وَ لَقَد جاءَهُم مِنَ الأَنباءِ ما فِیهِ مُزدَجَرٌ ﴿۴﴾
و مطمئناً اخباری که مایه بازایستادن(1) از گناه است، به آنان رسیده است،
سوره قمر (54) آیه 4
صفحه
528
سوره
قمر (54)
آیه
4
1
«مزدجر» مصدر میمی باب افتعال از «زجر» است و در اصل «مزتجر» بوده است که تاء آن بدل به دال شده.
حِکمَةٌ بالِغَةٌ فَما تُغنِ النُّذُرُ ﴿۵﴾
[آیات الهی] دانشِ توأم با بینشی است رسا، ولی هشدارها(1) [در برابر افراد لجوج] بیاثرند؛
سوره قمر (54) آیه 5
صفحه
528
سوره
قمر (54)
آیه
5
1
نذر جمع نذیر: هم به معنی انذار است و هم به معنی نذیر ولی معنای دوم در اینجا مناسب نیست.
فَتَوَلَّ عَنهُم یَومَ یَدعُ الدَّاعِ إِلی شَیءٍ نُکُرٍ ﴿۶﴾
پس، از آنان روی برتاب [و منتظر] روزی [باش] که دعوت کننده(1) [ای خلق را] به امری بس دشوار(2) فرا میخواند؛
سوره قمر (54) آیه 6
صفحه
528
سوره
قمر (54)
آیه
6
1
در کلمه «یدعو» حرف «واو» و در کلمه «داعی» حرف «یاء» برای تخفیف حذف شده است.
2
منظور داوری و پاداش و کیفر رستاخیز است؛ به آیه 66 زخرف(43) که همین معنی را به گونه دیگری بیان کرده است، توجّه فرمایید.
خُشَّعاً أَبصارُهُم یَخرُجُونَ مِنَ الأَجداثِ کَأَنَّهُم جَرادٌ مُنتَشِرٌ ﴿۷﴾
با دیدگانِ فروافتاده [از وحشت] از گورها(1) خارج شوند(2) گویی ملخهایی پراکندهاند(3)؛
سوره قمر (54) آیه 7
صفحه
529
سوره
قمر (54)
آیه
7
1
اجداث: جمع جَدَث: گور.
2
مفهوم عبارت به بیان دیگر در آیات 43 و 44 معارج(70) آمده است.
3
به بیان دیگر در آیه 4 قارعه(101) آمده است.
مُهطِعِینَ إِلَی الدَّاعِ یَقُولُ الکافِرُونَ هذا یَومٌ عَسِرٌ ﴿۸﴾
[هراسناک] به سوی منادی [محشر] شتابانند(1)، و انکارورزان میگویند: این، روز دشواری است.
سوره قمر (54) آیه 8
صفحه
529
سوره
قمر (54)
آیه
8
1
وضع و حالشان را در آیه 43 ابراهیم(14) ملاحظه فرمایید.
کَذَّبَت قَبلَهُم قَومُ نُوحٍ فَکَذَّبُوا عَبدَنا وَ قالُوا مَجنُونٌ وَ ازدُجِرَ ﴿۹﴾
قبل از آنان هم قوم نوح به تکذیب پرداختند و بنده ما را دروغپرداز شمردند و گفتند دیوانه است. و [از دعوت به حق] بازداشته شد.
سوره قمر (54) آیه 9
صفحه
529
سوره
قمر (54)
آیه
9
فَدَعا رَبَّهُ أَنِّی مَغلُوبٌ فَانتَصِر ﴿۱۰﴾
آنگاه صاحباختیارش را ندا داد که: مغلوب شدهام [از آنان] انتقام بگیر.
سوره قمر (54) آیه 10
صفحه
529
سوره
قمر (54)
آیه
10
فَفَتَحنا أَبوابَ السَّماءِ بِماءٍ مُنهَمِرٍ ﴿۱۱﴾
ما نیز درهای آسمان را برای [ریزشِ] رگباری سیل آسا گشودیم.
سوره قمر (54) آیه 11
صفحه
529
سوره
قمر (54)
آیه
11
وَ فَجَّرنَا الأَرضَ عُیُوناً فَالتَقَی الماءُ عَلی أَمرٍ قَد قُدِرَ ﴿۱۲﴾
و از زمین هم چشمهها جاری ساختیم و آب[ها] برای طوفانی که مقدّر شده بود، به هم پیوست.
سوره قمر (54) آیه 12
صفحه
529
سوره
قمر (54)
آیه
12
وَ حَمَلناهُ عَلی ذاتِ أَلواحٍ وَ دُسُرٍ ﴿۱۳﴾
و نوح را بر [کشتی] ساخته و پرداخته از تختهها و میخها(1) سوار کردیم،
سوره قمر (54) آیه 13
صفحه
529
سوره
قمر (54)
آیه
13
1
دسر: جمع دسار: میخ.