سوره مؤمنون (23) - مؤمنان
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خدای گسترده‌مهر [و] جاودان‌مهر-
مؤمنون (23)
-
قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱﴾
به راستی مؤمنان رستگار می‌شوند(1)،342
مؤمنون (23)
1
یکی از معانی باب افعال، صیرورت یا شدن است. ضمناً فعل ماضی در آغاز جمله، معنی مضارع می‌دهد، مثل «وَ نَزَعنا ما فِی صُدُورِهِم مِن غِلٍّ » 43 اعراف(7).
الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ ﴿۲﴾
همان کسانی که در نمازشان فروتنند،342
مؤمنون (23)
2
وَ الَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ ﴿۳﴾
و از یاوه رویگردانند،342
مؤمنون (23)
3
وَ الَّذِينَ هُمْ لِلزَّكاةِ فاعِلُونَ ﴿۴﴾
و زکات می‌پردازند،342
مؤمنون (23)
4
وَ الَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ ﴿۵﴾
و آنان که اندام خود را [از پیروی شهوات] حفظ می‌کنند،342
مؤمنون (23)
5
إِلاَّ عَلى أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ ﴿۶﴾
مگر در برابر همسرانشان یا زنان اسیری که در اختیارشان قرار گرفته [و با آنان ازدواج کرده‌اند(1)]، که [در این صورت] مورد ملامت نخواهند بود.342
مؤمنون (23)
6
در رابطه با عبارت افزوده، آیات 24 و 25 نساء(4) و 32نور(24) را ملاحظه نمایید.
فَمَنِ ابْتَغى وَراءَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ العادُونَ ﴿۷﴾
و آنان که فراتر از این را بخواهند، تجاوزگرند؛342
مؤمنون (23)
7
وَ الَّذِينَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ ﴿۸﴾
و نیز کسانی که امانتها و پیمان خویش را رعایت می‌کنند(1)،342
مؤمنون (23)
8
مفهوم آیه به بیان دیگر در بخش ابتدایی آیات 58 نساء(4) و 1 مائده(5) و نیز در بخش انتهایی آیات 34 اسراء(17) و 10 فتح(48) آمده است.
وَ الَّذِينَ هُمْ عَلى صَلَواتِهِمْ يُحافِظُونَ ﴿۹﴾
و بر نمازهایشان مراقبت دارند.342
مؤمنون (23)
9
أُولئِكَ هُمُ الْوارِثُونَ ﴿۱۰﴾
آنان وارثان [بهشت] خواهند بود؛342
مؤمنون (23)
10
الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيها خالِدُونَ ﴿۱۱﴾
که فردوس(1) را به میراث می‌برند و جاودانه در آن به سر خواهند برد.342
مؤمنون (23)
11
بنا به روایتی که طبری نقل کرده، «فردوس» جایگاه بس والایی در بهشت است.
وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طِينٍ ﴿۱۲﴾
انسان را از چکیده‌ای از خاک(1) آفریدیم.342
مؤمنون (23)
12
«طین» به معنی گل است، ولی در اینجا منظور خاک می‌باشد؛ به آیه 37 کهف(18) توجّه فرمایید.
ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فِي قَرارٍ مَكِينٍ ﴿۱۳﴾
سپس آن را به صورت نطفه‌ای در قرارگاهی استوار قرار دادیم.342
مؤمنون (23)
13
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَكَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِينَ ﴿۱۴﴾
آنگاه نطفه را [تدریجاً به صورت] جنین ابتدایی(1) و پاره گوشت و استخوانهایی درآوردیم و آن را به پرده گوشت پوشاندیم، آنگاه جنین را [به] آفرینشی دیگر [به صورت کامل] پدید آوردیم؛ منشأ برکات است خدا که بهترین آفریننده است.342
مؤمنون (23)
14
به زیرنویس آیه 2 علق(96) مراجعه فرمایید.
ثُمَّ إِنَّكُمْ بَعْدَ ذلِكَ لَمَيِّتُونَ ﴿۱۵﴾
سپس بعد از این [زندگی] همه به کام مرگ خواهید رفت.342
مؤمنون (23)
15
ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ تُبْعَثُونَ ﴿۱۶﴾
و روز رستاخیز برانگیخته خواهید شد.342
مؤمنون (23)
16
وَ لَقَدْ خَلَقْنا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرائِقَ وَ ما كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غافِلِينَ ﴿۱۷﴾
بر فراز شما هفت آسمان(1) آفریدیم و از [وضع] آفرینش غافل نیستیم.342
مؤمنون (23)
17
عدد هفت در قرآن به عنوان عدد تکثیر هم به کار رفته است؛ مثل آیه 27 لقمان(31). ضمناً کتاب محققانه هفت آسمان، آن را طبقات مختلف جوّ زمین می‌داند؛ واللّه اعلم.