وَ كَذلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَ يُعَلِّمُكَ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحادِيثِ وَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَ عَلى آلِ يَعْقُوبَ كَما أَتَمَّها عَلى أَبَوَيْكَ مِنْ قَبْلُ إِبْراهِيمَ وَ إِسْحاقَ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿۶﴾
صاحباختیارت این گونه تو را برمیگزیند و پیشبینی نتیجه رویدادها و تعبیر خوابها را(1) به تو آموزش خواهد داد و نعمتش را بر تو و خاندان یعقوب تمام خواهد کرد، همانگونه که قبل از این بر پدرانت(2) ابراهیم و اسحاق تمام کرد، که صاحباختیار تو دانا و فرزانه است.
سوره یوسف (12) آیه 6
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
6
1
منظور از احادیث در آیه، اعمّ از رؤیاهاست و مربوط به حوادثی است که در خواب و یا در بیداری روی میدهد.
2
کلمه «ابویک» در اصل «ابوینک» بوده که «نون» آن در حالت مضاف حذف شده است. «ابویه» در آیه 99 یوسف(همین سوره) نیز از همین مقوله است.
لَقَدْ كانَ فِي يُوسُفَ وَ إِخْوَتِهِ آياتٌ لِلسَّائِلِينَ ﴿۷﴾
به راستی در [سرگذشت] یوسف و برادرانش برای پرس و جوکنندگان عبرتهاست.
سوره یوسف (12) آیه 7
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
7
إِذْ قالُوا لَيُوسُفُ وَ أَخُوهُ أَحَبُّ إِلى أَبِينا مِنَّا وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّ أَبانا لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ ﴿۸﴾
آنگاه که [برادران یوسف به یکدیگر] گفتند: یوسف و برادرش [بنیامین(1)] نزد پدرمان از ما که گروهی نیرومند هستیم، محبوبترند؛ قطعاً پدر ما در اشتباه آشکاری است؛
سوره یوسف (12) آیه 8
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
8
1
مادرِ یوسف و بنیامین جدا از مادرِ پسران دیگر یعقوب بود.
اقْتُلُوا يُوسُفَ أَوِ اطْرَحُوهُ أَرْضاً يَخْلُ لَكُمْ وَجْهُ أَبِيكُمْ وَ تَكُونُوا مِنْ بَعْدِهِ قَوْماً صالِحِينَ ﴿۹﴾
یوسف را بکشید یا او را به سرزمین [دوردست] بیفکنید، در آن صورت توجّه پدرتان خاصّ شما میگردد و از آن پس افراد شایسته [و درخور توجه پدر] میشوید.
سوره یوسف (12) آیه 9
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
9
قالَ قائِلٌ مِنْهُمْ لا تَقْتُلُوا يُوسُفَ وَ أَلْقُوهُ فِي غَيابَتِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ السَّيَّارَةِ إِنْ كُنْتُمْ فاعِلِينَ ﴿۱۰﴾
یکی از آنان اظهار داشت: یوسف را نکشید، اگر میخواهید کاری کنید، او را در قعر چاه قرار دهید تا کاروانی او را برگیرد [و با خود ببرد].
سوره یوسف (12) آیه 10
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
10
قالُوا يا أَبانا ما لَكَ لا تَأْمَنَّا عَلى يُوسُفَ وَ إِنَّا لَهُ لَناصِحُونَ ﴿۱۱﴾
[آنگاه نزد یعقوب رفتند و] گفتند: ای پدر، چرا درباره یوسف به ما اطمینان نمیکنی؟ با آنکه ما خیرخواه او هستیم.
سوره یوسف (12) آیه 11
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
11
أَرْسِلْهُ مَعَنا غَداً يَرْتَعْ وَ يَلْعَبْ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ ﴿۱۲﴾
فردا او را با ما بفرست تا [در چمنزار] گردش و بازی کند و ما محافظش خواهیم بود.
سوره یوسف (12) آیه 12
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
12
قالَ إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَ أَخافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَ أَنْتُمْ عَنْهُ غافِلُونَ ﴿۱۳﴾
گفت: بردن او مرا غمگین خواهد کرد و میترسم در حال غفلتِ شما گرگ او را بخورد.
سوره یوسف (12) آیه 13
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
13
قالُوا لَئِنْ أَكَلَهُ الذِّئْبُ وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذاً لَخاسِرُونَ ﴿۱۴﴾
گفتند: در حالی که ما گروهی نیرومند هستیم، اگر گرگ او را بخورد، ما باختهایم.
سوره یوسف (12) آیه 14
صفحه
236
سوره
یوسف (12)
آیه
14
فَلَمَّا ذَهَبُوا بِهِ وَ أَجْمَعُوا أَنْ يَجْعَلُوهُ فِي غَيابَتِ الْجُبِّ وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِ لَتُنَبِّئَنَّهُمْ بِأَمْرِهِمْ هذا وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ ﴿۱۵﴾
چون او را بردند و اتّفاق [رأی] کردند که او را در قعر چاه قرار دهند، [ما ناظر بودیم] و به یوسف وحی کردیم که: قطعاً [روزی] آنان را از کار [ناهنجار]شان آگاه خواهی کرد(1)، در حالی که [تو را] به جا نمیآورند.
سوره یوسف (12) آیه 15
صفحه
237
سوره
یوسف (12)
آیه
15
1
به آیات 89-93 یوسف(همین سوره) توجّه فرمایید.