حَقِيقٌ عَلى أَنْ لا أَقُولَ عَلَى اللَّهِ إِلاَّ الْحَقَّ قَدْ جِئْتُكُمْ بِبَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ فَأَرْسِلْ مَعِيَ بَنِي إِسْرائِيلَ ﴿۱۰۵﴾
سزاوار است که در مورد خدا جز به راستی و حق سخن نگویم؛ برای شما نشانه روشنی از جانب صاحباختیارتان آوردهام، پس دودمان یعقوب(1) را [آزاد کن و] در اختیار من بگذار.164
اعراف (7)
105
بنیاسرائیل نسل برادران یوسف بودند که در زمان حضرت یوسف و به دعوت او از فلسطین به مصر آمدند و در آنجا تکثیر یافتند. پس از فوت یوسف و تغییر اوضاع سیاسی و حکومتی مصر، به صورت شهروند درجه دوّم درآمدند و مورد استثمار فرعونیان قرار گرفتند. به توضیحات زیرنویس دوم آیه 141 اعراف(همین سوره) هم توجه فرمایید.
قالَ إِنْ كُنْتَ جِئْتَ بِآيَةٍ فَأْتِ بِها إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ ﴿۱۰۶﴾
[فرعون] گفت: اگر راست میگویی و دلیل روشنی آوردهای، ارائه کن.164
اعراف (7)
106
فَأَلْقى عَصاهُ فَإِذا هِيَ ثُعْبانٌ مُبِينٌ ﴿۱۰۷﴾
آنگاه چوبدست(1) خود را انداخت، ناگهان اژدهایی آشکار شد.164
اعراف (7)
107
«عصا» در زبان عربی به معنی چوبدستی است. آنچه در زبان فارسی به آن عصا میگویند در زبان عربی «مِنسَأه» نامیده میشود و یکبار در آیه 14 سبأ(34) آمده است.
وَ نَزَعَ يَدَهُ فَإِذا هِيَ بَيْضاءُ لِلنَّاظِرِينَ ﴿۱۰۸﴾
و دستش را [از پهلو(1)] بیرون آورد، ناگاه در نظر بینندگان سپید و روشن نمودار شد.164
اعراف (7)
108
برای توجیه افزوده، به آیه 22 طه(20) توجّه فرمایید.
قالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِ فِرْعَوْنَ إِنَّ هذا لَساحِرٌ عَلِيمٌ ﴿۱۰۹﴾
سران قوم فرعون گفتند: به راستی جادوگری است دانا(1).164
اعراف (7)
109
سران قوم فرعون، مثل سران همه نظامهای خفقان، کلام رهبر خود را طوطی وار ادا میکردند؛ به آیه 34 شعراء(26) که همین بیان از زبان فرعون ادا شده توجّه فرمایید.
يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ فَما ذا تَأْمُرُونَ ﴿۱۱۰﴾
[فرعون گفت:] میخواهد شما را از سرزمینتان آواره کند؛ نظر شما چیست؟164
اعراف (7)
110
قالُوا أَرْجِهْ وَ أَخاهُ وَ أَرْسِلْ فِي الْمَدائِنِ حاشِرِينَ ﴿۱۱۱﴾
گفتند: [کارِ] او و برادرش را مسکوت بگذار(1) و مأموران گردآورندهای به شهرها بفرست،164
اعراف (7)
111
کلمه «اَرجِه» در اصل «اَرجئهُ» بوده امر مصدر ارجاءِ بعلاوه ضمیر که همزه برای تخفیف حذف و ضمیر ساکن شده است.
يَأْتُوكَ بِكُلِّ ساحِرٍ عَلِيمٍ ﴿۱۱۲﴾
تا هر جادوگر دانایی را به حضور تو آورند(1).164
اعراف (7)
112
واژه «یأتوک» در اصل «یأتونک» بوده که حرف «نون» آن به دلیل جزای شرط بودن، حذف شده است.
وَ جاءَ السَّحَرَةُ فِرْعَوْنَ قالُوا إِنَّ لَنا لَأَجْراً إِنْ كُنَّا نَحْنُ الْغالِبِينَ ﴿۱۱۳﴾
جادوگران نزد فرعون آمدند و گفتند: اگر ما پیروز شدیم مسلّماً پاداشی خواهیم داشت.164
اعراف (7)
113
قالَ نَعَمْ وَ إِنَّكُمْ لَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ ﴿۱۱۴﴾
گفت: آری، و از مقرّبان [دربارم] خواهید بود.164
اعراف (7)
114