أَ فَأَصْفاكُمْ رَبُّكُمْ بِالْبَنِينَ وَ اتَّخَذَ مِنَ الْمَلائِكَةِ إِناثاً إِنَّكُمْ لَتَقُولُونَ قَوْلاً عَظِيماً ﴿۴۰﴾
چگونه [ادّعا دارید که] صاحب‌اختیارتان شما را به [داشتن] پسران اختصاص داد و خود دخترانی از فرشتگان برگزید؟! حقّا که گزافه بر زبان می‌رانید.285
اسراء (17)
40
وَ لَقَدْ صَرَّفْنا فِي هذَا الْقُرْآنِ لِيَذَّكَّرُوا وَ ما يَزِيدُهُمْ إِلاَّ نُفُوراً ﴿۴۱﴾
در این قرآن به شکلهای مختلف [حقایق را] بیان کردیم تا پند پذیرند، و[لی] جز بر بیزاری آنان نمی‌افزاید.285
اسراء (17)
41
قُلْ لَوْ كانَ مَعَهُ آلِهَةٌ كَما يَقُولُونَ إِذاً لاَبْتَغَوْا إِلى ذِي الْعَرْشِ سَبِيلاً ﴿۴۲﴾
بگو: اگر در کنار خدا - آن گونه که می‌پندارند - معبودهای دیگری بود، در آن صورت آنها راهی [برای تقرب] به صاحب عرش می‌جستند(1).285
اسراء (17)
42
آیه 57 اسراء(همین سوره) مؤید معنی ایست که کرده‌ایم. نکته ظریف این است که در قرآن هر جا رهیابی و تقرب به سوی خداست با کلمه «الی» همراه شده مثل آیات 57 فرقان(25) و 19 مزمل(73) و 29 انسان(76) و اگر منظور جستن راه غلبه بر کسی باشد، با کلمه «علی» همراه می‌شود، مثل آیات 34 و بخش پایانی 90 نساء(4) و 41 و 42 شوری(42).
سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمَّا يَقُولُونَ عُلُوًّا كَبِيراً ﴿۴۳﴾
[خدا] منزّه است و از آنچه [درباره‌اش] می‌گویند، بسیار والاتر.285
اسراء (17)
43
تُسَبِّحُ لَهُ السَّماواتُ السَّبْعُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فِيهِنَّ وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ إِنَّهُ كانَ حَلِيماً غَفُوراً ﴿۴۴﴾
آسمانهای هفتگانه و زمین و هر که در آنهاست [با تبعیت گریزناپذیر خود از قوانین خدا] او را تقدیس می‌کنند؛ و هیچ چیز نیست مگر اینکه او را با ستایش، تقدیس می‌کند، ولی شما تقدیسشان را درنمی‌یابید(1)؛ به راستی خدا بردباری است آمرزگار.285
اسراء (17)
44
اگر منظور، تسبیح لفظی اشیاء بود، باید می‌فرمود «نمی شنوید». همه موجودات همان وظیفه‌ای را اجرا می‌کنند و همان خواصّ را از خود بروز می‌دهند که خدا در طبیعت پیش‌بینی کرده است، مثل نفت، سنگ ساختمانی، فلزات مختلف و... برای درک تسبیح موجودات، کافی است به گردش شگفت‌آور آب در طبیعت توجّه شود.
وَ إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجاباً مَسْتُوراً ﴿۴۵﴾
و چون قرآن را تلاوت می‌کنی، میان تو و کسانی که به آخرت باور ندارند، پرده‌ای ناپیدا می‌افکنیم(1)؛285
اسراء (17)
45
به آیات 5 فصلت(41) و 124 و 125 توبه(9) توجّه فرمایید.
وَ جَعَلْنا عَلى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَ فِي آذانِهِمْ وَقْراً وَ إِذا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا عَلى أَدْبارِهِمْ نُفُوراً ﴿۴۶﴾
و بر دلهاشان پرده(1) و بر گوشهاشان سنگینی نهادیم تا آن [پیام] را درنیابند(2)؛ و چون صاحب‌اختیارت را در قرآن به یگانگی‌اش یاد کنی، با بیزاری به پشت خویش بازگردند(3).285
اسراء (17)
46
اکنّه: جمع کنان: پرده و پوشش.
علت آن را در آیات 10 بقره(2) ، 155 نساء(4) ، 125 توبه(9) و نیمه دوّم آیه 5 صف(61) جستجو فرمایید.
به آیات 49-51 مدثر(74) توجّه فرمایید؛ ضمناً مفهوم این عبارت به بیان دیگر در آیات 26 فصلت(41) ، 72 حج(22) و 35 و 36 صافات(37) و مفهوم اکراه انکارورزان از توحید و استقبال از شرک، در آیات 45 زمر(39) و 12 غافر(40) آمده است.
نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَسْتَمِعُونَ بِهِ إِذْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ وَ إِذْ هُمْ نَجْوى إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلاَّ رَجُلاً مَسْحُوراً ﴿۴۷﴾
ما داناتریم به هدفی که به خاطر آن به [سخنان] تو گوش فرامی‌دهند و نیز هنگامی که با هم نجوا می‌کنند، آنگاه که ستمگران[شان] می‌گویند: شما فقط از مردی جادوزده پیروی می‌کنید.285
اسراء (17)
47
انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلاً ﴿۴۸﴾
ببین چگونه برای تو مثلها زدند و گمراه شده‌اند، و در نتیجه راه به جایی نمی‌برند.285
اسراء (17)
48
وَ قالُوا أَ إِذا كُنَّا عِظاماً وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِيداً ﴿۴۹﴾
گفتند: چگونه وقتی استخوان و خاک شدیم، با آفرینش جدیدی برانگیخته خواهیم شد(1)؟285
اسراء (17)
49
پاسخ این ادّعای جاهلانه را در آیات 79-81 یس(36) ملاحظه فرمایید.