وَ يا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلى مَكانَتِكُمْ إِنِّي عامِلٌ سَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ وَ مَنْ هُوَ كاذِبٌ وَ ارْتَقِبُوا إِنِّي مَعَكُمْ رَقِيبٌ ﴿۹۳﴾
ای قوم من، همه امکانات خود را به کار گیرید، من هم [به وظایف خود] عمل می‌کنم؛ به زودی خواهید دانست که کیست آنکه مجازاتی بدو رسد که رسوایش کند و دروغ‌پرداز کیست؛ شما چشم به راه باشید، من هم مثل شما چشم به راه می‌مانم.232
هود (11)
93
وَ لَمَّا جاءَ أَمْرُنا نَجَّيْنا شُعَيْباً وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَ أَخَذَتِ الَّذِينَ ظَلَمُوا الصَّيْحَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دِيارِهِمْ جاثِمِينَ ﴿۹۴﴾
و چون فرمان ما فرارسید، به رحمت خویش شعیب و کسانی را که در کنار او ایمان آورده بودند، نجات دادیم و ستمگران را خروشی سهمناک فراگرفت و در خانه‌های خویش از پای درآمدند(1)؛232
هود (11)
94
به آیه 44 یونس(10) توجّه فرمایید.
كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيها أَلا بُعْداً لِمَدْيَنَ كَما بَعِدَتْ ثَمُودُ ﴿۹۵﴾
گویی هرگز ساکن آن دیار نبوده‌اند، هان، دوری [از رحمت خدا] باد بر مردم مدین، همچون قوم ثمود.232
هود (11)
95
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى بِآياتِنا وَ سُلْطانٍ مُبِينٍ ﴿۹۶﴾
موسی را با معجزات(1) خود و دلیلی روشن فرستادیم،232
هود (11)
96
به آیات 107 و 108 اعراف(7) توجّه فرمایید.
إِلى فِرْعَوْنَ وَ مَلاَئِهِ فَاتَّبَعُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ وَ ما أَمْرُ فِرْعَوْنَ بِرَشِيدٍ ﴿۹۷﴾
به سوی فرعون و سران [قوم] ش، ولی آنان پیرو امر فرعون شدند(1)؛ در حالی که امر فرعون در راه کمال نبود.232
هود (11)
97
به آیه 54 زخرف(43) توجّه فرمایید.
يَقْدُمُ قَوْمَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ وَ بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ ﴿۹۸﴾
و در روز رستاخیز پیشوای قوم خود خواهد شد، آنگاه آنان را به آتش درآورد؛ و بد جایگاهی است که بدان وارد می‌شوند.233
هود (11)
98
وَ أُتْبِعُوا فِي هذِهِ لَعْنَةً وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ بِئْسَ الرِّفْدُ الْمَرْفُودُ ﴿۹۹﴾
در این [جهان] و روز رستاخیز، نفرین به دنبال دارند؛ [و] ارمغان بدی نصیبشان شده است.233
هود (11)
99
ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْقُرى نَقُصُّهُ عَلَيْكَ مِنْها قائِمٌ وَ حَصِيدٌ ﴿۱۰۰﴾
این از اخبار شهرهاست(1) که بر تو حکایت می‌کنیم، برخی از آنها [هنوز] برپا(2) و برخی [دیگر] ویران شده‌اند(3).233
هود (11)
100
قری: جمع قریه. و در زبان عرب به هر مجتمع انسانی گفته می‌شود، اعم از آبادی و شهر.
مثل مصر.
مثل سدوم و گوموره دو شهر قدیمی و زیبای فلسطین در ساحل بحرالمیت که در سال 1900 ق م بر اثر زلزله سختی هر دو به قعر دریا فرورفت. باستان شناسان موفق شدند جامهای شراب، جواهر و چند جسد را از اعماق گِل و لای خارج کنند. اعلام فرهنگ معین
وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لكِنْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ فَما أَغْنَتْ عَنْهُمْ آلِهَتُهُمُ الَّتِي يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ لَمَّا جاءَ أَمْرُ رَبِّكَ وَ ما زادُوهُمْ غَيْرَ تَتْبِيبٍ ﴿۱۰۱﴾
ما بر آنان ستمی نکردیم، بلکه خود در حق خویش ستم می‌کردند و آنگاه که فرمان [مجازات] صاحب‌اختیارت فرارسید، معبودانی که به جای خدا [به نیایش] می‌خواندند، سودی به حالشان نداشت(1)؛ و جز هلاکت و تباهی نتیجه‌ای عایدشان نکردند.233
هود (11)
101
به آیه 48 نساء(4) توجّه فرمایید.
وَ كَذلِكَ أَخْذُ رَبِّكَ إِذا أَخَذَ الْقُرى وَ هِيَ ظالِمَةٌ إِنَّ أَخْذَهُ أَلِيمٌ شَدِيدٌ ﴿۱۰۲﴾
مجازات صاحب‌اختیار تو هنگامی که [مردم] شهرها را که ستمگرند به مجازات گیرد، این گونه است؛ آری مجازات او دردناک و شدید است(1).233
هود (11)
102
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیات 17 اسراء(17) ، 11 انبیاء(21) ، 45 حج(22) و 8 طلاق(65) آمده است. ضمناً یک مورد و مصداق آن را در آیات 24 و 25 احقاف(46) ملاحظه فرمایید.