وَ ما كُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ إِذاً لاَرْتابَ الْمُبْطِلُونَ ﴿۴۸﴾
قبل از نزول قرآن، تو هیچ نوشتهای را نمیخواندی و به دست خود چیزی نمینوشتی(1)، وگرنه هرزه درایان [حق داشتند که] به تردید افتند.402
عنکبوت (29)
48
این بخش از آیه به بیان دیگر در نیمه اوّل آیه 52 شوری(42) آمده است.
بَلْ هُوَ آياتٌ بَيِّناتٌ فِي صُدُورِ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ ما يَجْحَدُ بِآياتِنا إِلاَّ الظَّالِمُونَ ﴿۴۹﴾
بلکه این قرآن آیات روشنگری است که در سینه اهل دانش جای دارد؛ و جز ستمگران [کسی] آیات ما را دانسته انکار نمیکند.402
عنکبوت (29)
49
وَ قالُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آياتٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّمَا الْآياتُ عِنْدَ اللَّهِ وَ إِنَّما أَنَا نَذِيرٌ مُبِينٌ ﴿۵۰﴾
[انکارورزان] گفتند: چرا معجزاتی از صاحباختیارش بر او نازل نشده است(1)؛ بگو: معجزات همه در اختیار خداست، و من فقط هشداردهندهای آشکارم(2).402
عنکبوت (29)
50
به آیات 90-93 اسراء(17) که نظر مخالفان را به طور مشروح بیان داشته است توجّه فرمایید.
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیه 20 یونس(10) آمده است.
أَ وَ لَمْ يَكْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ يُتْلى عَلَيْهِمْ إِنَّ فِي ذلِكَ لَرَحْمَةً وَ ذِكْرى لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿۵۱﴾
آیا [همین معجزه بزرگ(1)] برای آنان کافی نیست که این کتاب را که بر آنان خوانده میشود، بر تو نازل کردهایم؟ و بیگمان در این [کتاب] رحمت و تذکاری است برای باورداران.402
عنکبوت (29)
51
به آیات 23-24 بقره(2) توجّه فرمایید.
قُلْ كَفى بِاللَّهِ بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ شَهِيداً يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْباطِلِ وَ كَفَرُوا بِاللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ ﴿۵۲﴾
بگو: خدا به عنوان گواه بین من و شما کافی است(1)؛ او به هر چه در آسمانها و زمین است آگاه است؛ و کسانی که به باطل گرویدهاند و خدا را انکار کردند، زیانکارند.403
عنکبوت (29)
52
به آیه 166 نساء(4) توجّه فرمایید.
وَ يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ لَوْ لا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجاءَهُمُ الْعَذابُ وَ لَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ ﴿۵۳﴾
از تو مجازات زودرس میخواهند(1)؛ و اگر موعدی مقرّر نبود(2)، بر آنان مجازات نازل شده بود؛ و مسلّماً در حال غفلتشان ناگهان بر آنان خواهد رسید.403
عنکبوت (29)
53
این درخواست آنان به صراحت در آیات 32 انفال(8) و 16 ص(38) آمده است؛ همین درخواست را در مورد سایر پیامبران در آیه 32 هود(11) ملاحظه فرمایید.
به آیات 34 اعراف(7) و 58 کهف(18) توجّه فرمایید.
يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ ﴿۵۴﴾
از تو مجازات زودرس میخواهند؛ در حالی که دوزخ بر انکارورزان احاطه دارد؛403
عنکبوت (29)
54
يَوْمَ يَغْشاهُمُ الْعَذابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَ يَقُولُ ذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۵۵﴾
روزی که مجازات از بالای سر و زیر پایشان آنان را فرا میگیرد و [خدا] گوید: نتیجه رفتارتان را بچشید.403
عنکبوت (29)
55
يا عِبادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِي واسِعَةٌ فَإِيَّايَ فَاعْبُدُونِ ﴿۵۶﴾
ای بندگان با ایمان من، زمین من فراخ است، تنها مرا بندگی کنید [و بندگی نااهلان را با ذلّت تحمّل نکنید(1)].403
عنکبوت (29)
56
برای روشنتر شدن منظور آیه، به آیات 97 و 100 نساء(4) و نیز به بخشی از دو آیه 2 و 3 طلاق(65) و من یتق اللّه یجعل له مخرجا و یرزقه من حیث لا یحتسبتوجّه فرمایید؛ ضمناً مفهوم آیه به بیان دیگر در آیه 10 زمر(39) آمده است.
كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَيْنا تُرْجَعُونَ ﴿۵۷﴾
هر کس طعم مرگ را خواهد چشید(1)، آنگاه به پیشگاه ما بازگردانده میشوید.403
عنکبوت (29)
57
مفهوم عبارت به بیان دیگر در نیمه اوّل آیه 78 نساء(4) آمده است.