إِنَّهُ مَنْ يَأْتِ رَبَّهُ مُجْرِماً فَإِنَّ لَهُ جَهَنَّمَ لا يَمُوتُ فِيها وَ لا يَحْيى ﴿۷۴﴾
بیگمان(1) هر که [بیایمان و] بزهکار(2) نزد صاحباختیار خویش بازآید، جزای او دوزخ است؛ در آنجا نه میمیرد و نه زندگی میکند(3).316
طه (20)
74
ضمیر در «انه» ضمیر شأن است و در ترجمه نمیآید؛ به زیرنویس آیه 1 توحید(112) مراجعه فرمایید.
از نظر معنی و مفهوم «مجرم» در این آیه و توجیه افزوده، با آیه 31 فرقان(25) مقایسه فرمایید.
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیه 36 فاطر(35) آمده است.
وَ مَنْ يَأْتِهِ مُؤْمِناً قَدْ عَمِلَ الصَّالِحاتِ فَأُولئِكَ لَهُمُ الدَّرَجاتُ الْعُلى ﴿۷۵﴾
و آنان که مؤمن و نیکوکار به پیشگاه او بازآیند، درجاتی بلند(1) خواهند داشت؛316
طه (20)
75
عُلی: جمع عَلیاء مؤنث اعلی: بالا و بلند.
جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ ذلِكَ جَزاءُ مَنْ تَزَكَّى ﴿۷۶﴾
[در] باغهای جاویدان بهشت که نهرها در دامن آن جاری است، و جاودانه در آن به سر برند؛ این است پاداش هر کس که پاکی ورزد.316
طه (20)
76
وَ لَقَدْ أَوْحَيْنا إِلى مُوسى أَنْ أَسْرِ بِعِبادِي فَاضْرِبْ لَهُمْ طَرِيقاً فِي الْبَحْرِ يَبَساً لا تَخافُ دَرَكاً وَ لا تَخْشى ﴿۷۷﴾
به موسی وحی کردیم که بندگان مرا شبانه [از شهر] خارج کن، و [با اعجاز ما] راهی خشک برای آنان در رود [نیل] بگشای(1) که نه ترسی از تعقیب [فرعونیان] خواهی داشت و نه بیمی [از غرق شدن].317
طه (20)
77
چگونگی شکافتن آب و گشایش راه را در آیه 63 شعراء(26) ملاحظه فرمایید. ضمناً در زبان عرب، کلمات «بحر» و «یم» به معنای دریا، برای آبهای وسیع و رودهای بزرگ هم بکار میرود. در آیات متوالی 77 و 78، منظور از بحر و یم، رود نیل است.
فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِ فَغَشِيَهُمْ مِنَ الْيَمِّ ما غَشِيَهُمْ ﴿۷۸﴾
فرعون با سپاهش از پی آنان تاخت و امواج رود [نیل] آنان را فروپوشاند.317
طه (20)
78
وَ أَضَلَّ فِرْعَوْنُ قَوْمَهُ وَ ما هَدى ﴿۷۹﴾
[در واقع] فرعون قومش را گمراه کرد، نه هدایت(1).317
طه (20)
79
ادّعای فرعون را که در آیه 29 غافر(40) آمده است، نفی میکند.
يا بَنِي إِسْرائِيلَ قَدْ أَنْجَيْناكُمْ مِنْ عَدُوِّكُمْ وَ واعَدْناكُمْ جانِبَ الطُّورِ الْأَيْمَنَ وَ نَزَّلْنا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوى ﴿۸۰﴾
ای دودمان یعقوب، ما شما را از [چنگ] دشمنان نجات دادیم(1) و در کناره خجسته کوه(2) طور با شما وعده گزاردیم(3) و [برای تغذیه] شما نعمتی گیاهی و نعمتی از گوشت پرندگان مقرّر داشتیم.317
طه (20)
80
به آیه 49 بقره(2) و زیرنویس آن مراجعه فرمایید.
به زیرنویس اوّل آیه 52 مریم(19) مراجعه فرمایید.
در رابطه با آیه 142 اعراف(7) است.
كُلُوا مِنْ طَيِّباتِ ما رَزَقْناكُمْ وَ لا تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي وَ مَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِي فَقَدْ هَوى ﴿۸۱﴾
از نعمتهای پاکیزه که روزی شما کردهایم بخورید، و[لی] زیادهروی در [مورد] آن مکنید که مورد خشم من قرار خواهید گرفت؛ و هر که مورد خشم من قرار گیرد، سقوط کرده است.317
طه (20)
81
وَ إِنِّي لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدى ﴿۸۲﴾
مسلّماً من آمرزنده کسی هستم که به توبه و ایمان و عمل شایسته روی بَرَد، آنگاه بر هدایت [خود باقی] بماند(1).317
طه (20)
82
مفهوم این آیه به بیان دیگر در نیمه اوّل آیه 38 انفال(8) و آیه 53 زمر(39) آمده است.
وَ ما أَعْجَلَكَ عَنْ قَوْمِكَ يا مُوسى ﴿۸۳﴾
ای موسی، چه چیز تو را [غافل] از قوم خودت، با شتاب [به وعدهگاه] آورد(1)؟317
طه (20)
83
صحبت از میعادی است که در آیه 142 اعراف(7) آمده است.