سوره نحل (16) - زنبور عسل
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خدای گستردهمهر [و] جاودانمهر
صفحه
-
سوره
نحل (16)
آیه
-
أَتى أَمْرُ اللَّهِ فَلا تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۱﴾
وعده [یاری] الهی(1) قطعاً فرا میرسد(2)، آن را به شتاب مخواهید(3)؛ خدا منزّه است و از آنچه [در قدرت با او] شریک میپندارند والاتر.
سوره نحل (16) آیه 1
صفحه
267
سوره
نحل (16)
آیه
1
1
منظور خواری و مجازات کفّار است به سود مؤمنین؛ بخش پایانی آیه 109 بقره(2) فاعفوا و اصفحوا حتّی یأتی اللّه بامره مؤید این نظر است.
2
آینده قطعی الوقوع با صیغه ماضی ذکر میشود، مثل آیه 68 زمر(39).
3
خطاب به کفّار است؛ به آیات 32 انفال(8) ، 53-55 عنکبوت(29) و 16 ص(38) توجّه فرمایید.
يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلى مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ أَنْ أَنْذِرُوا أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاتَّقُونِ ﴿۲﴾
فرشتگان را به همراه وحی به فرمان خود بر هر که از بندگانش که بخواهد، نازل میکند(1) که هشدار دهید معبودی جز من نیست، تنها در برابر من پروا کنید.
سوره نحل (16) آیه 2
صفحه
267
سوره
نحل (16)
آیه
2
1
مفهوم این آیه در آیه 15 غافر(40) نیز آمده است.
خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعالى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۳﴾
آسمانها و زمین را به حق [و با هدف] آفرید؛ [خدا] از آنچه [در قدرت با او] شریک میپندارند والاتر است.
سوره نحل (16) آیه 3
صفحه
267
سوره
نحل (16)
آیه
3
خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ ﴿۴﴾
انسان را از نطفهای [بیمقدار] آفرید، و آنگاه [که تنومند گردید] خصومتگری آشکار شد.
سوره نحل (16) آیه 4
صفحه
267
سوره
نحل (16)
آیه
4
وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فِيها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ ﴿۵﴾
دامها را برای شما آفرید که حاوی وسیله پوشش و منافع دیگری است و از [گوشت] آنها نیز تغذیه میکنید.
سوره نحل (16) آیه 5
صفحه
267
سوره
نحل (16)
آیه
5
وَ لَكُمْ فِيها جَمالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَ حِينَ تَسْرَحُونَ ﴿۶﴾
و به گاهی که [گلهها را] از صحرا بازمیآرید و بامدادان که به چَراگاهشان میبرید، برای شما [وسیله] شکوه و تجمّل است.
سوره نحل (16) آیه 6
صفحه
267
سوره
نحل (16)
آیه
6
وَ تَحْمِلُ أَثْقالَكُمْ إِلى بَلَدٍ لَمْ تَكُونُوا بالِغِيهِ إِلاَّ بِشِقِّ الْأَنْفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُفٌ رَحِيمٌ ﴿۷﴾
و بارهای شما را به سرزمین[های]ی حمل میکنند که شما جز با مشقّت نمیتوانستید به آنجا برسید(1)؛ البته صاحباختیار شما رئوف و مهربان است.
سوره نحل (16) آیه 7
صفحه
268
سوره
نحل (16)
آیه
7
1
کلمه «بالغیه» در اصل «بالغینه» بوده که «نون» به علت اضافه شدن به ضمیر «ه» حذف شده است.
وَ الْخَيْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوها وَ زِينَةً وَ يَخْلُقُ ما لا تَعْلَمُونَ ﴿۸﴾
و [نیز] اسبان و استران(1) و خران(2) را آفرید تا بر آنها سوار شوید و زیوری [برای شما] باشد؛ و [به همین منظور] وسایلی میآفریند که [هنوز] نمیدانید.
سوره نحل (16) آیه 8
صفحه
268
سوره
نحل (16)
آیه
8
1
بغال: جمع بَغل: استرها.
2
حمیر: جمع حِمار: الاغها.
وَ عَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَ مِنْها جائِرٌ وَ لَوْ شاءَ لَهَداكُمْ أَجْمَعِينَ ﴿۹﴾
[ارائه] راه راست به عهده خداست(1) و برخی از راهها بیراهه است؛ و اگر خدا میخواست، [جبرا] همه شما را هدایت میکرد [ولی انسانها را مختار آفرید(2)].
سوره نحل (16) آیه 9
صفحه
268
سوره
نحل (16)
آیه
9
1
به آیات 3 انسان(76) ، 12 لیل(92) ، 61 یس(36) ، 165 نساء(4) و 153 انعام(6) توجّه فرمایید.
2
به آیات 8-10 شمس(91) توجّه فرمایید.
هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً لَكُمْ مِنْهُ شَرابٌ وَ مِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ ﴿۱۰﴾
اوست که از آسمان برای شما بارانی فرستاد که آشامیدنی [شما] از آن [تأمین] است و [نیز] روییدنیهایی از آن [مایه میگیرد] که [چارپایان را] در آن به چَرا میبرید.
سوره نحل (16) آیه 10
صفحه
268
سوره
نحل (16)
آیه
10