كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ فَنادَوْا وَ لاتَ حِينَ مَناصٍ ﴿۳﴾
چه بسیار مردم روزگاران را قبل از آنان هلاک کردیم که به فریاد آمدند و [آن هنگام] هنگامِ گریز نبود(1).
سوره ص (38) آیه 3
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
3
1
برای روشنتر شدن آیه، به آیات 84 و 85 غافر(40) توجّه فرمایید و مصداق آن را در آیات 90 و 91 یونس(10) ملاحظه فرمایید. ضمناً «لاتَ»، «لا»ی نفی جنس است همراه با «ت» زائد.
وَ عَجِبُوا أَنْ جاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ وَ قالَ الْكافِرُونَ هذا ساحِرٌ كَذَّابٌ ﴿۴﴾
انکارورزان از اینکه هشداردهندهای از میان خودشان به سراغشان آمده است، ابراز شگفتی کردند و گفتند: این جادوگری است دروغپرداز؛
سوره ص (38) آیه 4
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
4
أَ جَعَلَ الْآلِهَةَ إِلهاً واحِداً إِنَّ هذا لَشَيْءٌ عُجابٌ ﴿۵﴾
چگونه معبودها[ی مختلف] را، معبود یگانهای قرار داده است؟ داستان عجیبی است!
سوره ص (38) آیه 5
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
5
وَ انْطَلَقَ الْمَلَأُ مِنْهُمْ أَنِ امْشُوا وَ اصْبِرُوا عَلى آلِهَتِكُمْ إِنَّ هذا لَشَيْءٌ يُرادُ ﴿۶﴾
سرانشان به پا خاستند [و به یکدیگر گفتند] که بروید و برای [حفظ] معبودهای خود ایستادگی کنید؛ برنامه مطلوب همین است.
سوره ص (38) آیه 6
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
6
ما سَمِعْنا بِهذا فِي الْمِلَّةِ الْآخِرَةِ إِنْ هذا إِلاَّ اخْتِلاقٌ ﴿۷﴾
ما این [نظریه توحید] را در آیین اخیر(1) هم نشنیدهایم؛ این دروغی بیش نیست.
سوره ص (38) آیه 7
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
7
1
منظور آیین مسیحیت است که عقیده به تثلیث داشتند.
أَ أُنْزِلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ مِنْ بَيْنِنا بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ مِنْ ذِكْرِي بَلْ لَمَّا يَذُوقُوا عَذابِ ﴿۸﴾
چگونه از میان همه ما، وحی تنها بر او نازل شده است(1)؟ ولی آنان در [اصلِ] وحی من تردید دارند؛ بلکه هنوز مجازات مرا نچشیدهاند.
سوره ص (38) آیه 8
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
8
1
پاسخ این ادّعا را علاوه بر آیه بعدی، در آیه 124 انعام(6) ملاحظه فرمایید.
أَمْ عِنْدَهُمْ خَزائِنُ رَحْمَةِ رَبِّكَ الْعَزِيزِ الْوَهَّابِ ﴿۹﴾
مگر خزاین رحمتِ صاحباختیار فرا دست و بخشندهات در اختیار آنان است؟
سوره ص (38) آیه 9
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
9
أَمْ لَهُمْ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُما فَلْيَرْتَقُوا فِي الْأَسْبابِ ﴿۱۰﴾
یا فرمانروایی آسمانها و زمین و مابین آنها را دارند؟ [اگر چنین است] با وسایل [و امکانات خود به آسمان] صعود کنند [و مانع وحی شوند].
سوره ص (38) آیه 10
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
10
جُنْدٌ ما هُنالِكَ مَهْزُومٌ مِنَ الْأَحْزابِ ﴿۱۱﴾
[گروه کفّاری که] آنجا [موضع گرفته] سپاهکی است ورشکسته، از جمله سایر گروهها[ی مخالف پیامبران(1)].
سوره ص (38) آیه 11
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
11
1
به دو آیه متوالی بعدی 12 و 13 ص(38) توجّه فرمایید.
كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَ عادٌ وَ فِرْعَوْنُ ذُو الْأَوْتادِ ﴿۱۲﴾
قبل از آنان هم قوم نوح و عاد و [نیز] فرعون که سپاهی نیرومند داشت، [پیامبرانشان را] دروغپرداز شمردند؛
سوره ص (38) آیه 12
صفحه
453
سوره
ص (38)
آیه
12