ثُمَّ لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمْ أَشَدُّ عَلَى الرَّحْمنِ عِتِيًّا ﴿۶۹﴾
آنگاه از هر گروه، کسانی را که در برابر خدای رحمان سرکش‌تر و انعطاف‌ناپذیرتر بوده‌اند، بیرون می‌کشیم.310
مریم (19)
69
ثُمَّ لَنَحْنُ أَعْلَمُ بِالَّذِينَ هُمْ أَوْلى بِها صِلِيًّا ﴿۷۰﴾
در آن هنگام ما بهتر می‌دانیم چه کسانی به درآمدن در آتش سزاوارترند.310
مریم (19)
70
وَ إِنْ مِنْكُمْ إِلاَّ وارِدُها كانَ عَلى رَبِّكَ حَتْماً مَقْضِيًّا ﴿۷۱﴾
و هیچ یک از شما نیست مگر اینکه به [آستانه] جهنّم می‌رسد(1)؛ [این برنامه] بر صاحب‌اختیارت حتمی و قطعی است.310
مریم (19)
71
شیخ المفسرین طبرسی و بعضی دیگر از مفسّران عقیده دارند «ورود» در اینجا به معنی رسیدن و اشراف بر آن است، و به آیه 23 قصص(28) استدلال می‌کنند (و لما ورد ماء مدین... هنگامی که موسی کنار آب مدین رسید). طبرسی اضافه کرده است که دلیل صحت این نظر، آیات 101 و 102 انبیاء(21) است که می‌گوید: «کسانی که به پاداش نیکوی ما رسیده‌اند، از جهنّم دورند و صدای آن را نمی‌شنوند». همچنین آیات 60 و 61 سوره زمر(39) و 89 نمل(27) را ملاحظه فرمایید.
ثُمَّ نُنَجِّي الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيها جِثِيًّا ﴿۷۲﴾
آنگاه پرواپیشگان را نجات می‌دهیم و ستمگران را به زانو درآمده در آنجا رها می‌کنیم.310
مریم (19)
72
وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا أَيُّ الْفَرِيقَيْنِ خَيْرٌ مَقاماً وَ أَحْسَنُ نَدِيًّا ﴿۷۳﴾
چون آیات ما که روشنگر است، بر آنان خوانده شود، انکارورزان [در مقام مفاخره] به باورداران می‌گویند: کدام یک از [ما] دو گروه جایگاهِ بهتر و مجلسِ آراسته‌تری دارند؟310
مریم (19)
73
وَ كَمْ أَهْلَكْنا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَحْسَنُ أَثاثاً وَ رِءْياً ﴿۷۴﴾
چه بسیار مردم روزگاران را قبل از آنان هلاک کردیم که اثاث [زندگی] و منظرشان آراسته‌تر بود.310
مریم (19)
74
قُلْ مَنْ كانَ فِي الضَّلالَةِ فَلْيَمْدُدْ لَهُ الرَّحْمنُ مَدًّا حَتَّى إِذا رَأَوْا ما يُوعَدُونَ إِمَّا الْعَذابَ وَ إِمَّا السَّاعَةَ فَسَيَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ شَرٌّ مَكاناً وَ أَضْعَفُ جُنْداً ﴿۷۵﴾
بگو: کسانی که به گمراهی افتادند، خدای رحمان باید [در همان راه] دوامشان دهد، دوامی لازم و کافی(1)، تا آنگاه که عذاب موعود خود را مشاهده کنند، که ممکن است مجازات دنیا و یا رستاخیز باشد؛ به زودی خواهند دانست که جایگاه چه کسی بدتر و نیرویش ضعیفتر است(2).310
مریم (19)
75
منظور مهلت دادن است، به آیه 24 لقمان(31) توجّه فرمایید.
مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیات 178 آل‌عمران(3) و 44 انعام(6) آمده است؛ ضمناً جمله آخر آیه مورد بحث، پاسخ گفتار انکارورزان است که در آیه 73 مریم(همین سوره) آمده است. برای تکمیل بحث آیه به آیه 85 غافر(40) توجّه فرمایید: فَلَم یک ینفَعُهُم إِیمانُهُم لَمَّا رَأَوْا بَأسَنا....
وَ يَزِيدُ اللَّهُ الَّذِينَ اهْتَدَوْا هُدىً وَ الْباقِياتُ الصَّالِحاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَواباً وَ خَيْرٌ مَرَدًّا ﴿۷۶﴾
خدا بر هدایت راه‌یافتگان می‌افزاید(1)؛ و آثار شایسته و پاینده نزد صاحب‌اختیارت از نظر پاداش و سرانجام، نیکوتر است.310
مریم (19)
76
مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیات 4 فتح(48) و 69 عنکبوت(29) و 17 محمّد(47) آمده است؛ ضمناً مصداق آنرا در آیه 13 کهف(18) ملاحظه فرمایید.
أَ فَرَأَيْتَ الَّذِي كَفَرَ بِآياتِنا وَ قالَ لَأُوتَيَنَّ مالاً وَ وَلَداً ﴿۷۷﴾
آیا توجّه کردی به آن کس که آیات ما را انکار می‌کرد و ادّعا داشت که: قطعاً مال و فرزند بسیاری نصیب من خواهد شد(1)؟311
مریم (19)
77
پاسخ گفتار جاهلانه‌اش در آیات 116 آل‌عمران(3) و 55 و 56 مؤمنون(23) آمده؛ ضمناً مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیه 35 سبأ(34) آمده است.
أَطَّلَعَ الْغَيْبَ أَمِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمنِ عَهْداً ﴿۷۸﴾
آیا از عالم غیب آگاهی یافته(1)، یا از خدای رحمان [در این زمینه] پیمانی گرفته بود؟311
مریم (19)
78
اَطّلع: حرف استفهام أََ - أِطّلع ماضی باب افتعال.