وَ عاداً وَ ثَمُودَ وَ أَصْحابَ الرَّسِّ وَ قُرُوناً بَيْنَ ذلِكَ كَثِيراً ﴿۳۸﴾
و نیز قوم عاد و ثمود و اهالی «رس»(1) و نسلهای بسیار دیگری را که بین آنها بودند [به خاک هلاک نشاندیم].
سوره فرقان (25) آیه 38
صفحه
363
سوره
فرقان (25)
آیه
38
1
مفسّران هنوز اطلاع دقیقی در مورد قوم «رس» ندارند. طبری احتمال میدهد که با «اصحاب اخدود» که در آیات 4-8 بروج(85) از آنان سخن رفته است، یکی باشند. «رس» در لغت به معنی چاه است.
وَ كُلاًّ ضَرَبْنا لَهُ الْأَمْثالَ وَ كُلاًّ تَبَّرْنا تَتْبِيراً ﴿۳۹﴾
و برای هریک مثلها[ی پندآمیز] زدیم(1) [که بیتأثیر بود] و به کلّی نابودشان کردیم.
سوره فرقان (25) آیه 39
صفحه
363
سوره
فرقان (25)
آیه
39
1
موارد آن را به طور نمونه در آیات 73 حج(22) و 41 عنکبوت(29) ملاحظه فرمایید.
وَ لَقَدْ أَتَوْا عَلَى الْقَرْيَةِ الَّتِي أُمْطِرَتْ مَطَرَ السَّوْءِ أَ فَلَمْ يَكُونُوا يَرَوْنَها بَلْ كانُوا لا يَرْجُونَ نُشُوراً ﴿۴۰﴾
[انکارورزان قریش] به شهری که هدف باران بلا(1) قرار گرفته بود، گذر کردهاند، مگر آن را نمیدیدند(2)؟ [چرا،] ولی امید [و بیمی] به تجدید حیات نداشتند.
سوره فرقان (25) آیه 40
صفحه
363
سوره
فرقان (25)
آیه
40
1
چگونگی این باران را در آیه 82 هود(11) ملاحظه فرمایید.
2
به بیان دیگر در آیات 137 و 138 صافات(37) آمده است.
وَ إِذا رَأَوْكَ إِنْ يَتَّخِذُونَكَ إِلاَّ هُزُواً أَ هذَا الَّذِي بَعَثَ اللَّهُ رَسُولاً ﴿۴۱﴾
و چون تو را ببینند، فقط به استهزایت میگیرند؛ [و میگویند:] آیا این همان کسی است که خدا او را به رسالت برانگیخته است؟
سوره فرقان (25) آیه 41
صفحه
363
سوره
فرقان (25)
آیه
41
إِنْ كادَ لَيُضِلُّنا عَنْ آلِهَتِنا لَوْ لا أَنْ صَبَرْنا عَلَيْها وَ سَوْفَ يَعْلَمُونَ حِينَ يَرَوْنَ الْعَذابَ مَنْ أَضَلُّ سَبِيلاً ﴿۴۲﴾
اگر نسبت به [پرستش] معبودهای خود ایستادگی نمیکردیم، نزدیک بود از [راهِ] آنها گمراهمان کند؛ آنگاه که مجازات را مشاهده کنند، خواهند دانست چه کسی از راه گمگشتهتر است.
سوره فرقان (25) آیه 42
صفحه
363
سوره
فرقان (25)
آیه
42
أَ رَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ أَ فَأَنْتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكِيلاً ﴿۴۳﴾
آیا توجّه کردهای به آن کس که معبودش را هوای نفس خود گرفته [و تسلیم آن شده است(1)]؟ مگر تو میتوانی کارگزارش باشی؟
سوره فرقان (25) آیه 43
صفحه
363
سوره
فرقان (25)
آیه
43
أَمْ تَحْسَبُ أَنَّ أَكْثَرَهُمْ يَسْمَعُونَ أَوْ يَعْقِلُونَ إِنْ هُمْ إِلاَّ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلاً ﴿۴۴﴾
مگر میپنداری بیشترشان میشنوند یا درک میکنند؟ آنها به سان دامها هستند، بلکه از راه گمگشته تر(1).
سوره فرقان (25) آیه 44
صفحه
364
سوره
فرقان (25)
آیه
44
1
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیه 171 بقره(2) آمده است.
أَ لَمْ تَرَ إِلى رَبِّكَ كَيْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَ لَوْ شاءَ لَجَعَلَهُ ساكِناً ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلاً ﴿۴۵﴾
آیا به [لطف و صُنع] صاحباختیارت توجّه نکردی که چگونه سایه را گسترد، و اگر میخواست، آن را ساکن میکرد؛ آنگاه [تغییرِ وضعِ] خورشید را [نسبت به زمین] دلیل [گسترش و حرکت] آن [سایه] قرار دادیم.
سوره فرقان (25) آیه 45
صفحه
364
سوره
فرقان (25)
آیه
45
ثُمَّ قَبَضْناهُ إِلَيْنا قَبْضاً يَسِيراً ﴿۴۶﴾
آنگاه سایه را به [قدرت] خود، به آسانی بازگرفتیم.
سوره فرقان (25) آیه 46
صفحه
364
سوره
فرقان (25)
آیه
46
وَ هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِباساً وَ النَّوْمَ سُباتاً وَ جَعَلَ النَّهارَ نُشُوراً ﴿۴۷﴾
اوست که شب را برای شما پوششی قرار داد و خواب را [مایه] آرامش، و روز را [نوعی] تجدید حیات.
سوره فرقان (25) آیه 47
صفحه
364
سوره
فرقان (25)
آیه
47