وَ إِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ وَ تُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّهُ مُبْدِيهِ وَ تَخْشَى النَّاسَ وَ اللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشاهُ فَلَمَّا قَضى زَيْدٌ مِنْها وَطَراً زَوَّجْناكَها لِكَيْ لا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَجٌ فِي أَزْواجِ أَدْعِيائِهِمْ إِذا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَراً وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولاً ﴿۳۷﴾
[به یاد آر] زمانی را که به [زیدبن حارثه] کسی که خدا به او نعمت [اسلام] و تو نیز نعمت [آزادی] بخشیدی، [به نصیحت] میگفتی: همسرت را نگاه دار و در برابر خدا پروا داشته باش [و متارکه نکن]، و در دل مطلبی را [در مورد امکان ازدواج خودت با او در صورت سرپیچی زید] پنهان میداشتی که خدا آن را آشکار کرد و [چون این ازدواج، مغایر با سنّتهای جاهلی بود(1)] از [سرزنشِ] مردم میترسیدی(2)، در حالی که خدا سزاوارتر است که از او بترسی؛ و آنگاه که زید از همسرش کام گرفت [و متارکه کرد]، او را به نکاح تو درآوردیم تا برای مؤمنان در امر ازدواج با همسرانِ پسرخواندههای خویش که از آنان کام گرفته [و متارکه کرده] اند، گناهی نباشد؛ و فرمان خدا انجام یافتنی است.423
احزاب (33)
37
زیدبن حارثه برده آزادشده و پسرخوانده پیامبرص بود.
همان موضوعی است که پیامبر به راز با یکی از همسرانش در میان گذاشت و در آیه 3 تحریم(66) به طور سربسته آمده است.
ما كانَ عَلَى النَّبِيِّ مِنْ حَرَجٍ فِيما فَرَضَ اللَّهُ لَهُ سُنَّةَ اللَّهِ فِي الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ قَدَراً مَقْدُوراً ﴿۳۸﴾
هیچ گونه محظوری بر پیامبر در آنچه خدا بر او مقرّر داشته است، نیست؛ [سنت شکنی را] خدا میان پیامبران گذشته(1) [به درستی] سنت نهاده است، و فرمان خدا سنجیده و دقیق است؛423
احزاب (33)
38
منظور از کلمه «الذین» پیامبران خدا هستند؛ به آیه بعدی و نیز آیه 77 اسراء(17) توجه فرمایید.
الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ وَ يَخْشَوْنَهُ وَ لا يَخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللَّهَ وَ كَفى بِاللَّهِ حَسِيباً ﴿۳۹﴾
همانان که پیامهای الهی را میرسانند و [تنها] از او میترسند و از هیچ کس جز او ترسی ندارند؛ و خدا به عنوان حسابرس کافی است.423
احزاب (33)
39
ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ وَ كانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيماً ﴿۴۰﴾
محمّد پدر هیچ یک از مردان شما [و از جمله زید] نیست(1)، بلکه رسول خدا و پایانبخش [سلسله] پیامبران است(2)، و خدا به هر چیزی داناست.423
احزاب (33)
40
نتیجه حکمی است که در آیه 4 احزاب(همین سوره) آمده است ما جعل ادّعیاءکم ابناءکم.
واژه «خاتم» به معنی وسیلهای است که بدان ختم میگردد. در اینجا منظور آخرین فرد پیامبران است. که سلسله پیامبری به وسیله او ختم شده است.
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِيراً ﴿۴۱﴾
ای ایمانآوردگان(1)، خدا را فراوان یاد کنید(2)،423
احزاب (33)
41
به زیرنویس آیه 29 نساء(4) و زیرنویس اول آیه 267 بقره(2) مراجعه فرمایید.
به آیه 152 بقره(2) توجّه فرمایید.
وَ سَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَ أَصِيلاً ﴿۴۲﴾
و بامداد و شبانگاه [همواره] او را تقدیس نمایید.423
احزاب (33)
42
هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَ مَلائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ كانَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيماً ﴿۴۳﴾
اوست که به شما توجّه و عنایت دارد - و فرشتگان او نیز(1)- تا شما را از تاریکیها به سوی روشنی برآورد؛ و [خدا] نسبت به اهل ایمان همواره مهربان است.423
احزاب (33)
43
به آیات 7-9 غافر(40) توجّه فرمایید.
تَحِيَّتُهُمْ يَوْمَ يَلْقَوْنَهُ سَلامٌ وَ أَعَدَّ لَهُمْ أَجْراً كَرِيماً ﴿۴۴﴾
درودشان روزی که او را ملاقات کنند، سلام است(1)، و برای آنان پاداشی فاخر آماده کرده است.424
احزاب (33)
44
در آیات 23 و 24 رعد(13) و 73 زمر(39) و 58 یس(36) روشنتر بیان شده است.
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً ﴿۴۵﴾
ای پیامبر، تو را نمونه و بشارتدهنده و هشداردهنده فرستادیم،424
احزاب (33)
45
وَ داعِياً إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنِيراً ﴿۴۶﴾
و نیز دعوتکننده به سوی خدا، بر طبق روشی که او معین کرده است و چراغی روشن.424
احزاب (33)
46