وَ لَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَ جاءَهُمْ رَسُولٌ كَرِيمٌ ﴿۱۷﴾
قبل از آنان نیز قوم فرعون را آزمودیم و رسولی بزرگوار به سراغشان آمد،
سوره دخان (44) آیه 17
صفحه
496
سوره
دخان (44)
آیه
17
أَنْ أَدُّوا إِلَيَّ عِبادَ اللَّهِ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ ﴿۱۸﴾
[و گفت: کار دودمان یعقوب، این(1)] بندگان خدا را به من بسپارید، که من برای شما رسولی امین هستم،
سوره دخان (44) آیه 18
صفحه
496
سوره
دخان (44)
آیه
18
1
برای توجیه افزوده، با آیه 17 شعراء(26) مقایسه فرمایید.
وَ أَنْ لا تَعْلُوا عَلَى اللَّهِ إِنِّي آتِيكُمْ بِسُلْطانٍ مُبِينٍ ﴿۱۹﴾
و در برابر خدا سرکشی مکنید، که برای شما دلیلی روشن آورده‌ام؛
سوره دخان (44) آیه 19
صفحه
497
سوره
دخان (44)
آیه
19
وَ إِنِّي عُذْتُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ ﴿۲۰﴾
و از اینکه سنگسارم کنید(1)، به صاحب‌اختیار خویش و صاحب‌اختیار شما پناه می‌برم(2).
سوره دخان (44) آیه 20
صفحه
497
سوره
دخان (44)
آیه
20
1
بیان ابتدا به ساکنِ موسی در مورد «رجم» از آنجا سرچشمه گرفته است که قبل از موسی بسیاری از رسولان را اقوام پیشین تهدید به «رجم» می‌کردند؛ به آیات 91 هود(11) در مورد شعیب و 46 مریم(19) در مورد ابراهیم و 116 شعراء(26) در مورد نوح توجّه فرمایید.
2
اشاره به تأمینی است که خدا به او داده بود؛ به آیات 45 و 46 طه(20) توجّه فرمایید.
وَ إِنْ لَمْ تُؤْمِنُوا لِي فَاعْتَزِلُونِ ﴿۲۱﴾
اگر باورم ندارید، از من کناره بگیرید.
سوره دخان (44) آیه 21
صفحه
497
سوره
دخان (44)
آیه
21
فَدَعا رَبَّهُ أَنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ ﴿۲۲﴾
آنگاه صاحب‌اختیار خویش را ندا داد که: اینان گروهی بزهکارند.
سوره دخان (44) آیه 22
صفحه
497
سوره
دخان (44)
آیه
22
فَأَسْرِ بِعِبادِي لَيْلاً إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ ﴿۲۳﴾
[به او وحی کردیم که:] بندگان مرا شبانه راهی کن، زیرا شما مورد تعقیب قرار خواهید گرفت.
سوره دخان (44) آیه 23
صفحه
497
سوره
دخان (44)
آیه
23
وَ اتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْواً إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ ﴿۲۴﴾
و رود(1) [نیل] را آرام پشت سر بگذار؛ که آنان سپاهی هستند که غرق خواهند شد(2).
سوره دخان (44) آیه 24
صفحه
497
سوره
دخان (44)
آیه
24
1
در زبان عرب، کلمات «یم» و «بحر» به معنای دریا، برای آبهای وسیع و رودهای بزرگ هم بکار می‌رود و اینجا منظور از بحر، رود نیل است.
2
آنچه در این دو آیه به عنوان اختصار حذف شده، در آیات 77 و 78 طه(20) در عباراتی کوتاه بیان شده است.
كَمْ تَرَكُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ ﴿۲۵﴾
چه باغها و چشمه‌سارها که رها کردند [و رفتند]،
سوره دخان (44) آیه 25
صفحه
497
سوره
دخان (44)
آیه
25
وَ زُرُوعٍ وَ مَقامٍ كَرِيمٍ ﴿۲۶﴾
و کشتزارها و اقامتگاههای فاخر،
سوره دخان (44) آیه 26
صفحه
497
سوره
دخان (44)
آیه
26