إِنْ تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْكَ مُصِيبَةٌ يَقُولُوا قَدْ أَخَذْنا أَمْرَنا مِنْ قَبْلُ وَ يَتَوَلَّوْا وَ هُمْ فَرِحُونَ ﴿۵۰﴾
هر گاه خیری به تو رسد، بر آنان ناگوار آید؛ و اگر آسیبی به تو رسد، می‌گویند: ما قبلاً احتیاط خود را کرده‌ایم [که به جنگ نرفتیم]؛ آنگاه شادی‌کنان روی برمی‌تابند.
سوره توبه (9) آیه 50
صفحه
195
سوره
توبه (9)
آیه
50
قُلْ لَنْ يُصِيبَنا إِلاَّ ما كَتَبَ اللَّهُ لَنا هُوَ مَوْلانا وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۵۱﴾
بگو: هرگز جز آنچه خدا مقدّر داشته، به ما نخواهد رسید؛ او کارساز ماست؛ و مؤمنان باید تنها بر خدا توکل کنند(1).
سوره توبه (9) آیه 51
صفحه
195
سوره
توبه (9)
آیه
51
1
برای روشن شدن معنی و مفهوم «توکل»، به زیرنویس دوّم آیه 122 آل‌عمران(3) مراجعه فرمایند.
قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنا إِلاَّ إِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِ وَ نَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَنْ يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذابٍ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ بِأَيْدِينا فَتَرَبَّصُوا إِنَّا مَعَكُمْ مُتَرَبِّصُونَ ﴿۵۲﴾
بگو: آیا درباره ما جز یکی از دو پدیده نیکوترِ [پیروزی و شهادت] را چشم به راه هستید؟ و[لی] ما درباره شما انتظار آن داریم که خدا به مجازاتی از سوی خویش یا به دست ما گرفتارتان کند؛ پس چشم به راه باشید، ما هم با شما چشم به راه خواهیم ماند.
سوره توبه (9) آیه 52
صفحه
195
سوره
توبه (9)
آیه
52
قُلْ أَنْفِقُوا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً لَنْ يُتَقَبَّلَ مِنْكُمْ إِنَّكُمْ كُنْتُمْ قَوْماً فاسِقِينَ ﴿۵۳﴾
بگو: چه با میل و رضا [برای تأمین هزینه جنگ] کمک مالی بدهید و چه با کراهت، هرگز از شما پذیرفته نخواهد شد(1)؛ زیرا گروهی منحرف هستید.
سوره توبه (9) آیه 53
صفحه
195
سوره
توبه (9)
آیه
53
1
اشاره به گفتار دورویان است که پیشنهاد می‌کردند اجازه دهید ما در جنگ تبوک شرکت نکنیم، درعوض، برای تأمین هزینه جنگ کمک مالی بدهیم.
وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا يَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلاَّ وَ هُمْ كُسالى وَ لا يُنْفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ كارِهُونَ ﴿۵۴﴾
[هیچ چیز] مانع قبول کمکهای مالی آنان نشد، جز اینکه خدا و رسولش را انکار کردند، و به نماز حاضر نمی‌شوند، مگر سست و بی‌حال(1)، و انفاق [هم] نمی‌کنند، مگر با ناخشنودی.
سوره توبه (9) آیه 54
صفحه
195
سوره
توبه (9)
آیه
54
1
کسالی: جمع کسلان: تنبل، سست.
فَلا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِها فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ تَزْهَقَ أَنْفُسُهُمْ وَ هُمْ كافِرُونَ ﴿۵۵﴾
[فراوانی] اموال و فرزندانشان تو را به شگفتی نیاورد(1)؛ خدا می‌خواهد آنان را به همین [وسیله] در زندگی دنیا به رنج افکند و در حال انکار جان سپرند(2).
سوره توبه (9) آیه 55
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
55
1
معنی و مفهوم این بخش از آیه در آیه 131 طه(20) نیز آمده است.
2
به آیات 178 آل‌عمران(3) ، 182 و 183 اعراف(7) و 44 و 45 قلم(68) در مورد تباهی تدریجی انسانهای نابهنجار توجّه فرمایید.
وَ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنَّهُمْ لَمِنْكُمْ وَ ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ ﴿۵۶﴾
به خدا سوگند یاد می‌کنند که از شما هستند، و[لی] از شما نیستند(1)، بلکه گروهی هستند که [از کشته شدن در جنگ] وحشت دارند.
سوره توبه (9) آیه 56
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
56
1
به آیه 14 بقره(2) توجّه فرمایید.
لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغاراتٍ أَوْ مُدَّخَلاً لَوَلَّوْا إِلَيْهِ وَ هُمْ يَجْمَحُونَ ﴿۵۷﴾
اگر پناهگاه یا [یکی از] غارها(1) یا گریزگاهی [برای فرار] بیابند، شتابان به آن روی می‌آورند.
سوره توبه (9) آیه 57
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
57
1
مغارات: جمع مَغاره: غار.
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْها رَضُوا وَ إِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْها إِذا هُمْ يَسْخَطُونَ ﴿۵۸﴾
و بعضی از آنان در [نحوه تقسیم] کمکها از تو عیب‌جویی می‌کنند؛ اگر به آنان [سهمی] بدهند، راضی خواهند شد و اگر ندهند، به خشم درمی‌آیند.
سوره توبه (9) آیه 58
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
58
وَ لَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا ما آتاهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَيُؤْتِينَا اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ رَسُولُهُ إِنَّا إِلَى اللَّهِ راغِبُونَ ﴿۵۹﴾
[چقدر بهتر بود] اگر به آنچه خدا و رسولش به ایشان عطا می‌کنند، خرسند می‌شدند و می‌گفتند: [لطف] خدا ما را بس و خدا و رسولش از افزون‌بخشی خود [باز هم] به ما عطا خواهند کرد؛ تنها به خدا گرایش [و امیدواری] داریم.
سوره توبه (9) آیه 59
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
59