فَتَعالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ وَ لا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يُقْضى إِلَيْكَ وَحْيُهُ وَ قُلْ رَبِّ زِدْنِي عِلْماً ﴿۱۱۴﴾
والاست خدا، آن فرمانروای راستین(1)؛ و [تو ای رسول] قبل از آنکه وحی قرآن بر تو انجام پذیرد، [بر تکرارش] شتاب مکن(2) و بگو: صاحب‌اختیارا، بر دانش من بیفزای(3).320
طه (20)
114
قید «حق» بعد از «ملک» از آن جهت است که در نظر مردم پادشاهی خدا با سلطنت سلاطین ناحق مقایسه نشود.
به آیات 16-19 قیامت(75) و نیز به آیه 6 اعلی(87) توجّه فرمایید.
معلوم می‌شود علم انبیاء نامحدود نیست و هر کس باید به پیروی از انبیاء دامنه علم خود را گسترش دهد.
وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِيَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً ﴿۱۱۵﴾
از قبل به آدم سفارشی کردیم، ولی فراموش کرد(1) و پایمردی در او نیافتیم.320
طه (20)
115
منظور همان دستوری است که در نیمه دوّم آیه 19 اعراف(7) آمده است.
وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ أَبى ﴿۱۱۶﴾
و [به یاد آر] زمانی را که به فرشتگان گفتیم: برای [بزرگداشت] آدم ابراز فروتنی کنید، همه ابراز فروتنی کردند، جز ابلیس که سر باز زد.320
طه (20)
116
فَقُلْنا يا آدَمُ إِنَّ هذا عَدُوٌّ لَكَ وَ لِزَوْجِكَ فَلا يُخْرِجَنَّكُما مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقى ﴿۱۱۷﴾
آنگاه گفتیم: ای آدم، این [ابلیس] دشمن تو و [دشمن] همسر توست؛ زنهار شما را از بهشت آواره نکند که نگون بخت خواهی [د] شد.320
طه (20)
117
إِنَّ لَكَ أَلاَّ تَجُوعَ فِيها وَ لا تَعْرى ﴿۱۱۸﴾
در بهشت بدون غذا و لباس نخواهی ماند؛320
طه (20)
118
وَ أَنَّكَ لا تَظْمَؤُا فِيها وَ لا تَضْحى ﴿۱۱۹﴾
نه تشنه خواهی شد و نه آفتاب زده.320
طه (20)
119
فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطانُ قالَ يا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلى شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَ مُلْكٍ لا يَبْلى ﴿۱۲۰﴾
ولی شیطان وسوسه‌اش کرد و گفت: ای آدم، آیا [دوست داری] تو را به درخت جاودانگی و فرمانروایی زوال ناپذیر راهنمایی کنم؟320
طه (20)
120
فَأَكَلا مِنْها فَبَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما وَ طَفِقا يَخْصِفانِ عَلَيْهِما مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَ عَصى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى ﴿۱۲۱﴾
هر دو از آن درخت خوردند، آنگاه اندام جنسی(1) آنان در نظرشان آشکار شد و شروع کردند از برگ [درختان] بر خود بپوشانند؛ [بدین قرار] آدم صاحب‌اختیار خویش را نافرمانی کرد و به راه تباهی افتاد.320
طه (20)
121
سَوآت: جمع سَوءَة: عورت، جسد، لاشه.
ثُمَّ اجْتَباهُ رَبُّهُ فَتابَ عَلَيْهِ وَ هَدى ﴿۱۲۲﴾
آنگاه [با پشیمانی توبه کرد و(1)] صاحب‌اختیارش او را برگزید و [به رحمت خود] بر او بازگشت و هدایتش نمود.320
طه (20)
122
برای توجیه افزوده، به آیه 23 اعراف(7) توجّه فرمایید.
قالَ اهْبِطا مِنْها جَمِيعاً بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدىً فَمَنِ اتَّبَعَ هُدايَ فَلا يَضِلُّ وَ لا يَشْقى ﴿۱۲۳﴾
[و] گفت: [با انبوه نسل خود] همگی از بهشت فرود آیید، در حالی که دشمن یکدیگرید؛ و هر گاه از جانب من رهنمودی برای شما آمد، هر که از هدایت من پیروی کند، گمراه و تیره بخت نخواهد شد.320
طه (20)
123
وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى ﴿۱۲۴﴾
و هر که از یاد من روی گرداند، زندگی سختی خواهد داشت(1) و روز رستاخیز نابینا احضارش کنیم(2).320
طه (20)
124
در عین حال همین افراد در صورت توبه و استغفار، امیدواری دارند؛ به نیمه اوّل آیه 3 هود(11) توجّه فرمایید.
این آیه و آیه 72 اسراء(17) به ظاهر در تناقض با آیات 38 مریم(19) و 22 ق(50) می‌باشد. برای توجیه آن به مثال زیر توجه کنیم: کسانی که از آموزش در مدرسه غفلت کرده‌اند و علمی کسب نکرده‌اند، در آینده از دیدن راههای رشد و پیشرفت کور می‌مانند، ولی به خوبی می‌بینند که هشدارها درست بوده.
قالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمى وَ قَدْ كُنْتُ بَصِيراً ﴿۱۲۵﴾
می گوید: صاحب‌اختیارا، من که بینا بوده‌ام، چگونه نابینا احضارم کرده‌ای؟320
طه (20)
125