أَ فَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ أَمْ جاءَهُمْ ما لَمْ يَأْتِ آباءَهُمُ الْأَوَّلِينَ ﴿۶۸﴾
چرا درباره گفتار [قرآن] تدبّر نمی‌کنند(1)، مگر [نزول کتاب تازگی دارد و] چیزی بر آنها رسیده است که برای پدرانشان نیامده بود؟!
سوره مؤمنون (23) آیه 68
صفحه
346
سوره
مؤمنون (23)
آیه
68
1
کلمه «یدّبّروا» در اصل «یتَدَبَّروا» بوده است.
أَمْ لَمْ يَعْرِفُوا رَسُولَهُمْ فَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ ﴿۶۹﴾
یا آنکه رسولشان را نشناخته‌اند و با او بیگانه‌اند؟!
سوره مؤمنون (23) آیه 69
صفحه
346
سوره
مؤمنون (23)
آیه
69
أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ بَلْ جاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَ أَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ ﴿۷۰﴾
یا می‌گویند: جنون دارد(1)؟ بلکه او [در کمال عقل] حقیقتی را برای آنان آورده است، و[لی] بیشترشان از حق ناخشنودند.
سوره مؤمنون (23) آیه 70
صفحه
346
سوره
مؤمنون (23)
آیه
70
1
اشاره به گفتار مخالفان است که در آیات 6 حجر(15) و 25 مؤمنون(23) آمده است.
وَ لَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْواءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فِيهِنَّ بَلْ أَتَيْناهُمْ بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَنْ ذِكْرِهِمْ مُعْرِضُونَ ﴿۷۱﴾
اگر حق پیرو هوسهای آنها می‌شد، آسمانها و زمین و هر که در آنهاست تباه می‌گشت، ولی ما پند [زندگی]شان را برای ایشان آورده‌ایم و آنها از آن رویگردان شدند.
سوره مؤمنون (23) آیه 71
صفحه
346
سوره
مؤمنون (23)
آیه
71
أَمْ تَسْأَلُهُمْ خَرْجاً فَخَراجُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ هُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿۷۲﴾
مگر [در برابر دعوتت] از آنان پاداشی خواسته‌ای؟! پاداش صاحب‌اختیارت بهتر است و او بهترین روزی‌‌دهنده است.
سوره مؤمنون (23) آیه 72
صفحه
346
سوره
مؤمنون (23)
آیه
72
وَ إِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۷۳﴾
به راستی تو به راه راست(1) دعوتشان می‌کنی.
سوره مؤمنون (23) آیه 73
صفحه
346
سوره
مؤمنون (23)
آیه
73
1
توضیح بیشتر در مورد این راه را در نیمه دوّم آیه 101 آل‌عمران(3) و آیات 36 مریم(19) و 61 یس(36) و نیز در زیرنویس آیه 153 انعام(6) در مورد ده فرمان قرآنی ملاحظه فرمایید.
وَ إِنَّ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ عَنِ الصِّراطِ لَناكِبُونَ ﴿۷۴﴾
ولی کسانی که به آخرت باور ندارند، از این راه منحرفند.
سوره مؤمنون (23) آیه 74
صفحه
346
سوره
مؤمنون (23)
آیه
74
وَ لَوْ رَحِمْناهُمْ وَ كَشَفْنا ما بِهِمْ مِنْ ضُرٍّ لَلَجُّوا فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ ﴿۷۵﴾
و اگر بر آنان رحمت می‌آوردیم و هرگونه گزندی که به ایشان رسیده است، از میان برمی‌داشتیم، سرگشته در طغیان خود لجاج می‌ورزیدند(1).
سوره مؤمنون (23) آیه 75
صفحه
347
سوره
مؤمنون (23)
آیه
75
1
معنی و مفهوم این آیه به بیان دیگری در آیات 67 اسراء(17) و 33 روم(30) آمده است.
وَ لَقَدْ أَخَذْناهُمْ بِالْعَذابِ فَمَا اسْتَكانُوا لِرَبِّهِمْ وَ ما يَتَضَرَّعُونَ ﴿۷۶﴾
به مجازات گرفتارشان کردیم [تا بیدار شوند]، ولی آنان در برابر صاحب‌اختیارشان ابراز تسلیم و زاری نکردند(1)،
سوره مؤمنون (23) آیه 76
صفحه
347
سوره
مؤمنون (23)
آیه
76
1
مفهوم آیه به بیان کاملتر در آیات 42 و 43 انعام(6) آمده است.
حَتَّى إِذا فَتَحْنا عَلَيْهِمْ باباً ذا عَذابٍ شَدِيدٍ إِذا هُمْ فِيهِ مُبْلِسُونَ ﴿۷۷﴾
تا آن گاه که دری از مجازات سخت به رویشان بگشاییم که به ناگاه در آن مجازات حیران و نومید گردند.
سوره مؤمنون (23) آیه 77
صفحه
347
سوره
مؤمنون (23)
آیه
77