وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً ﴿۷۹﴾
پاسی از شب را به مطالعه قرآن بیدار باش(1) که وظیفه اضافی تواست؛ چه بسا صاحب‌اختیارت تو را به مقامی ستوده ارتقاء دهد.
سوره اسراء (17) آیه 79
صفحه
289
سوره
اسراء (17)
آیه
79
1
«هُجود» از اضداد است، هم به معنی به خواب رفتن و هم به معنی ترک خواب و بیدار ماندن است.
وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصِيراً ﴿۸۰﴾
بگو: صاحب‌اختیارا، مرا [در هر امری] به شایستگی وارد کن و به شایستگی خارج کن و مرا از جانب خود موضعی مسلّط و پیروزی‌‌آور عطا فرما.
سوره اسراء (17) آیه 80
صفحه
289
سوره
اسراء (17)
آیه
80
وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ كانَ زَهُوقاً ﴿۸۱﴾
و بگو: حق فرارسید و باطل از میان رفت، که باطل نابودشدنی است.
سوره اسراء (17) آیه 81
صفحه
289
سوره
اسراء (17)
آیه
81
وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلاَّ خَساراً ﴿۸۲﴾
از قرآن آنچه [موجب] شفا و رحمت برای باورداران است نازل می‌کنیم، [ولی در حق] ستمگران جز خسران نمی‌افزاید(1).
سوره اسراء (17) آیه 82
صفحه
289
سوره
اسراء (17)
آیه
82
1
به آیات 44 فصلت(41) و 124 و 125 توبه(9) توجّه فرمایید.
وَ إِذا أَنْعَمْنا عَلَى الْإِنْسانِ أَعْرَضَ وَ نَأى بِجانِبِهِ وَ إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ كانَ يَؤُساً ﴿۸۳﴾
هر گاه به انسان نعمتی بخشیم، [با سرمستی] روی می‌گرداند و دور می‌شود، و هنگامی که کمترین سختی به او برسد، نومید می‌شود(1).
سوره اسراء (17) آیه 83
صفحه
289
سوره
اسراء (17)
آیه
83
1
مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیات 12 یونس(10) ، 9 و 10 هود(11) ، 33 و 36 روم(30) و 8 زمر(39) نیز آمده است.
قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى سَبِيلاً ﴿۸۴﴾
بگو: هر کس طبق پایبندیهای خویش عمل می‌کند؛ و صاحب‌اختیار شما بهتر می‌داند چه کسی راه‌‌‌یافته‌تر است.
سوره اسراء (17) آیه 84
صفحه
289
سوره
اسراء (17)
آیه
84
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِيلاً ﴿۸۵﴾
از تو درباره وحی(1) می‌پرسند؛ بگو: وحی، امری مربوط به صاحب‌اختیار من است و دانشی که به شما داده شده، اندک [و نارسا] است.
سوره اسراء (17) آیه 85
صفحه
289
سوره
اسراء (17)
آیه
85
1
از نظر معنی و مفهوم کلمه «روح» در اینجا، با آیات 2 نحل(16) ، 15 غافر(40) و 52 شوری(42) مقایسه فرمایید؛ ضمناً توجّه داریم که آیه بعد هم در رابطه با وحی است و نیز آیات بعدتر.
وَ لَئِنْ شِئْنا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ ثُمَّ لا تَجِدُ لَكَ بِهِ عَلَيْنا وَكِيلاً ﴿۸۶﴾
اگر بخواهیم، آنچه به تو وحی کرده‌ایم، [از خاطرت] می‌بریم و تو در این رابطه برای خود کارگزاری در برابر ما نخواهی یافت؛
سوره اسراء (17) آیه 86
صفحه
289
سوره
اسراء (17)
آیه
86
إِلاَّ رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ إِنَّ فَضْلَهُ كانَ عَلَيْكَ كَبِيراً ﴿۸۷﴾
[وحی الهی بر تو نمی‌رسد] مگر به عنوان رحمتی از [جانب] صاحب‌اختیارت، که افزون‌بخشی او نسبت به تو فراوان است(1)
سوره اسراء (17) آیه 87
صفحه
290
سوره
اسراء (17)
آیه
87
1
به عنوان مثال به آیات 1-4 شرح(94) توجّه فرمایید.
قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ كانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيراً ﴿۸۸﴾
بگو: اگر انس و جن همداستان شوند تا شبیه این قرآن را ارائه کنند، هرگز موفق نخواهند شد و هر چند که پشتیبان یکدیگر باشند(1).
سوره اسراء (17) آیه 88
صفحه
290
سوره
اسراء (17)
آیه
88
1
معنی و مفهوم این آیه به بیان دیگری در آیات 38 یونس(10) ، 13 هود(11) و 34 طور(52) آمده است.