وَ ما ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَشْكُرُونَ ﴿۶۰﴾
کسانی که دروغ به خدا نسبت میدهند، در روز رستاخیز چه تصوّری [برای توجیه عمل خود] دارند؟ خدا نسبت به مردم افزونبخشی دارد، ولی بیشترشان سپاسگزار نیستند.215
یونس (10)
60
وَ ما تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَ ما تَتْلُوا مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَ لا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلاَّ كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُوداً إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ وَ ما يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ وَ لا أَصْغَرَ مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْبَرَ إِلاَّ فِي كِتابٍ مُبِينٍ ﴿۶۱﴾
در هیچ حال [و وضعی] نیستی و هیچ بخشی از قرآن را از جانب خدا تلاوت نمیکنی و [شما مردم هم] دست به هیچ عملی نمیزنید، مگر اینکه آنگاه که به آن میپردازید، ما ناظر بر شما هستیم؛ و همسنگ ذرّهای در زمین و در آسمان از صاحباختیار تو پوشیده نیست(1)، و کوچکتر و بزرگتر از آن چیزی نیست مگر اینکه در کتاب روشن [علم خدا] ثبت است.215
یونس (10)
61
مفهوم علم و اشراف خدا بر اجزاء عالم و رفتار انسانها، در دهها آیه از جمله آیات 5 آلعمران(3) ، 59 انعام(6) ، 9 رعد(13) ، 38 ابراهیم(14) ، 3 سبأ(34) و 16 غافر(40) آمده است.
أَلا إِنَّ أَوْلِياءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿۶۲﴾
آگاه باشید که دوستان خدا(1)، ترس و اندوهی نخواهند داشت(2)؛216
یونس (10)
62
برای شناخت افراد مورد نظر، با آیه 34 انفال(8) اِن اولیاءهُ الا المتقون مقایسه فرمایید.
در این رابطه به آیات 127 انعام(6) ، 28 رعد(13) و 27 و 28 فجر(89) توجّه فرمایید؛ ضمناً معنی و مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیه 123 طه(20) آمده است.
الَّذِينَ آمَنُوا وَ كانُوا يَتَّقُونَ ﴿۶۳﴾
کسانی که ایمان آورده و پروا میکردند.216
یونس (10)
63
لَهُمُ الْبُشْرى فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ فِي الْآخِرَةِ لا تَبْدِيلَ لِكَلِماتِ اللَّهِ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿۶۴﴾
آنان در زندگی دنیا و آخرت [از جانب خدا] بشارت دارند(1)؛ وعدههای خدا تخلّف ناپذیر است؛ این است همان کامیابی بزرگ.216
یونس (10)
64
مواردی از این بشارات در آیات 51 غافر(40) ، 30-31 فصلت(41) و 12 حدید(57) آمده است. وضع افرادی را که طرف مقابل آنان هستند، در آیه 22 فرقان(25) ملاحظه فرمایید.
وَ لا يَحْزُنْكَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۶۵﴾
گفتار ناباوران تو را اندوهگین نکند، که عزّت [و قدرت] به تمامی دست خداست؛ و اوست شنوا و دانا.216
یونس (10)
65
أَلا إِنَّ لِلَّهِ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ وَ ما يَتَّبِعُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ شُرَكاءَ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاَّ يَخْرُصُونَ ﴿۶۶﴾
آگاه باشید که هر که در آسمانها و زمین است، متعلّق به خداست؛ و آنان که غیر خدا را [در قدرت و تدبیر] شریک او تلقّی میکنند، [از برهان و دلیل روشنی(1)] پیروی نمیکنند؛ [بلکه] فقط پیرو گمانند و جز به حدس و تخمین سخن نمیگویند.216
یونس (10)
66
برای توجیه افزوده به آیه 117 مؤمنون(23) توجه فرمایید: وَ مَن یدعُ مَعَ اللّه إلها آخَرَ لا بُرهانَ لَهُ بهِ.
هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهارَ مُبْصِراً إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ ﴿۶۷﴾
اوست که شب را برای شما پدید آورد تا در آن آرامش یابید و روز را روشنیبخش [قرار داد تا به تلاش پردازید(1)]؛ به راستی در این [امور] برای گروهی که گوش شنوا دارند، نشانههایی است [از توان و تدبیر خدا].216
یونس (10)
67
برای توجیه افزوده، به آیات 12 اسراء(17) و 73 قصص(28) توجّه فرمایید.
قالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَداً سُبْحانَهُ هُوَ الْغَنِيُّ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ إِنْ عِنْدَكُمْ مِنْ سُلْطانٍ بِهذا أَ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ ﴿۶۸﴾
گفتند: خدا فرزندی برگزیده است(1)! خدا منزّه و بینیاز است؛ هر چه [و هر که(2)] در آسمانها و زمین است، متعلّق به اوست؛ شما هیچ دلیلی بر این [ادّعای خود] ندارید؛ آیا چیزی را که [به درستی] نمیدانید، به خدا نسبت میدهید؟216
یونس (10)
68
به آیه 30 توبه(9) توجّه فرمایید.
برای توجیه افزوده، به آیه 66 یونس(همین سوره) توجّه فرمایید.
قُلْ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لا يُفْلِحُونَ ﴿۶۹﴾
بگو: کسانی که دروغ به خدا نسبت میدهند، رستگار نخواهند شد.216
یونس (10)
69