إِذْ نادى رَبَّهُ نِداءً خَفِيًّا ﴿۳﴾
آنگاه که با صاحب‌اختیار خویش در نهان مناجات کرد(1).305
مریم (19)
3
این نحوه دعا دستور کلی و عام است برای همه؛ به آیه 55 اعراف(7) توجّه فرمایید.
قالَ رَبِّ إِنِّي وَهَنَ الْعَظْمُ مِنِّي وَ اشْتَعَلَ الرَّأْسُ شَيْباً وَ لَمْ أَكُنْ بِدُعائِكَ رَبِّ شَقِيًّا ﴿۴﴾
گفت: صاحب‌اختیارا، از [شدّت] پیری استخوانم سست و سرم سپید گشته است و در مناجات با تو [هرگز] بی‌بهره نبوده‌ام.305
مریم (19)
4
وَ إِنِّي خِفْتُ الْمَوالِيَ مِنْ وَرائِي وَ كانَتِ امْرَأَتِي عاقِراً فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا ﴿۵﴾
و از بستگان خویش [که شایستگی ندارند] بعد از خودم ترس دارم و همسرم نازاست؛ از لطف خویش وارثی [شایسته] به من ارزانی دار؛305
مریم (19)
5
يَرِثُنِي وَ يَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ وَ اجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا ﴿۶﴾
که [نبوت و کتاب را] از من و از خاندان یعقوب ارث می‌بَرَد(1) و صاحب‌اختیارا، پسندیده‌اش گردان.305
مریم (19)
6
از نظر معنوی بودن میراث در این آیه، به آیات 32 فاطر(35) و 14 شوری(42) توجّه فرمایید.
يا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلامٍ اسْمُهُ يَحْيى لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا ﴿۷﴾
[فرشتگان ندایش دادند:(1)] ای زکریا، تو را به فرزندی به نام یحیی بشارت می‌دهیم که قبلاً همتایی با ویژگیهای [نیکوی] او نیافریده‌ایم(2)305
مریم (19)
7
برای توجیه افزوده، به آیه 39 آل‌عمران(3) توجّه فرمایید.
از نظر معنی و مفهوم «سمیا» در این آیه، به آیه 65 مریم(همین سوره) توجّه فرمایید. ضمناً ویژگیهای بیشتر این فرزند را در آیه 39 آل‌عمران(3) ملاحظه فرمایید.
قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ كانَتِ امْرَأَتِي عاقِراً وَ قَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِيًّا ﴿۸﴾
گفت: صاحب‌اختیارا، چگونه فرزندی خواهم داشت، در حالی که همسرم نازاست و خود نیز از شدّت سالخوردگی خشک [و فرتوت] شده‌ام؟305
مریم (19)
8
قالَ كَذلِكَ قالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٌ وَ قَدْ خَلَقْتُكَ مِنْ قَبْلُ وَ لَمْ تَكُ شَيْئاً ﴿۹﴾
[فرشته وحی] گفت: بله، صاحب‌اختیارت گفت: این کار بر من آسان است، [همان‌گونه که] تو را قبلاً در حالی که وجود نداشتی، آفریدم.305
مریم (19)
9
قالَ رَبِّ اجْعَلْ لِي آيَةً قالَ آيَتُكَ أَلاَّ تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلاثَ لَيالٍ سَوِيًّا ﴿۱۰﴾
گفت: صاحب‌اختیارا، نشانه‌ای برایم مقرّر دارد [که زمان تحقّق این رویداد را مشخّص کند(1)]؛ گفت: نشانه تو این است که در عین تندرستی سه شب [انه روز(2)] قادر به تکلّم با مردم نخواهی بود [مگر به اشاره(3)].305
مریم (19)
10
این درخواست زکریا برای اطمینان قلب بود، همان طور که در مورد ابراهیم در آیه 260 بقره(2) آمده است.
به آیه 41 آل‌عمران(3) که مدّت را سه روز مشخّص کرده است، توجّه فرمایید.
برای توجیه افزوده، به آیه 41 آل‌عمران(3) توجّه فرمایید.
فَخَرَجَ عَلى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرابِ فَأَوْحى إِلَيْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُكْرَةً وَ عَشِيًّا ﴿۱۱﴾
آنگاه از محراب [عبادت] به میان قومش بیرون آمد و به آنان اشاره کرد که: بامداد و شبانگاه [خدای را] تقدیس کنید.305
مریم (19)
11
يا يَحْيى خُذِ الْكِتابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَيْناهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا ﴿۱۲﴾
[گفتیم:] ای یحیی، [احکام] کتاب(1) را جدّی بگیر؛ و به او در کودکی دانشِ توأم با بینش دادیم؛306
مریم (19)
12
مفسّران گفته‌اند مراد از «کتاب» در اینجا با احتمال قوی تورات است و با احتمال ضعیف کتاب دیگری است که بر خود یحییع وحی می‌شد.