وَ لَوْ أَنَّهُمْ أَقامُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ وَ كَثِيرٌ مِنْهُمْ ساءَ ما يَعْمَلُونَ ﴿۶۶﴾
اگر آنان به تورات و انجیل و هر آنچه از جانب صاحب‌اختیارشان نازل شده است، عمل می‌کردند، از نعمتهای آسمان و زمین برخوردار می‌شدند؛ برخی از آنان گروهی میانه‌رو هستند؛ و بسیاری [دیگر] رفتار زشتی دارند.
سوره مائده (5) آیه 66
صفحه
119
سوره
مائده (5)
آیه
66
يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرِينَ ﴿۶۷﴾
ای رسول، آنچه از [جانب] صاحب‌اختیارت بر تو نازل شده است ابلاغ کن؛ در غیر این صورت، رسالتش را انجام نداده‌ای. خدا تو را از [گزند] مردم حفظ خواهد کرد؛ که خدا انکارورزان را هدایت نخواهد کرد.
سوره مائده (5) آیه 67
صفحه
119
سوره
مائده (5)
آیه
67
قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لَسْتُمْ عَلى شَيْءٍ حَتَّى تُقِيمُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً فَلا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ ﴿۶۸﴾
بگو: ای اهل‌کتاب، شما بر هیچ [آیین درستی] نیستید تا [با تکیه بر آن] بتوانید تورات و انجیل و هرآنچه از جانب صاحب‌اختیارتان نازل شده است را برپا دارید؛ و آیاتی که از جانب صاحب‌اختیارت بر تو نازل شده است، بر طغیان و انکار بسیاری از آنان می‌افزاید؛ پس بر [احوال] این انکارورزان افسوس مخور.
سوره مائده (5) آیه 68
صفحه
119
سوره
مائده (5)
آیه
68
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ الَّذِينَ هادُوا وَ الصَّابِئُونَ وَ النَّصارى مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿۶۹﴾
در حقیقت [از میان] کسانی که [به آیین اسلام] ایمان آورده‌اند و یهودیان و [حتی] صابئان(1) و نیز مسیحیان، کسانی که به خدا و روز واپسین باور دارند و به شایستگی عمل کنند، ترس و اندوهی نخواهند داشت(2).
سوره مائده (5) آیه 69
صفحه
119
سوره
مائده (5)
آیه
69
1
به زیرنویس اوّل آیه 62 بقره(2) رجوع فرمایید.
2
به آیات 127 انعام(6) و 28 رعد(13) توجّه فرمایید؛ ضمناً مفهوم آیه به بیان دیگر در نیمه دوّم آیه 123 طه(20) آمده است.
لَقَدْ أَخَذْنا مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ أَرْسَلْنا إِلَيْهِمْ رُسُلاً كُلَّما جاءَهُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوى أَنْفُسُهُمْ فَرِيقاً كَذَّبُوا وَ فَرِيقاً يَقْتُلُونَ ﴿۷۰﴾
از دودمان(1) یعقوب پیمان گرفتیم و رسولانی بر آنان فرستادیم(2)، و[لی] هر گاه فرستاده‌ای پیامی خلاف پسند نفسشان آورد، گروهی را دروغ‌پرداز می‌شمردند و گروهی را به قتل می‌رساندند(3).
سوره مائده (5) آیه 70
صفحه
119
سوره
مائده (5)
آیه
70
1
به زیرنویس اوّل آیه 83 بقره(2)آیه 105 اعراف(7) توجّه فرمایید.
2
پیامبران بنی‌اسرائیل که پس از موسی‌ع آمدند، دیانت جدیدی نیاوردند، بلکه مصلحینی بودند که همان تعالیم تورات را تبلیغ می‌کردند و وحی الهی نیز به آنها می‌رسید.
3
زکریا و یحیی از پیامبران بنی‌اسرائیل هر دو به دست قومشان کشته شدند. یهویان معاصر عیسی هم قصد کشتن او را داشتند، ولی موفق نشدند. آیه 157 نساء(4)
وَ حَسِبُوا أَلاَّ تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُوا وَ صَمُّوا ثُمَّ تابَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُوا وَ صَمُّوا كَثِيرٌ مِنْهُمْ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ ﴿۷۱﴾
و بر این پندار بودند که آزمایش و عقابی نخواهد بود(1)، در نتیجه کور و کر شدند، [آنگاه به خود آمدند و توبه کردند] خدا [نیز به رحمت خود] بر آنان بازگشت؛ باز هم بسیاری از آنان [در مقابل حقایق] کور و کر شدند؛ و خدا به آنچه می‌کنند بیناست.
سوره مائده (5) آیه 71
صفحه
120
سوره
مائده (5)
آیه
71
1
کلمه «أَلاّ» تشکیل شده از «اَن» ناصبه و «لا» ی نفی.
لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَ قالَ الْمَسِيحُ يا بَنِي إِسْرائِيلَ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَ رَبَّكُمْ إِنَّهُ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَ مَأْواهُ النَّارُ وَ ما لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصارٍ ﴿۷۲﴾
بی‌گمان کسانی که گفتند: خدا همان مسیح فرزند مریم است، کفر ورزیدند؛ با آنکه مسیح می‌گفت: ای دودمان یعقوب، خدای را بندگی کنید که صاحب‌اختیار من و شماست؛ هر که برای خدا [در قدرت] شریک قائل شود، از بهشت محرومش گرداند و جایگاهش آتش است؛ و ستمگران یاوری نخواهند داشت.
سوره مائده (5) آیه 72
صفحه
120
سوره
مائده (5)
آیه
72
لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ ثالِثُ ثَلاثَةٍ وَ ما مِنْ إِلهٍ إِلاَّ إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنْ لَمْ يَنْتَهُوا عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ ﴿۷۳﴾
بی تردید کسانی که گفتند: خدا یکی از [عناصر] سه‌گانه [الوهیت] است(1)، کفر ورزیدند؛ هیچ معبودی جز خدای یگانه نیست. اگر از گفتار خود بازنایستند، کسانی از آنان که [مصرّانه] انکار ورزیدند، به مجازاتی دردناک دچار خواهند شد.
سوره مائده (5) آیه 73
صفحه
120
سوره
مائده (5)
آیه
73
1
برخی از مسیحیان عناصر سه‌گانه الوهیت را خدا، عیسی و روح القدس می‌دانند.
أَ فَلا يَتُوبُونَ إِلَى اللَّهِ وَ يَسْتَغْفِرُونَهُ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۷۴﴾
آیا به درگاه خدا بازگشت و استغفار نمی‌کنند؟ در حالی که خدا آمرزگاری است مهربان.
سوره مائده (5) آیه 74
صفحه
120
سوره
مائده (5)
آیه
74
مَا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَ أُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كانا يَأْكُلانِ الطَّعامَ انْظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الْآياتِ ثُمَّ انْظُرْ أَنَّى يُؤْفَكُونَ ﴿۷۵﴾
مسیح فرزند مریم فقط رسولی است که قبل از او نیز رسولان [دیگری] بوده‌اند؛ و مادرش نیز زنی بسیار راستگوی بود؛ هر دو غذا می‌خوردند(1)؛ ببین چگونه نشانه‌ها را بر آنان به روشنی بیان می‌کنیم و آنان چگونه [از حق] بازگردانده می‌شوند!
سوره مائده (5) آیه 75
صفحه
120
سوره
مائده (5)
آیه
75
1
اشاره به زندگی عادی پیامبران همچون سایر مردم. به آیات 7 و 8 انبیاء(21) و 20 فرقان(25) توجه فرمایید.