إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَ كانُوا شِيَعاً لَسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ إِنَّما أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما كانُوا يَفْعَلُونَ ﴿۱۵۹﴾
مسلّماً تو با کسانی که دین خویش را دستخوش تفرقه کردند و گروه گروه شدند، هیچ پیوند و بستگی نداری(1)؛ آنان کارشان فقط با خداست و [روز رستاخیز] از رفتاری که داشتند، آگاهشان خواهد ساخت(2)150
انعام (6)
159
زیرا توسّط تو، یک آیین بیشتر عرضه نداشتیم و یک نام بیشتر بر آن ننهادیم؛ به آیه 78 حج(22) هو سماکم المسلمین توجّه فرمایید.
به آیه 22 ق(50) توجّه فرمایید.
مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلا يُجْزى إِلاَّ مِثْلَها وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ ﴿۱۶۰﴾
هر که کار نیکو عرضه کند، پاداش او چندین برابر(1) خواهد بود؛ و آنان که کار زشتی عرضه کنند، فقط همانند آن کیفر بینند و مورد ظلم قرار نمی‌گیرند(2).150
انعام (6)
160
بعضی از تفاسیر از جمله تفسیر کبیر منهج‌الصادقین عقیده دارند که لفظ «عشر» در این موارد برای اظهار کثرت است؛ آیات 245 و 261 بقره(2) ، 40 نساء(4) ، 10 زمر(39) و 84 قصص(28) مؤید نظر اوست.
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیه 84 قصص(28) آمده است.
قُلْ إِنَّنِي هَدانِي رَبِّي إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ دِيناً قِيَماً مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ﴿۱۶۱﴾
بگو: صاحب‌اختیارم مرا به راهی راست هدایت کرده است؛ [به] دینی پایدار، همان آیین ابراهیم حقگرا که در جرگه شرک‌‌‌ورزان نبود(1).150
انعام (6)
161
مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیه 123 نحل(16) آمده است.
قُلْ إِنَّ صَلاتِي وَ نُسُكِي وَ مَحْيايَ وَ مَماتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ ﴿۱۶۲﴾
بگو: نماز و [تمامی] عباداتم و زندگی و مرگم همه برای خدای صاحب‌اختیار جهانیان است؛150
انعام (6)
162
لا شَرِيكَ لَهُ وَ بِذلِكَ أُمِرْتُ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ ﴿۱۶۳﴾
که هیچ شریکی ندارد؛ و به همین [اخلاص در توحید] فرمان یافته‌ام و پیشگام تسلیم‌شدگان [در مقابل خدا] هستم(1).150
انعام (6)
163
برای توجیه افزوده، با بخش پایانی آیه 71 انعام(6) مقایسه فرمایید.
قُلْ أَ غَيْرَ اللَّهِ أَبْغِي رَبًّا وَ هُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَ لا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلاَّ عَلَيْها وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى ثُمَّ إِلى رَبِّكُمْ مَرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ ﴿۱۶۴﴾
بگو: آیا غیر خدا را صاحب‌اختیار [خود] تلقّی کنم با آنکه او صاحب‌اختیار هر موجودی است؟ هیچ کس دستاوردی جز بر عهده خودش ندارد؛ و هیچ کس بار گناه دیگری را بر عهده نخواهد داشت(1)؛ آنگاه بازگشت شما به پیشگاه صاحب‌اختیارتان است و در موارد اختلافتان [داوری و] شما را آگاه می‌سازد.150
انعام (6)
164
پاسخ ادّعای باطلِ انکارورزان است که در آیه 12 عنکبوت(29) آمده است؛ ضمناً مفهوم این عبارت را به بیان دیگر در آیه 134 بقره(2) ملاحظه فرمایید. مفاد این آیه با آیات 25 نحل(16) و 13 عنکبوت(29) تناقضی ندارد، چرا ؟
وَ هُوَ الَّذِي جَعَلَكُمْ خَلائِفَ الْأَرْضِ وَ رَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ لِيَبْلُوَكُمْ فِي ما آتاكُمْ إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ الْعِقابِ وَ إِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۶۵﴾
اوست که شما را در زمین جانشین [پیشینیان] کرد و برخی از شما را نسبت به برخی دیگر به درجاتی برتری داد تا در مورد آنچه به شما داده است، شما را آزمایش کند(1)؛ بی‌گمان صاحب‌اختیار تو سریع کیفر و [در عین حال] آمرزگاری است مهربان.150
انعام (6)
165
به آیه 7 طلاق(65) هم توجه فرمایید. لا یکلّف اللّه نفسا الا ما ءاتیها