فِيها فاكِهَةٌ وَ النَّخْلُ ذاتُ الْأَكْمامِ ﴿۱۱﴾
که در آن [هرگونه] میوه و درختان خرما [با شکوفههای] پوشش دار(1) است.531
رحمان (55)
11
اکمام: جمع کمّ: غلاف.
وَ الْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَ الرَّيْحانُ ﴿۱۲﴾
و [نیز] حبوباتِ برگدار و گیاهانِ خوشبو؛531
رحمان (55)
12
فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ ﴿۱۳﴾
پس کدام یک از مظاهر قدرتِ(1) صاحباختیارتان را انکار میکنید؟!531
رحمان (55)
13
آلاء: جمع اِلْی بر وزن اِسم. سعدی علیه الرّحمه، مضمون این آیه را به زیبایی سروده است : چشمی که تو را بیند و در قدرت بیچون مدهوش نماند نتوان گفت که بیناست.
خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ صَلْصالٍ كَالْفَخَّارِ ﴿۱۴﴾
انسان را از گِلی همچون سفال آفرید،531
رحمان (55)
14
وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مارِجٍ مِنْ نارٍ ﴿۱۵﴾
و جن(1) را از شعلهای از آتش؛531
رحمان (55)
15
جان و جن هر دو به یک معنی است.
فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ ﴿۱۶﴾
پس کدام یک از مظاهر قدرتِ صاحباختیارتان را انکار میکنید؟!531
رحمان (55)
16
رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَ رَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ ﴿۱۷﴾
[اوست] صاحباختیار مشرقها و مغربها(1)؛532
رحمان (55)
17
در کلام عرب گاهی جمع را تثنیه میآورند و مثنّی به طور کلی گاهی بر جمع نیز دلالت دارد. دو کلمه مطرح شده در این آیه، در آیات دیگر قرآن هم به صورت مشارق و مغارب آمده است؛ مثل آیات 137 اعراف(7) ، 5 صافات(37) و 40 معارج(70)؛ کلمه «مثنی» در آیه 46 سبأ(34) از همین مقوله است.
فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ ﴿۱۸﴾
پس کدام یک از مظاهر قدرتِ صاحباختیارتان را انکار میکنید؟!532
رحمان (55)
18
مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيانِ ﴿۱۹﴾
دو دریا را [به هم] پیوست تا مجتمع شوند،532
رحمان (55)
19
بَيْنَهُما بَرْزَخٌ لا يَبْغِيانِ ﴿۲۰﴾
[در عین حال] میانشان حایلی است که [از آن] تجاوز نکنند(1)؛532
رحمان (55)
20
منظور از دو دریا، منابع آبهای شور و شیرین است؛ به آیه 53 فرقان(25) و زیرنویس آن توجّه فرمایید. و نیز احتمالاً اشاره به جریان آب «گلف استریم» در اقیانوس اطلس است که به پهنای 145 کیلومتر و عمق چندصد متر با سرعت 150 کیلومتر در روز بدون مخلوط شدن در حرکت است.