لَهُ مَقالِيدُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ اللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ ﴿۶۳﴾
کلیدهای(1) [خزائن] آسمانها و زمین منحصراً در اختیار اوست(2)؛ و کسانی که آیات خدا را انکار کردند، زیانکارند.465
زمر (39)
63
مقالید: جمع مِقلاد: کلید.
به آیه 21 حجر(15) توجّه فرمایید.
قُلْ أَ فَغَيْرَ اللَّهِ تَأْمُرُونِّي أَعْبُدُ أَيُّهَا الْجاهِلُونَ ﴿۶۴﴾
بگو: ای جاهلان، آیا بندگی غیر خدا را از من می‌خواهید؟!465
زمر (39)
64
وَ لَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ ﴿۶۵﴾
به تو و پیامبران قبل از تو وحی شده است که: اگر شرک ورزی، تلاشت بر باد خواهد رفت و زیانکار خواهی شد.465
زمر (39)
65
بَلِ اللَّهَ فَاعْبُدْ وَ كُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ ﴿۶۶﴾
بدین قرار تنها خدای را بندگی کن و سپاسگزار باش.465
زمر (39)
66
وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَ الْأَرْضُ جَمِيعاً قَبْضَتُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۶۷﴾
خدای را چنانکه سزاوار اوست، ارج ننهادند؛ در حالی که زمین در روز رستاخیز، یکسره در قبضه قدرت اوست(1) و آسمانها به دست قدرت او در هم پیچیده خواهد شد(2)؛ خدا منزّه است و والاتر از آنچه [در قدرت] با او شریک می‌پندارند.465
زمر (39)
67
به آیات 19 انفطار(82) و 16 غافر(40) توجّه فرمایید.
به آیه 104 انبیاء(21) توجّه فرمایید.
وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ مَنْ شاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرى فَإِذا هُمْ قِيامٌ يَنْظُرُونَ ﴿۶۸﴾
[به هنگام وقوع رستاخیز] در صدادهنده بزرگ دمیده می‌شود و هر که در آسمانها و زمین است، مدهوش مرگ خواهد شد(1)، به جز کسانی که خدا بخواهد؛ آنگاه بار دیگر در آن دمیده می‌شود و ناگهان همه ایستاده‌اند(2) [و با حیرت] نظاره می‌کنند.466
زمر (39)
68
در زبان عرب امور قطعی الوقوع که در آینده محقق خواهد شد، با فعل ماضی بیان می‌شود؛ ولی چون چنین قانونی در زبان فارسی نداریم، ناگزیر این گونه افعال ماضی را به صورت مستقبل باید ترجمه کرد. بیشتر افعال مربوط به آیات 68 الی 74 این سوره ، از همین مقوله است.
قیام: جمع قائم: ایستاده.
وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وُضِعَ الْكِتابُ وَ جِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَ الشُّهَداءِ وَ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ ﴿۶۹﴾
[در آن روز] زمین به نور صاحب‌اختیارش روشن خواهد شد و کارنامه‌ها(1) را در میان گذارند و پیامبران(2) و گواهان احضار می‌شوند و در میان مردم به حق داوری شود و مورد ظلم قرار نخواهند گرفت(3).466
زمر (39)
69
به آیات 13 و 14 اسراء(17) و 49 کهف(18) توجّه فرمایید. از مقایسه با آیه 29 جاثیه(45) مشخّص می‌شود که منظور از کتاب، کارنامه انسانهاست.
به آیه 6 اعراف(7) توجه فرمایید.
توضیح بیشتر را در آیه 47 انبیاء(21) ملاحظه فرمایید.
وَ وُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِما يَفْعَلُونَ ﴿۷۰﴾
و نتیجه عملکرد هر کس به تمامی ادا می‌شود(1) و او نسبت به اعمالشان داناتر است.466
زمر (39)
70
به دو آیه 40 و 41 نجم(53) توجّه فرمایید.
وَ سِيقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلى جَهَنَّمَ زُمَراً حَتَّى إِذا جاؤُها فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَتْلُونَ عَلَيْكُمْ آياتِ رَبِّكُمْ وَ يُنْذِرُونَكُمْ لِقاءَ يَوْمِكُمْ هذا قالُوا بَلى وَ لكِنْ حَقَّتْ كَلِمَةُ الْعَذابِ عَلَى الْكافِرِينَ ﴿۷۱﴾
انکارورزان گروه گروه(1) به سوی دوزخ رانده می‌شوند(2)؛ همین که به آنجا رسند، درهای دوزخ گشوده شود و نگهبانان(3) آن گویند: مگر رسولانی از میان خودتان به سراغ شما نیامدند که آیات صاحب‌اختیارتان را بر شما می‌خواندند و به دیدار این روزتان هشدارتان می‌دادند؟ پاسخ می‌دهند: چرا، ولی [ما انکارشان کردیم و] فرمان مجازات سزای انکارورزان است.466
زمر (39)
71
زُمَر: جمع زُمرَه: گروه گروه، دسته دسته.
به آیات 38 اعراف(7) ، 59 ص(38) و 13 طور(52) توجّه فرمایید.
خَزَنَه: جمع خازن: نگهبان.
قِيلَ ادْخُلُوا أَبْوابَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها فَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ ﴿۷۲﴾
[به آنان] گفته می‌شود: از درهای دوزخ وارد شوید در حالی که جاودانه در آن بسر برید؛ و [به راستی] جایگاه متکبّران بد [جایگاهی] است.466
زمر (39)
72