لَوْ لا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْراً وَ قالُوا هذا إِفْكٌ مُبِينٌ ﴿۱۲﴾
چرا آنگاه که آن [بهتان] را شنیدید، مردان و زنان با ایمان نسبت به یکدیگر(1) حسن نیت نشان ندادند و نگفتند که این دروغی است آشکار(2).
سوره نور (24) آیه 12
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
12
1
از نظر مفهوم «انفسهم» در این قبیل موارد به آیه 11 حجرات(49) و لا تلمزوا انفسکم توجّه فرمایید.
2
به آیه 12 حجرات(49) توجّه فرمایید.
لَوْ لا جاؤُ عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَداءَ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَداءِ فَأُولئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكاذِبُونَ ﴿۱۳﴾
چرا چهار گواه بر آن [ادّعا] نیاوردند؟ اینک که گواه نیاورده‌اند(1)، در نظر خدا دروغ‌پردازند.
سوره نور (24) آیه 13
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
13
1
اشاره به دستوری است که در مورد ضرورت حضور 4 شاهد در آیه 15 نساء(4) آمده است.
وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِيما أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذابٌ عَظِيمٌ ﴿۱۴﴾
و اگر افزون‌بخشی و رحمت خدا در دنیا و آخرت بر شما نبود، به سزای ماجرایی که در آن دخالت داشتید، مجازاتی بزرگ دامنگیرتان می‌شد(1).
سوره نور (24) آیه 14
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
14
1
یعنی خدا در مجازات تعجیل نمی‌کند و فرصت اصلاح می‌دهد به آیه 45 فاطر(35) توجّه فرمایید.
إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْواهِكُمْ ما لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُ هَيِّناً وَ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ ﴿۱۵﴾
آنگاه که آن [شایعه] را دهان به دهان فرا می‌گرفتید و ناآگاهانه بازگو می‌کردید و آن را کاری ساده می‌پنداشتید، در حالی که نزد خدا بس بزرگ بود(1).
سوره نور (24) آیه 15
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
15
1
معنی و مفهوم این آیه، در آیه 65 توبه(9) نیز آمده است.
وَ لَوْ لا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ ما يَكُونُ لَنا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهذا سُبْحانَكَ هذا بُهْتانٌ عَظِيمٌ ﴿۱۶﴾
چرا به محض شنیدن این سخن نگفتید: ما را نسزد که آن را بازگو کنیم، سبحان اللّه! این بهتانی است بزرگ.
سوره نور (24) آیه 16
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
16
يَعِظُكُمُ اللَّهُ أَنْ تَعُودُوا لِمِثْلِهِ أَبَداً إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ﴿۱۷﴾
خدا شما را اندرز می‌دهد که اگر اهل ایمانید، زنهار به مشابه این [شایعه پراکنی] بازمگردید.
سوره نور (24) آیه 17
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
17
وَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿۱۸﴾
خدا آیات را برای شما به روشنی بیان می‌کند؛ و خدا دانایی است فرزانه.
سوره نور (24) آیه 18
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
18
إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ ﴿۱۹﴾
کسانی که دوست دارند در میان اهل ایمان شایعات زشت پراکنده شود، مجازاتی دردناک در دنیا و آخرت [در انتظار] دارند؛ [حقیقت را] خدا می‌داند نه شما.
سوره نور (24) آیه 19
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
19
وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَ أَنَّ اللَّهَ رَؤُفٌ رَحِيمٌ ﴿۲۰﴾
اگر افزون‌بخشی و رحمت خدا بر شما نبود و اینکه رئوف و مهربان است [بی‌درنگ به بلا گرفتار می‌شدید(1)].
سوره نور (24) آیه 20
صفحه
351
سوره
نور (24)
آیه
20
1
پاسخ «لولا» در آیه حذف شده است؛ زمخشری در کشاف گفته است: این از جمله مواردی است که «سکوت» بلیغ‌تر از «نطق» می‌نماید.
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ وَ مَنْ يَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّيْطانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ ما زَكى مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَداً وَ لكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿۲۱﴾
ای ایمان‌آوردگان، پیرو گامهای شیطان مشوید، و هر که گامهای شیطان را پیروی کند، [به گمراهی و آتش می‌افتد(1)] زیرا که او به گناه و ناپسند فرا می‌خواند؛ و اگر افزون‌بخشی و رحمت خدا بر شما نبود، هیچ یک از شما پاک نمی‌شد، ولی خدا هر که را بخواهد [و شایسته بداند]، پاکی نفس می‌بخشد؛ و خدا شنوایی است دانا.
سوره نور (24) آیه 21
صفحه
352
سوره
نور (24)
آیه
21
1
در آیه جزای شرط محذوف است و از آیه 4 حج(22) باید آن را دریافت.