سوره شوری (42) - مشاوره
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خدای گسترده‌مهر [و] جاودان‌مهر-
شوری (42)
-
حم ﴿۱﴾
حاء، میم.483
شوری (42)
1
عسق ﴿۲﴾
عین، سین، قاف.483
شوری (42)
2
كَذلِكَ يُوحِي إِلَيْكَ وَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۳﴾
خدای فرا دست و فرزانه به تو و پیامبران قبل از تو(1) چنین وحی می‌فرستد.483
شوری (42)
3
مشروح اسامی آنان در آیات 163 و 164 نساء(4) آمده است.
لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ ﴿۴﴾
هر چه در آسمانها و زمین است متعلّق به خداست؛ و او والا و بزرگ است.483
شوری (42)
4
تَكادُ السَّماواتُ يَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَ الْمَلائِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِي الْأَرْضِ أَلا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ ﴿۵﴾
نزدیک است آسمانها [از گفتارِ ناهنجارِ مشرکان(1)] از فراز خود بشکافد، و[لی] فرشتگان، صاحب‌اختیار خود را با ستایش تقدیس می‌کنند و برای ساکنان زمین [که توبه کرده‌اند(2)] آمرزش می‌طلبند؛ آگاه باشید که خدا آمرزگار و مهربان است.483
شوری (42)
5
برای توجیه افزوده، به آیات 90 و 91 مریم(19) توجّه فرمایید.
برای توجیه افزوده، با آیه 7 غافر(40) مقایسه فرمایید.
وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ اللَّهُ حَفِيظٌ عَلَيْهِمْ وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ ﴿۶﴾
خدا خود مراقبِ [رفتارِ] کسانی است که غیر او را کارساز خود انتخاب کرده‌اند و تو کارگزار آنان نیستی.483
شوری (42)
6
وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ قُرْآناً عَرَبِيًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى وَ مَنْ حَوْلَها وَ تُنْذِرَ يَوْمَ الْجَمْعِ لا رَيْبَ فِيهِ فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِي السَّعِيرِ ﴿۷﴾
قرآن را این گونه به زبان فصیح بر تو وحی کردیم(1) تا اهل مکه و ساکنان اطرافش را(2) هشدار دهی و [به خصوص] از روز غیرقابل تردید محشر(3) هشدار دهی؛ [آن روز] گروهی بهشتی‌اند و گروهی در آتش سوزان.483
شوری (42)
7
تناقضی با آنچه در آیه 97 بقره(2) در مورد عامل نزول وحی آمده، ندارد؛ چرا ؟
منظور این نیست که قرآن مربوط به آن منطقه است، بلکه در سالهای اوّل وحی چنین بوده است؛ به آیات 158 اعراف(7)، و 1 فرقان(25) و 28 سبأ(34) توجّه فرمایید. لازم به ذکر است که حتّی قبل از این دستور، پیامبر اکرم(ص) فقط موظّف به انذار خویشان نزدیک بوده است؛ به آیه 214 شعراء(26) توجّه فرمایید.
برای توجیه ترجمه «یوم الجمع» به آیات 103 هود(11) و 9 تغابن(64) توجّه فرمایید.
وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لكِنْ يُدْخِلُ مَنْ يَشاءُ فِي رَحْمَتِهِ وَ الظَّالِمُونَ ما لَهُمْ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ ﴿۸﴾
اگر خدا می‌خواست، همه مردم را امّتی واحد [و موحّد] قرار می‌داد(1)، ولی [پدیده اختیار را مقرّر داشت و بر اساس آن(2)] هر که را بخواهد، به رحمت خویش درآورد(3)؛ و شرک‌‌‌ورزان(4) هیچ کارساز و یاوری نخواهند داشت.483
شوری (42)
8
برای روشن‌تر شدن آیه و توجیه افزوده، به آیه 9 نحل(16) توجّه فرمایید؛ و نیز در مورد توجیه افزوده، به آیات 99 یونس(10) و 13 سجده(32) هم توجّه فرمایید.
برای توجیه افزوده، به آیه 3 انسان(76) توجّه فرمایید.
به زیرنویس آیه 74 آل‌عمران(3) توجّه فرمایید.
برای روشن شدن معنی و مفهوم «ظلم» در اینجا به آیه 13 لقمان(31) انَّ الشّرک لظلمٌ عظیم توجّه فرمایید.
أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِيُّ وَ هُوَ يُحْيِ الْمَوْتى وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۹﴾
مگر غیر خدا را کارساز خود انتخاب کرده‌اند؟ و حال آنکه کارساز [جهانیان] خداست و اوست که مردگان را زنده می‌کند و بر هر کاری تواناست.483
شوری (42)
9
وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ مِنْ شَيْءٍ فَحُكْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبِّي عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيبُ ﴿۱۰﴾
[بگو:] هر اختلافی بین شماست، داوری‌اش با خداست(1)، چنین است خدا، صاحب‌اختیار من، تنها بر او توکل کرده‌ام و به پیشگاهش بازمی‌آیم.483
شوری (42)
10
به آیه 59 نساء(4) توجّه فرمایید.