فَأُولئِكَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَعْفُوَ عَنْهُمْ وَ كانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً ﴿۹۹﴾
چه بسا خدا از آنان درگذرد؛ و خدا گذشت‌‌کننده و آمرزگار است.
سوره نساء (4) آیه 99
صفحه
94
سوره
نساء (4)
آیه
99
وَ مَنْ يُهاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُراغَماً كَثِيراً وَ سَعَةً وَ مَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهاجِراً إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِيماً ﴿۱۰۰﴾
و هر که در راه خدا مهاجرت کند [و از دشواریها نهراسد]، در زمین جولانگاههای فراوان [برای صالح زیستن] و گشایش [معیشت] می‌یابد؛ و هر که با قصد مهاجرت به خاطر خدا و رسولش از خانه خویش خارج شود، آنگاه مرگ او را دریابد، پاداش او قطعاً به عهده خداست؛ و خدا آمرزگاری است مهربان.
سوره نساء (4) آیه 100
صفحه
94
سوره
نساء (4)
آیه
100
وَ إِذا ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ يَفْتِنَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنَّ الْكافِرِينَ كانُوا لَكُمْ عَدُوًّا مُبِيناً ﴿۱۰۱﴾
هنگامی که در زمین به سفرِ [جنگی] می‌روید، اگر از فتنه انکارورزان ترس داشتید، گناهی بر شما نیست که نماز را کوتاه کنید؛ زیرا انکارورزان دشمن(1) آشکار شما هستند.
سوره نساء (4) آیه 101
صفحه
94
سوره
نساء (4)
آیه
101
1
واژه «عدو» برای مفرد، مثنّی و جمع، و مذکر و مؤنّث، یکسان به کار می‌رود. و در اینجا به عنوان جمع آمده است.
وَ إِذا كُنْتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذا سَجَدُوا فَلْيَكُونُوا مِنْ وَرائِكُمْ وَ لْتَأْتِ طائِفَةٌ أُخْرى لَمْ يُصَلُّوا فَلْيُصَلُّوا مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَ أَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُمْ مَيْلَةً واحِدَةً وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِنْ كانَ بِكُمْ أَذىً مِنْ مَطَرٍ أَوْ كُنْتُمْ مَرْضى أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَكُمْ وَ خُذُوا حِذْرَكُمْ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْكافِرِينَ عَذاباً مُهِيناً ﴿۱۰۲﴾
و چون [در سفرهای جنگی] تو در میان مؤمنان باشی و [بخواهی] برای آنان نماز برپا داری، باید گروهی از آنان مسلّح با تو به [نماز] ایستند [و بقیه مراقب دشمن باشند]؛ و چون سجده [و نماز] را به پایان بردند، عقب دار شما شوند و گروهی دیگر که نماز به جای نیاورده‌اند بیایند و همراه تو به نماز ایستند؛ و باید وسایل دفاعی و سلاح خود را برگیرند، زیرا انکارورزان دوست دارند شما از وسایل دفاعی و تجهیزات خود غافل شوید که ناگهان بر شما هجوم آرند؛ و هر گاه از باران یا بیماری در رنج بودید، ایرادی بر شما نیست که سلاحهای خویش را فروبگذارید، و[لی] احتیاط خویش را حفظ کنید، که خدا برای انکارورزان مجازاتی ذلّت‌بار آماده کرده است.
سوره نساء (4) آیه 102
صفحه
95
سوره
نساء (4)
آیه
102
فَإِذا قَضَيْتُمُ الصَّلاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ كانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتاباً مَوْقُوتاً ﴿۱۰۳﴾
هنگامی که نماز را به پایان بردید، [در همه حال] ایستاده و نشسته و بر پهلو آرمیده(1)، خدای را یاد کنید؛ و همین که آرامش یافتید، [طبق معمول] نماز برپا دارید؛ زیرا نماز برای ایمان‌آوردگان، فریضه‌ای است زمانبندی شده.
سوره نساء (4) آیه 103
صفحه
95
سوره
نساء (4)
آیه
103
1
قیاما: جمع قائم: ایستادگان، قعودا: جمع قاعد: نشستگان و جنوب: جمع جنب: پهلوها.
وَ لا تَهِنُوا فِي ابْتِغاءِ الْقَوْمِ إِنْ تَكُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَما تَأْلَمُونَ وَ تَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ ما لا يَرْجُونَ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً ﴿۱۰۴﴾
در تعقیب گروه [دشمن که پیمان شکسته است] ضعف نشان ندهید؛ اگر شما [در این راه] رنج می‌برید، آنان نیز همچون شما رنج می‌برند؛ و[لی] شما امیدهایی به خدا دارید که آنان ندارند(1)؛ و خدا دانایی است فرزانه.
سوره نساء (4) آیه 104
صفحه
95
سوره
نساء (4)
آیه
104
1
همین معنی و مفهوم به بیان دیگری در آیات 139 و 140 آل‌عمران(3) آمده است.
إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِما أَراكَ اللَّهُ وَ لا تَكُنْ لِلْخائِنِينَ خَصِيماً ﴿۱۰۵﴾
این کتاب را به حق بر تو نازل کردیم تا طبق آنچه خدا به تو ارائه داده است، میان مردم داوری کنی؛ و [به هنگام قضاوت] دشمنِ افراد خائن مباش [که روی حکم تو ناخواسته اثر بگذارد(1)].
سوره نساء (4) آیه 105
صفحه
95
سوره
نساء (4)
آیه
105
1
آنچه در این آیه به صورت مجمل آمده، در نیمه دوم آیه 8 مائده(5): لا یجر منّکم شنأن قوم علی الاّ تعدلوا اعدلوا هو اقرب للتقوی به بیان دیگر، به صورت مشروح آمده است.
وَ اسْتَغْفِرِ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ كانَ غَفُوراً رَحِيماً ﴿۱۰۶﴾
از خدا آمرزش بخواه، که خدا آمرزگاری است مهربان.
سوره نساء (4) آیه 106
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
106
وَ لا تُجادِلْ عَنِ الَّذِينَ يَخْتانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ خَوَّاناً أَثِيماً ﴿۱۰۷﴾
از کسانی که به خود [و دیگران] خیانت می‌ورزند، دفاع مکن، که خدا خیانتکاران گناهکار را دوست ندارد؛
سوره نساء (4) آیه 107
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
107
يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لا يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللَّهِ وَ هُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ ما لا يَرْضى مِنَ الْقَوْلِ وَ كانَ اللَّهُ بِما يَعْمَلُونَ مُحِيطاً ﴿۱۰۸﴾
[خیانتهای خود را] از مردم پنهان می‌کنند، و[لی] از خدا نمی‌توانند پنهان دارند و آنگاه که گفتاری خلافِ پسند خدا را شبانه در دل می‌پرورند، خدا حاضر است، و به آنچه می‌کنند احاطه دارد.
سوره نساء (4) آیه 108
صفحه
96
سوره
نساء (4)
آیه
108