وَ الَّذِينَ يَسْعَوْنَ فِي آياتِنا مُعاجِزِينَ أُولئِكَ فِي الْعَذابِ مُحْضَرُونَ ﴿۳۸﴾
و کسانی که در برابر آیات ما جبهه می‌گیرند(1)، برای مجازات احضار خواهند شد.
سوره سبأ (34) آیه 38
صفحه
432
سوره
سبأ (34)
آیه
38
1
به زیرنویس آیه 5 سبأ(همین سوره) توجّه فرمایید.
قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ يَقْدِرُ لَهُ وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَ هُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿۳۹﴾
بگو: صاحب‌اختیار من روزی را بر هر کس از بندگانش که بخواهد، فراخی بخشد و یا محدود گرداند؛ و هر چه انفاق کنید، عوض می‌بخشد؛ و او بهترین روزی‌‌دهنده است.
سوره سبأ (34) آیه 39
صفحه
432
سوره
سبأ (34)
آیه
39
وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ يَقُولُ لِلْمَلائِكَةِ أَ هؤُلاءِ إِيَّاكُمْ كانُوا يَعْبُدُونَ ﴿۴۰﴾
روزی که خدا همه را احضار(1) کند، به فرشتگان خواهد گفت: آیا اینان بودند که شما را معبود خود می‌گرفتند؟!
سوره سبأ (34) آیه 40
صفحه
433
سوره
سبأ (34)
آیه
40
1
برای توجیه ترجمه «حشر» به بخش آخر آیه 61 قصص(28) توجّه فرمایید.
قالُوا سُبْحانَكَ أَنْتَ وَلِيُّنا مِنْ دُونِهِمْ بَلْ كانُوا يَعْبُدُونَ الْجِنَّ أَكْثَرُهُمْ بِهِمْ مُؤْمِنُونَ ﴿۴۱﴾
پاسخ دهند: تو را تقدیس می‌کنیم، کارساز ما تویی نه آنان؛ بلکه شیاطین را(1) بندگی می‌کردند و بیشترشان به آنان اعتقاد داشتند.
سوره سبأ (34) آیه 41
صفحه
433
سوره
سبأ (34)
آیه
41
1
برای توجیه ترجمه «جنّ» در اینجا، با آیه 117 نساء(4) مقایسه فرمایید.
فَالْيَوْمَ لا يَمْلِكُ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ نَفْعاً وَ لا ضَرًّا وَ نَقُولُ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذابَ النَّارِ الَّتِي كُنْتُمْ بِها تُكَذِّبُونَ ﴿۴۲﴾
امروز نفع و ضرری برای یکدیگر نخواهید داشت؛ و به ستمگران خواهیم گفت: مجازات آتشی را که دروغ می‌شمردید، بچشید(1).
سوره سبأ (34) آیه 42
صفحه
433
سوره
سبأ (34)
آیه
42
1
به آیه 44 یونس(10) توجّه فرمایید.
وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالُوا ما هذا إِلاَّ رَجُلٌ يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كانَ يَعْبُدُ آباؤُكُمْ وَ قالُوا ما هذا إِلاَّ إِفْكٌ مُفْتَرىً وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ إِنْ هذا إِلاَّ سِحْرٌ مُبِينٌ ﴿۴۳﴾
چون آیات ما که روشنگر است، بر آنان خوانده شود، گویند: او مردی است که می‌خواهد شما را از آنچه پدرانتان بندگی می‌کردند بازدارد(1)؛ و [نیز] گویند: سخنانش جز دروغی به هم بافته نیست؛ و انکارورزان در مورد سخن حقّی که بر آنان رسید، گفتند: این جز جادویی آشکار نیست(2).
سوره سبأ (34) آیه 43
صفحه
433
سوره
سبأ (34)
آیه
43
1
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیه 94 اسراء(17) آمده است.
2
مفهوم آیه به بیان ساده‌تر در آیه 2 انبیاء(21) آمده است.
وَ ما آتَيْناهُمْ مِنْ كُتُبٍ يَدْرُسُونَها وَ ما أَرْسَلْنا إِلَيْهِمْ قَبْلَكَ مِنْ نَذِيرٍ ﴿۴۴﴾
در حالی که قبل از تو، به مشرکان عرب کتابی نداده بودیم که آن را بخوانند [و برای انکار تو، به آن استناد کنند] و هیچ هشداردهنده‌ای هم بر آنان نفرستاده بودیم.
سوره سبأ (34) آیه 44
صفحه
433
سوره
سبأ (34)
آیه
44
وَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ ما بَلَغُوا مِعْشارَ ما آتَيْناهُمْ فَكَذَّبُوا رُسُلِي فَكَيْفَ كانَ نَكِيرِ ﴿۴۵﴾
پیشینیان آنان نیز [پیامبران را] دروغ‌پرداز شمردند، و این انکارورزان یک دهم امکاناتی که به آنان داده بودیم ندارند، با وجود این، رسولانِ مرا دروغ‌پرداز شمردند؛ [دیدی نتیجه] انکارِ [پیامبرانِ] من چگونه بود(1)؟!
سوره سبأ (34) آیه 45
صفحه
433
سوره
سبأ (34)
آیه
45
1
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیات 9 روم(30) و 82 غافر(40) آمده است.
قُلْ إِنَّما أَعِظُكُمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنى وَ فُرادى ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِكُمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلاَّ نَذِيرٌ لَكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذابٍ شَدِيدٍ ﴿۴۶﴾
بگو: فقط شما را یک اندرز می‌دهم: به صورت جمعی(1) و فردی برای خدا به پا خیزید، و بیندیشید که معاشر شما مبتلا به جنون نیست(2)؛ او فقط هشداردهنده‌ای است برای شما، پیش از رسیدن مجازاتی سخت.
سوره سبأ (34) آیه 46
صفحه
433
سوره
سبأ (34)
آیه
46
1
کلمه «مثنی» در اینجا بیانی است سمبلیک برای اشاره به جمع.
2
اشاره به گفتار ناشایست مخالفان در مورد پیامبر خداست که در آیات 6 حجر(15) ، 36 صافات(37) ، 14 دخان(44) و 51 قلم(68) آمده است.
قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ ﴿۴۷﴾
بگو: هر پاداشی که از شما خواسته باشم، ارزانی خودتان؛ پاداش من تنها بر عهده خداست؛ و او بر هر چیزی گواه است(1).
سوره سبأ (34) آیه 47
صفحه
433
سوره
سبأ (34)
آیه
47
1
همه پیامبران همین را گفتند؛ در مورد نوح، هود، صالح، لوط و شعیب به آیات 109 ، 127 ، 145 ، 164 و 180 شعراء(26) توجّه فرمایید.