وَ قالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَكْتُمُ إِيمانَهُ أَ تَقْتُلُونَ رَجُلاً أَنْ يَقُولَ رَبِّيَ اللَّهُ وَ قَدْ جاءَكُمْ بِالْبَيِّناتِ مِنْ رَبِّكُمْ وَ إِنْ يَكُ كاذِباً فَعَلَيْهِ كَذِبُهُ وَ إِنْ يَكُ صادِقاً يُصِبْكُمْ بَعْضُ الَّذِي يَعِدُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّابٌ ﴿۲۸﴾
مرد با ایمانی از کسان فرعون که ایمان خویش را نهان میداشت(1)، گفت: آیا مردی را به جرم این گفتار که صاحباختیار من خداست، میکشید، در صورتی که نشانههای روشن از جانب پروردگارتان بر شما ارائه کرده است؟! گیرم دروغ گفته باشد، بارِ دروغش بر عهده خود اوست؛ و[لی] اگر راست گفته باشد، [حداقل] برخی از مجازاتهایی که وعده میدهد، به شما خواهد رسید؛ زیرا خدا اسرافکارانِ دروغپرداز را هدایت نخواهد کرد.
سوره غافر (40) آیه 28
صفحه
470
سوره
غافر (40)
آیه
28
1
به آیه 20 قصص(28) توجّه فرمایید.
يا قَوْمِ لَكُمُ الْمُلْكُ الْيَوْمَ ظاهِرِينَ فِي الْأَرْضِ فَمَنْ يَنْصُرُنا مِنْ بَأْسِ اللَّهِ إِنْ جاءَنا قالَ فِرْعَوْنُ ما أُرِيكُمْ إِلاَّ ما أَرى وَ ما أَهْدِيكُمْ إِلاَّ سَبِيلَ الرَّشادِ ﴿۲۹﴾
ای قوم من، امروز فرمانروایی در اختیار شماست، در حالی که در این سرزمین سلطه دارید، ولی اگر سختگیری خدا دامنگیرمان شود، چه کسی ما را یاری خواهد کرد؟ فرعون گفت: برای شما هیچ راهی جز آنچه به نظرم رسیده، ارائه نمینمایم و شما را جز به راه کمال هدایت نمیکنم.
سوره غافر (40) آیه 29
صفحه
470
سوره
غافر (40)
آیه
29
وَ قالَ الَّذِي آمَنَ يا قَوْمِ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزابِ ﴿۳۰﴾
آن مرد با ایمان گفت: ای قوم من، من بر شما از روزگاری مشابه گروهها[ی دیگر] میترسم،
سوره غافر (40) آیه 30
صفحه
470
سوره
غافر (40)
آیه
30
مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَ عادٍ وَ ثَمُودَ وَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ وَ مَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْماً لِلْعِبادِ ﴿۳۱﴾
همچون عادت [تکذیب و مجازات آن، در مورد] قوم نوح و عاد(1) و ثمود(2) و کسانی که بعد از آنان بودند؛ در حالی که خدا ستمی برای بندگانش نمیخواهد.
سوره غافر (40) آیه 31
صفحه
470
سوره
غافر (40)
آیه
31
1
به زیرنویس آیه 50 هود(11) مراجعه فرمایید.
2
به زیرنویس آیه 141 شعراء(26) مراجعه فرمایید.
وَ يا قَوْمِ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنادِ ﴿۳۲﴾
ای قوم من، بر شما از روز فریادهای یاریطلبانه(1) [بینتیجه(2)] میترسم؛
سوره غافر (40) آیه 32
صفحه
470
سوره
غافر (40)
آیه
32
1
کلمه «التنّاد» در اصل «التّنادی» بوده به معنی صدا زدن؛ حذف یاء به خاطر تخفیف است.
2
به آیه 50 اعراف(7) توجّه فرمایید.
يَوْمَ تُوَلُّونَ مُدْبِرِينَ ما لَكُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ عاصِمٍ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ ﴿۳۳﴾
روزی که همه [از ترس] به عقب بازمیگردید، در حالی که در برابر [مجازاتِ] خدا محافظی ندارید؛ و هر که را خدا گمراه کند(1)، هیچ راهنمایی نخواهد داشت.
سوره غافر (40) آیه 33
صفحه
470
سوره
غافر (40)
آیه
33
1
به آیه 27 ابراهیم(14) و یضل اللّه الظالمین توجّه فرمایید.
وَ لَقَدْ جاءَكُمْ يُوسُفُ مِنْ قَبْلُ بِالْبَيِّناتِ فَما زِلْتُمْ فِي شَكٍّ مِمَّا جاءَكُمْ بِهِ حَتَّى إِذا هَلَكَ قُلْتُمْ لَنْ يَبْعَثَ اللَّهُ مِنْ بَعْدِهِ رَسُولاً كَذلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ مُرْتابٌ ﴿۳۴﴾
قبل از این هم یوسف نشانههای روشن بر شما ارائه کرد و پیوسته از آنچه آورده بود در شک بودید؛ تا زمانی که یوسف از دنیا رفت، گفتید: خدا پس از او هرگز رسولی برنخواهد انگیخت؛ خدا اسرافکار بدگمان را این گونه گمراه میکند.
سوره غافر (40) آیه 34
صفحه
471
سوره
غافر (40)
آیه
34
الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطانٍ أَتاهُمْ كَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ الَّذِينَ آمَنُوا كَذلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلى كُلِّ قَلْبِ مُتَكَبِّرٍ جَبَّارٍ ﴿۳۵﴾
کسانی که در مورد آیات خدا بیآنکه دلیلی در اختیارشان باشد به مجادله برمیخیزند، [رفتارشان] نزد خدا و مؤمنین، سخت ناپسند است؛ خدا بر سراسر قلب متکبّر خودکامه این گونه مهر [غفلت] مینهد(1).
سوره غافر (40) آیه 35
صفحه
471
سوره
غافر (40)
آیه
35
1
علت آن را در آیات 10 بقره(2) ، 125 توبه(9) ، نیمه دوّم آیه 5 صف(61) و 3 منافقون(63) جستجو فرمایید.
وَ قالَ فِرْعَوْنُ يا هامانُ ابْنِ لِي صَرْحاً لَعَلِّي أَبْلُغُ الْأَسْبابَ ﴿۳۶﴾
فرعون به [وزیرش] هامان گفت: برای من بنایی بلند بساز، بسا که به امور [عالم بالا] دست یابم،
سوره غافر (40) آیه 36
صفحه
471
سوره
غافر (40)
آیه
36
أَسْبابَ السَّماواتِ فَأَطَّلِعَ إِلى إِلهِ مُوسى وَ إِنِّي لَأَظُنُّهُ كاذِباً وَ كَذلِكَ زُيِّنَ لِفِرْعَوْنَ سُوءُ عَمَلِهِ وَ صُدَّ عَنِ السَّبِيلِ وَ ما كَيْدُ فِرْعَوْنَ إِلاَّ فِي تَبابٍ ﴿۳۷﴾
امور آسمانها، تا به معبود موسی پی ببرم، با آنکه او را دروغپرداز میپندارم؛ رفتار زشت فرعون در نظرش این گونه آراسته شد(1) و از راه [درست] بازداشته شد؛ و نیرنگ فرعون به تباهی انجامید.
سوره غافر (40) آیه 37
صفحه
471
سوره
غافر (40)
آیه
37
1
در رابطه با آیه اخیر به آیه 25 فصلت(41) و نیز به آیات 103-105 کهف(18) توجّه فرمایید.