أَنِ اقْذِفِيهِ فِي التَّابُوتِ فَاقْذِفِيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُّ بِالسَّاحِلِ يَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لِي وَ عَدُوٌّ لَهُ وَ أَلْقَيْتُ عَلَيْكَ مَحَبَّةً مِنِّي وَ لِتُصْنَعَ عَلى عَيْنِي ﴿۳۹﴾
که کودک را در صندوق قرار بده و به رود(1) [نیل] افکن تا امواج، او را به ساحل اندازد و دشمن من و دشمن او صندوق را برگیرد؛ و محبوبیتی از جانب خود بر تو القاء کردم تا [مورد محبّت آنان قرار گیری(2)]، و [به دست آنان] زیر نظر من پرورش یابی.314
طه (20)
39
در زبان عرب «بحر» و «یم» به معنای دریا، برای آبهای وسیع و رودهای بزرگ هم بکار میرود و اینجا منظور از یم، رود نیل است.
نمونه آثار آن را در آیه 9 قصص(28) و نیز در داستان آشناییاش با خانواده شعیب در آیات 25-28 قصص(28) ملاحظه فرمایید.
إِذْ تَمْشِي أُخْتُكَ فَتَقُولُ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلى مَنْ يَكْفُلُهُ فَرَجَعْناكَ إِلى أُمِّكَ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُها وَ لا تَحْزَنَ وَ قَتَلْتَ نَفْساً فَنَجَّيْناكَ مِنَ الْغَمِّ وَ فَتَنَّاكَ فُتُوناً فَلَبِثْتَ سِنِينَ فِي أَهْلِ مَدْيَنَ ثُمَّ جِئْتَ عَلى قَدَرٍ يا مُوسى ﴿۴۰﴾
آنگاه که خواهرت [با نگرانی در تعقیبِ صندوق] میرفت و گفت: آیا [میخواهید] کسی را به شما معرّفی کنم که سرپرستیاش کند(1)؟ بدین قرار تو را به [آغوش] مادرت بازگرداندیم تا دیدهاش روشن گردد و اندوه نخورد؛ و [آنگاه که به غیرعمد] یک نفر را کشتی(2)، تو را از اندوه [و گرفتاری] نجات دادیم(3) و بارها تو را آزمودیم(4)، تا اینکه سالها در میان مردم مدین به سر بردی(5)، اینک بر اساس تقدیر [الهی] بازآمدهای.314
طه (20)
40
تفصیل موضوع را در آیات 12 و 13 قصص(28) ملاحظه فرمایید.
چگونگی این قتل و انفعال موسی را در آیات 15 و 16 قصص(28) ملاحظه فرمایید.
چگونگی نجات موسی را در آیات 20-25 قصص(28) ملاحظه فرمایید؛ ضمناً این نجات، اجابت درخواست موسی است که در آیه 21 قصص(28) آمده است.
فتون: جمع فَتن: آزمون.
مدین شهری بود در ساحل غربی بحر احمر و شعیب پیامبرشان بود. مدت سکونت موسی در مدین در آیه 27 قصص(28) و مشروح داستان در آیات 18 به بعد قصص آمده است.
وَ اصْطَنَعْتُكَ لِنَفْسِي ﴿۴۱﴾
تو را برای [پیامبری] خود پرورش دادم.314
طه (20)
41
اذْهَبْ أَنْتَ وَ أَخُوكَ بِآياتِي وَ لا تَنِيا فِي ذِكْرِي ﴿۴۲﴾
به همراه برادرت معجزات مرا(1) [برای آنان] ببرید و در یاد کردن من سستی مکنید.314
طه (20)
42
به آیات 60 بقره(2) ، 108 و 117 اعراف(7) و 63 شعراء(26) توجّه فرمایید.
اذْهَبا إِلى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغى ﴿۴۳﴾
به سوی فرعون بروید که سر به طغیان برداشته است(1)؛314
طه (20)
43
آثار طغیانش را در آیات 29 شعراء(26) و 24 نازعات(79) ملاحظه فرمایید.
فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَيِّناً لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشى ﴿۴۴﴾
و با نرمش با او سخن بگویید(1)، بسا که پند پذیرد یا [از خدای] بترسد.314
طه (20)
44
به آیه 125 نحل(16) توجّه فرمایید و برخورد موسی را با فرعون در آیات 18 و 19 نازعات(79) ملاحظه فرمایید.
قالا رَبَّنا إِنَّنا نَخافُ أَنْ يَفْرُطَ عَلَيْنا أَوْ أَنْ يَطْغى ﴿۴۵﴾
گفتند: صاحباختیارا، میترسیم که بر ما سخت گیرد و گردن فرازی کند(1).314
طه (20)
45
دلیل این ترس در آیه 33 قصص(28) آمده است.
قالَ لا تَخافا إِنَّنِي مَعَكُما أَسْمَعُ وَ أَرى ﴿۴۶﴾
گفت: مترسید، من با شما هستم، میشنوم و میبینم(1).314
طه (20)
46
به آیات 171 و 172 صافات(37) توجّه فرمایید.
فَأْتِياهُ فَقُولا إِنَّا رَسُولا رَبِّكَ فَأَرْسِلْ مَعَنا بَنِي إِسْرائِيلَ وَ لا تُعَذِّبْهُمْ قَدْ جِئْناكَ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكَ وَ السَّلامُ عَلى مَنِ اتَّبَعَ الْهُدى ﴿۴۷﴾
نزد او بیایید و بگویید: ما دو رسولِ پروردگار توایم، دودمان یعقوب را در اختیار ما بگذار و آزارشان مده، نشانهای از صاحباختیارت برای تو آوردهایم، و درود بر آن که پیرو راه هدایت باشد.314
طه (20)
47
إِنَّا قَدْ أُوحِيَ إِلَيْنا أَنَّ الْعَذابَ عَلى مَنْ كَذَّبَ وَ تَوَلَّى ﴿۴۸﴾
به ما وحی شده است که مجازات دامنگیر کسی خواهد شد که [حق را] دروغ شمرَد و [از آن] روی برتابد.314
طه (20)
48