودند، طبق آن بین یهودیان داوری می‌نمودند و بر [اصالت] آن گواه بودند؛ شما هم [به هنگام داوری] از مردم نترسید، فقط از من بترسید و آیات مرا به بهایی ناچیز نفروشید؛ و آنان که طبق آیاتی که خدا نازل کرده است داوری نکنند، انکارورزند.115
مائده (5)
44
احبار: جمع حِبر: علمای دینی یهود.
وَ كَتَبْنا عَلَيْهِمْ فِيها أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَ الْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَ الْأَنْفَ بِالْأَنْفِ وَ الْأُذُنَ بِالْأُذُنِ وَ السِّنَّ بِالسِّنِّ وَ الْجُرُوحَ قِصاصٌ فَمَنْ تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَهُ وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿۴۵﴾
در تورات بر یهودیان مقرّر داشتیم که نفس [را] در برابر نفس [قصاص کنید(1)]، چشم در برابر چشم، بینی در برابر بینی، گوش در برابر گوش و دندان در برابر دندان و هر زخمی(2) [نیز] قصاص دارد؛ امّا هر کس قصاص را ببخشد، کفّاره‌ای برای [گناهان] اوست؛ و آنان که طبق آیاتی که خدا نازل کرده است داوری نکنند، ستمکارند.115
مائده (5)
45
شیخ طوسی در تفسیر «تبیان» ذیل این آیه تصریح کرده است که «این قانونِ تورات، در اسلام نیز امضا شده است». دکتر خزائلی در کتاب احکام قرآن می‌گوید: «با آنکه آیه در مقام خبر از مندرجات تورات است، پایان آیه حاکی است که حکم آن در شرع اسلام تثبیت شده است، زیرا صراحت دارد که کسانی که به احکام منزل از جانب خدا عمل نکنند، ستمکارند». شادروان خزائلی پس از نقل آیه مشابه در تورات اضافه می‌کند: «حکم عفو و صدقه در این مورد، در تورات نیامده و قرآن آن را اضافه و تکمیل کرده و این دلیلی است بر امضای آن در قرآن». محمّد جواد مغنیه در جلد سوّم تفسیر الکاشف ذیل آیه گفته است: حکم «النفس بالنفس الخ» از احکامی است که در تورات نازل شده و شریعت اسلامی آن را نسخ نکرده است. لازم به ذکر است که این قانون، مربوط به مواردی است که قتل در داخل یک نظام اتّفاق می‌افتد، به عبارت دیگر، قاتل و مقتول، هر دو تحت نفوذ یک نظام قرار دارند، و از مقوله آیه 178 بقره(2) که مربوط به موارد قتل میان دو نظام است، نیست؛ واللّه اعلم.
جُروح: جمع جُرح: زخم، جَرح مصدر است.