لا تَرى فِيها عِوَجاً وَ لا أَمْتاً ﴿۱۰۷﴾
[به گونهای] که در آن نشیب و فرازی نخواهی دید.319
طه (20)
107
يَوْمَئِذٍ يَتَّبِعُونَ الدَّاعِيَ لا عِوَجَ لَهُ وَ خَشَعَتِ الْأَصْواتُ لِلرَّحْمنِ فَلا تَسْمَعُ إِلاَّ هَمْساً ﴿۱۰۸﴾
در آن روز [تمامی خلق] فراخواننده را - که هیچ کژی [در کار خویش] ندارد پیروی خواهند کرد، و صداها در برابر خدای رحمان فرو نشیند(1)، و [از هیچ کس] جز آوایی آهسته نخواهی شنید.319
طه (20)
108
به آیه 16 غافر(40) توجّه فرمایید.
يَوْمَئِذٍ لا تَنْفَعُ الشَّفاعَةُ إِلاَّ مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ رَضِيَ لَهُ قَوْلاً ﴿۱۰۹﴾
در آن روز شفاعت و امداد سودی نخواهد داشت، [و هیچ کس از مجازات نرهد] مگر کسی(1) که خدای رحمان برای او اذن دهد و گفتار [و کردار] ش را بپسندد(2)319
طه (20)
109
استثناء در این آیه، مشابه تعبیری است که در دو آیه متوالی 88 و 89 شعراء(26) و نیز دو آیه متوالی 41 و 42 دخان(44) آمده است؛ استثناء در هر سه مورد منقطع است.
وصف مقام والای مؤمنین وارستهای که مورد رضایت خدای رحمان هستند و بدین سبب مورد تکریم قرار گرفته و مشمول وعده نجات فوز عظیم در روز رستاخیز و رستگاری (فلاح) در آخرت و مژده ورود در بهشت برین هستند. در آیات 119 مائده(5) ، 100 توبه(9) ، 42 مجادله(58) ، 27 تا 30 فجر(89) و 8 بینه(98) بیان شده است. ضمناً در این رابطه، آیه 85 نساء(4) و زیرنویس مربوطه را ملاحظه فرمایید.
يَعْلَمُ ما بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا يُحِيطُونَ بِهِ عِلْماً ﴿۱۱۰﴾
آنچه [آدمیان] در پیش دارند و آنچه پشت سر نهادهاند میداند، و[لی] آنان احاطهای به علم او ندارند.319
طه (20)
110
وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ وَ قَدْ خابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً ﴿۱۱۱﴾
چهرهها در برابر خدای زنده و پاینده به خضوع گراید؛ و هر که بار ستم به دوش دارد، بازنده است.319
طه (20)
111
وَ مَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلا يَخافُ ظُلْماً وَ لا هَضْماً ﴿۱۱۲﴾
و هر که در حال داشتن ایمان نیکوکاری کند، از هیچ ستم و آسیبی ترس نخواهد داشت.319
طه (20)
112
وَ كَذلِكَ أَنْزَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِيًّا وَ صَرَّفْنا فِيهِ مِنَ الْوَعِيدِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ أَوْ يُحْدِثُ لَهُمْ ذِكْراً ﴿۱۱۳﴾
قرآن را این گونه به زبان فصیح نازل کردیم و در آن به شکلهای مختلف، اعلام خطر کردیم، بسا که پرواپیشه شوند یا موجب پندی برای آنان باشد.319
طه (20)
113
فَتَعالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ وَ لا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يُقْضى إِلَيْكَ وَحْيُهُ وَ قُلْ رَبِّ زِدْنِي عِلْماً ﴿۱۱۴﴾
والاست خدا، آن فرمانروای راستین(1)؛ و [تو ای رسول] قبل از آنکه وحی قرآن بر تو انجام پذیرد، [بر تکرارش] شتاب مکن(2) و بگو: صاحباختیارا، بر دانش من بیفزای(3).320
طه (20)
114
قید «حق» بعد از «ملک» از آن جهت است که در نظر مردم پادشاهی خدا با سلطنت سلاطین ناحق مقایسه نشود.
به آیات 16-19 قیامت(75) و نیز به آیه 6 اعلی(87) توجّه فرمایید.
معلوم میشود علم انبیاء نامحدود نیست و هر کس باید به پیروی از انبیاء دامنه علم خود را گسترش دهد.
وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِيَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً ﴿۱۱۵﴾
از قبل به آدم سفارشی کردیم، ولی فراموش کرد(1) و پایمردی در او نیافتیم.320
طه (20)
115
منظور همان دستوری است که در نیمه دوّم آیه 19 اعراف(7) آمده است.
وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ أَبى ﴿۱۱۶﴾
و [به یاد آر] زمانی را که به فرشتگان گفتیم: برای [بزرگداشت] آدم ابراز فروتنی کنید، همه ابراز فروتنی کردند، جز ابلیس که سر باز زد.320
طه (20)
116