ما زاغَ الْبَصَرُ وَ ما طَغى ﴿۱۷﴾
چشم [دلِ پیامبر(1)] منحرف نشد و [از حدّ] تجاوز نکرد(2)،526
نجم (53)
17
برای توجیه افزوده، به ارتباط این آیه با آیات 11 و 13 نجم(همین سوره) توجّه فرمایید.
علاّمه طباطبایی توضیح داده است که «زیغ بصر» به این معنی است که چشم آدمی چیزی را به غیر آن صورتی که هست ببیند، و «طغیان بصر» به این معنی است که چیزی را ببیند که حقیقتی ندارد.
لَقَدْ رَأى مِنْ آياتِ رَبِّهِ الْكُبْرى ﴿۱۸﴾
تحقیقاً پاره‌ای از بزرگترین آیات و نشانه‌های صاحب‌اختیارش را [در آنجا] مشاهده کرد(1).526
نجم (53)
18
به آیه 1 اسراء(17) توجّه فرمایید.
أَ فَرَأَيْتُمُ اللاَّتَ وَ الْعُزَّى ﴿۱۹﴾
آیا به [بتهای] «لات» و «عُزّی» توجّه کرده‌اید [که چه بی‌اثرند]؟!526
نجم (53)
19
وَ مَناةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرى ﴿۲۰﴾
و سومی‌اش «منات»؟!526
نجم (53)
20
أَ لَكُمُ الذَّكَرُ وَ لَهُ الْأُنْثى ﴿۲۱﴾
چگونه [ادّعا دارید که] پسر خاصّ شماست و دختر خاصّ خدا(1)؟!526
نجم (53)
21
در دوران جاهلیت، عربها فرشتگان را دختران خدا می‌پنداشتند؛ به آیه 27 نجم(همین سوره) توجّه فرمایید.
تِلْكَ إِذاً قِسْمَةٌ ضِيزى ﴿۲۲﴾
در این صورت این تقسیمی نارواست(1).526
نجم (53)
22
به زیرنویس آیه 149 صافات(37) توجّه فرمایید.
إِنْ هِيَ إِلاَّ أَسْماءٌ سَمَّيْتُمُوها أَنْتُمْ وَ آباؤُكُمْ ما أَنْزَلَ اللَّهُ بِها مِنْ سُلْطانٍ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ ما تَهْوَى الْأَنْفُسُ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدى ﴿۲۳﴾
این بتها فقط نامهایی [بی‌مُسمّا] است که خود و پدرانتان آن را نام [معبودهای دروغین] نهاده‌اید، خدا هیچ اعتباری به آنها نداده است؛ فقط پیرو گمان و هوای نفس خویش(1) هستند، در حالی که [موجبات] هدایت از جانب صاحب‌اختیارشان بر آنان رسیده است.526
نجم (53)
23
در مورد تبعیت از هوای نفس، آیات 43 فرقان(25) و 23 جاثیه(45) را ملاحظه فرمایید.
أَمْ لِلْإِنْسانِ ما تَمَنَّى ﴿۲۴﴾
مگر انسان هر چه آرزو کند، برآورده و محقق می‌شود(1)؟526
نجم (53)
24
به عنوان نمونه آرزوها و ادعاهای واهی، آیات 111 و 113 بقره(2) را ملاحظه فرمایید.
فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَ الْأُولى ﴿۲۵﴾
دنیا و آخرت در اختیار خداست.526
نجم (53)
25
وَ كَمْ مِنْ مَلَكٍ فِي السَّماواتِ لا تُغْنِي شَفاعَتُهُمْ شَيْئاً إِلاَّ مِنْ بَعْدِ أَنْ يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَرْضى ﴿۲۶﴾
چه بسیار فرشتگانی در آسمانها هستند که امدادِ [غیبی] آنان به هیچ وجه سودمند نخواهد بود، مگر پس از آنکه خدا برای هر که بخواهد و خشنود باشد، اجازه دهد(1).526
نجم (53)
26
در نیمه اوّل آیه 11 رعد(13) نیز به بیان دیگر تصریح شده است که کمک و حفاظت فرشتگان از انسانها مشروط به خواست خداست.