سوره مجادله (58) - ستیز
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خدای گسترده‌مهر [و] جاودان‌مهر
صفحه
-
سوره
مجادله (58)
آیه
-
قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجادِلُكَ فِي زَوْجِها وَ تَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ يَسْمَعُ تَحاوُرَكُما إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ ﴿۱﴾
خدا گفتار آن زن را که در مورد همسرش با تو گفتگو می‌کرد و به خدا شکایت می‌برد، شنید [و پذیرفت]، خدا گفتار شما را می‌شنود؛ چرا که او شنوایی است بینا.
سوره مجادله (58) آیه 1
صفحه
542
سوره
مجادله (58)
آیه
1
الَّذِينَ يُظاهِرُونَ مِنْكُمْ مِنْ نِسائِهِمْ ما هُنَّ أُمَّهاتِهِمْ إِنْ أُمَّهاتُهُمْ إِلاَّ اللاَّئِي وَلَدْنَهُمْ وَ إِنَّهُمْ لَيَقُولُونَ مُنْكَراً مِنَ الْقَوْلِ وَ زُوراً وَ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ ﴿۲﴾
کسانی از شما که همسران خویش را [برای توجیه بی‌میلی و تنوّع‌طلبی خود] مادر تلقّی می‌کنند(1)، [بدانند که] آن زنان هرگز مادرانشان نخواهند بود؛ مادرانشان تنها زنانی‌اند که آنان را زاده‌اند؛ آنان سخنی ناپسند و ناحق می‌گویند؛ و [اگر توبه کنند(2)] خدا گذشت‌‌کننده و آمرزگار است.
سوره مجادله (58) آیه 2
صفحه
542
سوره
مجادله (58)
آیه
2
1
«ظهار» نوعی متارکه در جاهلیت بود که مرد همسر خود را به منزله مادر تلقّی می‌کرد و بدون داشتن روابط زناشویی، او را بلاتکلیف نگاه می‌داشت؛ پیامبر این روش ناهنجار را تحریم کرد.
2
برای توجیه افزوده، به آیات 89 آل‌عمران(3) ، 153 اعراف(7) ، 82 طه(20) و 5 نور(24) توجّه فرمایید.
وَ الَّذِينَ يُظاهِرُونَ مِنْ نِسائِهِمْ ثُمَّ يَعُودُونَ لِما قالُوا فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا ذلِكُمْ تُوعَظُونَ بِهِ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۳﴾
آنان که زنان خویش را مادر تلقّی می‌کنند، آنگاه از گفته خود بازمی‌گردند، باید قبل از آمیزش، یک اسیر را آزاد کنند؛ این(1) [دستوری] است که شما به آن اندرز داده می‌شوید؛ و خدا به آنچه می‌کنید آگاه است.
سوره مجادله (58) آیه 3
صفحه
542
سوره
مجادله (58)
آیه
3
1
در مورد کلمه «ذلکم» به زیرنویس آیه 95 انعام(6) مراجعه فرمایید.
فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ شَهْرَيْنِ مُتَتابِعَيْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا فَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَإِطْعامُ سِتِّينَ مِسْكِيناً ذلِكَ لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ أَلِيمٌ ﴿۴﴾
و هر که [توان آن را در خود] نیافت، دو ماه پیاپی قبل از آمیزش روزه بگیرد و هر که این را هم نتواند، شصت بینوا را اطعام کند؛ این [دستور] از آن جهت است که به [گفتارِ] خدا و رسولش [در مورد زشتی عملتان] باور داشته باشید؛ این احکام خداست؛ و انکارورزان مجازاتی دردناک [در انتظار] دارند.
سوره مجادله (58) آیه 4
صفحه
542
سوره
مجادله (58)
آیه
4
إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ كُبِتُوا كَما كُبِتَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ قَدْ أَنْزَلْنا آياتٍ بَيِّناتٍ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ مُهِينٌ ﴿۵﴾
آنان که با خدا و رسولش مخالفت ورزند، همچون پیشینیان نگونسار و ذلیل خواهند شد؛ به راستی آیات روشنگری نازل کرده‌ایم؛ و انکارورزان مجازاتی ذلّت‌بار [در انتظار] دارند.
سوره مجادله (58) آیه 5
صفحه
542
سوره
مجادله (58)
آیه
5
يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً فَيُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا أَحْصاهُ اللَّهُ وَ نَسُوهُ وَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ ﴿۶﴾
روزی که خدا همه آنان را برمی‌انگیزد، از اعمالشان - که خدا آنها را به شمار آورده است(1) و [خودشان] فراموش کرده‌اند - آگاهشان می‌سازد(2)؛ و خدا بر هر چیزی گواه است.
سوره مجادله (58) آیه 6
صفحه
542
سوره
مجادله (58)
آیه
6
1
به آیات 49 کهف(18) و 12 یس(36) توجّه فرمایید.
2
به آیه 22 ق(50) توجّه فرمایید.
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ ما يَكُونُ مِنْ نَجْوى ثَلاثَةٍ إِلاَّ هُوَ رابِعُهُمْ وَ لا خَمْسَةٍ إِلاَّ هُوَ سادِسُهُمْ وَ لا أَدْنى مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْثَرَ إِلاَّ هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ ما كانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۷﴾
آیا توجّه نکرده‌ای که خدا آنچه در آسمانها و زمین است می‌داند؟ هیچ نجوایی میان سه نفر نیست، مگر اینکه چهارمین نفرشان خداست و نه میان پنج تن، مگر اینکه ششمین نفرشان خداست؛ نه هم کمتر و نه بیشتر از این تعداد، هرجا که باشند، [نجوایی نمی‌کنند،] مگر اینکه خدا با آنان است؛ آنگاه روز رستاخیز از اعمالی که کرده‌اند باخبرشان خواهد کرد؛ که خدا به هر چیزی داناست.
سوره مجادله (58) آیه 7
صفحه
543
سوره
مجادله (58)
آیه
7
أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نُهُوا عَنِ النَّجْوى ثُمَّ يَعُودُونَ لِما نُهُوا عَنْهُ وَ يَتَناجَوْنَ بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّسُولِ وَ إِذا جاؤُكَ حَيَّوْكَ بِما لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَ يَقُولُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ لَوْ لا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِما نَقُولُ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَها فَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿۸﴾
آیا توجّه نکرده‌ای به کسانی که از سخنان درگوشی [در مخالفت با رسول] نهی شده‌اند، ولی به آنچه نهی شده‌اند، بازمی‌گردند و به [منظور] گناه و تجاوز و نیز نافرمانی از رسول، با یکدیگر به نجوا می‌پردازند و چون به حضور تو آیند، با تو سلام و درود می‌گویند، نه به آن شیوه که خدا به تو درود گفته است(1)، و با خود می‌گویند: [اگر این مرد پیامبر خداست] چرا خدا ما را به خاطر گفتار [تمسخرآمیز]مان مجازات نمی‌کند(2)؟ دوزخ که به آن درمی‌آیند برای آنان کافی است؛ و بد سرانجامی است.
سوره مجادله (58) آیه 8
صفحه
543
سوره
مجادله (58)
آیه
8
1
به جای «السّلام علیک» می‌گفتند: «السّام علیک»، به معنی «دشواری و خستگی بر تو باد».
2
آیات 60 و 61 احزاب(33) در مورد همین دورویان و بیماردلان نازل شده است.
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا تَناجَيْتُمْ فَلا تَتَناجَوْا بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّسُولِ وَ تَناجَوْا بِالْبِرِّ وَ التَّقْوى وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ ﴿۹﴾
ای ایمان‌آوردگان، اگر نجوا می‌کنید، به منظور ارتکاب گناه و تجاوز و نیز نافرمانی از رسول با یکدیگر نجوا نکنید، بلکه درباره نیکی و تقوا نجوا کنید؛ و در برابر خدایی که به پیشگاه او احضار می‌شوید(1)، پروا نمایید.
سوره مجادله (58) آیه 9
صفحه
543
سوره
مجادله (58)
آیه
9
1
برای توجیه ترجمه «حشر» به بخش آخر آیه 61 قصص(28) توجّه فرمایید.
إِنَّمَا النَّجْوى مِنَ الشَّيْطانِ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَيْسَ بِضارِّهِمْ شَيْئاً إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱۰﴾
عامل نجوا [های ناهنجار،(1)] شیطان است تا مؤمنان را پریشان خاطر کند، در حالی که بدون خواست خدا هیچ زیانی به آنان نمی‌رساند؛ پس مؤمنان باید تنها بر خدا توکل کنند(2).
سوره مجادله (58) آیه 10
صفحه
543
سوره
مجادله (58)
آیه
10
1
البته نه هر نجوایی؛ برای توجیه افزوده، به آیه 114 نساء(4) توجّه فرمایید.
2
برای روشن شدن معنی و مفهوم «توکل» به زیرنویس آیه 48 احزاب(33) مراجعه فرمایید.