وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكانَكُمْ أَنْتُمْ وَ شُرَكاؤُكُمْ فَزَيَّلْنا بَيْنَهُمْ وَ قالَ شُرَكاؤُهُمْ ما كُنْتُمْ إِيَّانا تَعْبُدُونَ ﴿۲۸﴾
و [بترسید از] روزی که همگان را احضار کنیم(1)، آنگاه به شرک‌‌‌ورزان خطاب کنیم(2): شما و معبودهایتان به جای خود بایستید؛ آنگاه میانشان جدایی افکنیم(3) و معبودانشان گویند: شما [در حقیقت] بندگی ما را نمی‌کردید [مصلحت خود را در بندگی ما می‌دیدید(4)].
سوره یونس (10) آیه 28
صفحه
212
سوره
یونس (10)
آیه
28
1
برای توجیه ترجمه «حشر» به بخش آخر آیه 61 قصص(28) توجّه فرمایید.
2
تناقضی با آیه 174 بقره(2) ندارد؛ به زیرنویس اول آن آیه مراجعه فرمایید.
3
به آیات 166 و 167 بقره(2) توجّه فرمایید.
4
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیات 86 نحل(16) ، 81 و 82 مریم(19) و 13 روم(30) آمده است.
فَكَفى بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ إِنْ كُنَّا عَنْ عِبادَتِكُمْ لَغافِلِينَ ﴿۲۹﴾
و خدا به عنوان گواه بین ما و شما کافی است، به راستی(1) ما در مورد بندگی شما [نسبت به خود] به کلّی بی‌خبر بودیم(2).
سوره یونس (10) آیه 29
صفحه
212
سوره
یونس (10)
آیه
29
1
«اِن» در اینجا مخفف از «اِنَّ» است.
2
آیات 109 مائده(5) ، 14 فاطر(35) و 5 احقاف(46) را ملاحظه نمایید.
هُنالِكَ تَبْلُوا كُلُّ نَفْسٍ ما أَسْلَفَتْ وَ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلاهُمُ الْحَقِّ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ ﴿۳۰﴾
آنجاست که هر کس به [بازتاب] آنچه در گذشته کرده است، مبتلا خواهد شد و همه به پیشگاه خدا - کارساز حقیقی خود - بازگردانده می‌شوند و بتهایی که به باطل عَلَم می‌کردند، از نظرشان ناپدید گردد.
سوره یونس (10) آیه 30
صفحه
212
سوره
یونس (10)
آیه
30
قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ أَمَّنْ يَمْلِكُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ مَنْ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ يُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ مَنْ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ فَسَيَقُولُونَ اللَّهُ فَقُلْ أَ فَلا تَتَّقُونَ ﴿۳۱﴾
بگو: چه کسی از آسمان و زمین به شما روزی می‌بخشد؟ یا کیست که بر گوش و دیدگان[تان] سیطره دارد؟ و کیست که [موجود] زنده را از [ماده] بی‌جان پدید می‌آورد و [ماده] بی‌جان را از [موجود] زنده؟ و تدبیر امور [جهان] به دست کیست؟ خواهند گفت: خدا؛ بگو: پس چرا [از بندگی غیر خدا] پروا نمی‌کنید؟
سوره یونس (10) آیه 31
صفحه
212
سوره
یونس (10)
آیه
31
فَذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ فَما ذا بَعْدَ الْحَقِّ إِلاَّ الضَّلالُ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ ﴿۳۲﴾
این است خدا، صاحب‌اختیار راستین شما؛ از حق که بگذری، جز گمراهی چیست؟ پس چگونه از راه [بندگی او] گردانده می‌شوید؟
سوره یونس (10) آیه 32
صفحه
212
سوره
یونس (10)
آیه
32
كَذلِكَ حَقَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ فَسَقُوا أَنَّهُمْ لا يُؤْمِنُونَ ﴿۳۳﴾
سخن صاحب‌اختیارت در مورد منحرفین که [گفت:] ایمان نمی‌آورند(1)، این گونه به تحقّق پیوست.
سوره یونس (10) آیه 33
صفحه
213
سوره
یونس (10)
آیه
33
1
به آیه 108 مائده(5) ان اللّه لا یهدی القوم الفاسقین، توجّه فرمایید.
قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكائِكُمْ مَنْ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ قُلِ اللَّهُ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ ﴿۳۴﴾
بگو: آیا از معبودان شما کسی هست که آفرینش را آغاز کند و سپس تکرار کند؟ بگو: تنها خداست که آفرینش را آغاز می‌کند و تکرار می‌کند، پس چگونه [از بندگی او] بازگردانده می‌شوید؟
سوره یونس (10) آیه 34
صفحه
213
سوره
یونس (10)
آیه
34
قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكائِكُمْ مَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ قُلِ اللَّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ أَ فَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لا يَهِدِّي إِلاَّ أَنْ يُهْدى فَما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ ﴿۳۵﴾
بگو: آیا از معبودان شما، کسی هست که به حق هدایت کند؟ بگو: خداست که به حق هدایت می‌کند؛ آیا آن که به حق راه می‌نماید، برای پیروی سزاوارتر است یا آن که [خود] راه نمی‌یابد(1)، مگر اینکه نشانش دهند؟ شما را چه می‌شود؟! چگونه داوری می‌کنید؟!
سوره یونس (10) آیه 35
صفحه
213
سوره
یونس (10)
آیه
35
1
«یهِدِّی» در اصل «یهتدی» بوده که «تاء» در آن تبدیل به «دال» و در هم ادغام شده و به التقای ساکنین مکسور شده است.
وَ ما يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلاَّ ظَنًّا إِنَّ الظَّنَّ لا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِما يَفْعَلُونَ ﴿۳۶﴾
بیشترشان فقط پیرو گمانند؛ در حالی که گمان برای [شناخت] حقیقت کافی نیست؛ البته خدا به آنچه می‌کنند داناست.
سوره یونس (10) آیه 36
صفحه
213
سوره
یونس (10)
آیه
36
وَ ما كانَ هذَا الْقُرْآنُ أَنْ يُفْتَرى مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ الْكِتابِ لا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ ﴿۳۷﴾
این قرآن [کتابی] نیست که ساخته و پرداخته غیر خدا باشد و لکن تصدیق کتب پیش از خود و بیان واضح شریعت مکتوب است و بی‌تردید از جانب صاحب‌اختیار جهانیان است(1)
سوره یونس (10) آیه 37
صفحه
213
سوره
یونس (10)
آیه
37
1
پاسخ به اظهارات منکران است که در آیات 13 هود(11) و 8 احقاف(46) آمده است.