قالَ إِنَّ فِيها لُوطاً قالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَنْ فِيها لَنُنَجِّيَنَّهُ وَ أَهْلَهُ إِلاَّ امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ ﴿۳۲﴾
[ابراهیم] گفت: لوط ساکن این شهر است؛ گفتند: ما سکنه آن را بهتر میشناسیم؛ قطعاً او و خانوادهاش را نجات خواهیم داد، جز همسرش که [همراه بزهکاران] باقی خواهد ماند.400
عنکبوت (29)
32
وَ لَمَّا أَنْ جاءَتْ رُسُلُنا لُوطاً سِيءَ بِهِمْ وَ ضاقَ بِهِمْ ذَرْعاً وَ قالُوا لا تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَ أَهْلَكَ إِلاَّ امْرَأَتَكَ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ ﴿۳۳﴾
چون فرستادگان ما نزد لوط آمدند، از [تصوّر بیشرمی قومش نسبت به] آنان اندوهناک شد و در تنگنا قرار گرفت(1). گفتند: نترس و اندوهگین مباش؛ تو و خانوادهات را نجات خواهیم داد، جز همسرت که [همراه بزهکاران] باقی خواهد ماند.400
عنکبوت (29)
33
علت احساس دشواری لوط را در آیات 78-80 هود(11) ملاحظه فرمایید.
إِنَّا مُنْزِلُونَ عَلى أَهْلِ هذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزاً مِنَ السَّماءِ بِما كانُوا يَفْسُقُونَ ﴿۳۴﴾
ما بر مردم این شهر به سزای انحرافشان بلایی(1) از آسمان فرود میآوریم.400
عنکبوت (29)
34
توضیح این بلا در آیات 74 حجر(15) و 32-34 ذاریات(51) آمده است.
وَ لَقَدْ تَرَكْنا مِنْها آيَةً بَيِّنَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿۳۵﴾
و از این [رویداد] نشانه روشنی(1) برای عاقلان به جای گذاشتیم.400
عنکبوت (29)
35
به آیات 76 حجر(15) و 137 صافات(37) توجّه فرمایید.
وَ إِلى مَدْيَنَ أَخاهُمْ شُعَيْباً فَقالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ ارْجُوا الْيَوْمَ الْآخِرَ وَ لا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ ﴿۳۶﴾
و به شهر مدین برادرشان شعیب را [فرستادیم]، آنگاه که گفت: ای قوم من، خدای را بندگی کنید و به روز واپسین امیدوار باشید و در زمین تبهکارانه سرکشی نکنید.400
عنکبوت (29)
36
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دارِهِمْ جاثِمِينَ ﴿۳۷﴾
او را دروغپرداز شمردند، آنگاه زلزله آنان را فرا گرفت و در خانههای خویش از پای درآمدند.400
عنکبوت (29)
37
وَ عاداً وَ ثَمُودَ وَ قَدْ تَبَيَّنَ لَكُمْ مِنْ مَساكِنِهِمْ وَ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَ كانُوا مُسْتَبْصِرِينَ ﴿۳۸﴾
قوم عاد و ثمود را نیز [هلاک کردیم] و از مساکنِ [ویرانِ]شان برای شما مشخّص است؛ و با آنکه بصیرت داشتند، شیطان اعمالشان را در نظرشان آراست(1) و آنان را از راه [حق] بازداشت.400
عنکبوت (29)
38
به آیه 36 زخرف(43) توجّه فرمایید.
وَ قارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مُوسى بِالْبَيِّناتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ما كانُوا سابِقِينَ ﴿۳۹﴾
قارون و فرعون و هامان را [نیز هلاک کردیم]؛ و موسی نشانههای روشن بر آنان عرضه کرد و آنان سرکشی کردند، و[لی] نتوانستند [از قهر خدا] بگریزند(1).401
عنکبوت (29)
39
به آیه 4 عنکبوت(همین سوره) و 59 انفال(8) توجّه فرمایید.
فَكُلاًّ أَخَذْنا بِذَنْبِهِ فَمِنْهُمْ مَنْ أَرْسَلْنا عَلَيْهِ حاصِباً وَ مِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَ مِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنا بِهِ الْأَرْضَ وَ مِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنا وَ ما كانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿۴۰﴾
هر یک را به کیفر گناهشان گرفتار کردیم؛ بر پارهای از آنان طوفان شن فرستادیم(1)، بعضی دیگر را خروشی سهمناک فرا گرفت(2)، بعضی را به زمین فرو بردیم(3) و گروهی را غرق کردیم(4)؛ و خدا بر آن نبود که بر آنان ستم کند، بلکه آنان خود در حق خویش ستم میکردند.401
عنکبوت (29)
40
منظور قوم عاد است؛ به آیه 6 حاقه(69) توجّه فرمایید.
منظور قوم ثمود است؛ به آیات 67 و 68 هود(11) توجّه فرمایید.
منظور قارون است؛ به آیه 81 قصص(28) و آیات قبل از آن توجّه فرمایید.
منظور قوم نوح و فرعون با جمعیتش هستند؛ به آیات 36 و 37 هود(11) در مورد قوم نوح و آیات 65 و 66 شعراء(26) در مورد فرعون توجّه فرمایید.
مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِياءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتاً وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ ﴿۴۱﴾
مَثَل کسانی که غیر خدا را کارساز خود انتخاب کردهاند، مانند مَثَل عنکبوت است که [برای خود] خانهای میسازد؛ و کاش میدانستند که سستترین خانهها، خانه عنکبوت(1) است.401
عنکبوت (29)
41
خانه عنکبوت در عین حال دام است و با این دام دست و پای شکار خود را میبندد؛ بساط پیشوایان و امرای خودکامه هم برای هر که خود را به دامانشان افکند، چنین است. آیات 81 و 82 مریم(19) را ملاحظه فرمایید.