وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً فَلا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كانَ مَنْصُوراً ﴿۳۳﴾
کسی را که خدا [کشتنش را] جز به حق حرام کرده است نکشید، و هر که مظلومانه کشته شود، به خونخواه او موضعی مسلّط بخشیده‌ایم، ولی در انتقام زیاده نرود؛ [که در این صورت] مورد حمایت [خدا] است.284
اسراء (17)
33
وَ لا تَقْرَبُوا مالَ الْيَتِيمِ إِلاَّ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَ أَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كانَ مَسْؤُلاً ﴿۳۴﴾
به مال یتیم نزدیک نشوید(1). مگر به بهترین شیوه(2)، تا به مرحله رشد برسد، و به پیمان [خویش] وفا کنید، که پیمان موجب مسؤولیت خواهد بود.284
اسراء (17)
34
به آیه 10 نساء(4) توجّه فرمایید.
به آیه 6 نساء(4) توجّه فرمایید.
وَ أَوْفُوا الْكَيْلَ إِذا كِلْتُمْ وَ زِنُوا بِالْقِسْطاسِ الْمُسْتَقِيمِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلاً ﴿۳۵﴾
وقتی که پیمانه می‌کنید، پیمانه را کامل کنید و با میزان درست بسنجید، که [برای خودتان] بهتر و خوش‌فرجام‌تر است(1).284
اسراء (17)
35
موضوع سنجش درست در معاملات با مردم در آیات 85 اعراف(7) و 85 هود(11) نیز آمده است.
وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً ﴿۳۶﴾
پیرو آنچه بدان علم و آگاهی نداری مباش، که چشم و گوش و دل، هر یک در مورد آن مسؤول است(1).284
اسراء (17)
36
مفهوم این آیه به بیان دیگر در بخش اوّل آیه 12 حجرات(49) آمده است.
وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ طُولاً ﴿۳۷﴾
در زمین خرامان گام برمدار که [با غرورِ خود] هرگز زمین را نخواهی شکافت و هرگز به بلندای کوهها نخواهی رسید(1).284
اسراء (17)
37
مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیات 18 و 19 لقمان(31) و 63 فرقان(25) آمده است.
كُلُّ ذلِكَ كانَ سَيِّئُهُ عِنْدَ رَبِّكَ مَكْرُوهاً ﴿۳۸﴾
همه این عادات، زشتی‌اش، نزد صاحب‌اختیار تو ناپسند است(1).284
اسراء (17)
38
برای تشریح میزان حرمت اعمال ذکرشده در آیات اخیر زنا، قتل نفس، توزین با ترازوی نادرست و... از واژه «مکروه» استفاده شده است و می‌رساند که در فرهنگ قرآن، این کلمه وقتی از دید خدا به کار برده می‌شود، به معنی حرام است.
ذلِكَ مِمَّا أَوْحى إِلَيْكَ رَبُّكَ مِنَ الْحِكْمَةِ وَ لا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَتُلْقى فِي جَهَنَّمَ مَلُوماً مَدْحُوراً ﴿۳۹﴾
این [احکام] از جمله دانشِ توأم با بینش است که صاحب‌اختیارت به تو وحی کرده است؛ و هرگز در کنار خدا معبود دیگری قرارمده، که ملامت‌زده و مطرود به دوزخ نگونسار خواهی شد.285
اسراء (17)
39
أَ فَأَصْفاكُمْ رَبُّكُمْ بِالْبَنِينَ وَ اتَّخَذَ مِنَ الْمَلائِكَةِ إِناثاً إِنَّكُمْ لَتَقُولُونَ قَوْلاً عَظِيماً ﴿۴۰﴾
چگونه [ادّعا دارید که] صاحب‌اختیارتان شما را به [داشتن] پسران اختصاص داد و خود دخترانی از فرشتگان برگزید؟! حقّا که گزافه بر زبان می‌رانید.285
اسراء (17)
40
وَ لَقَدْ صَرَّفْنا فِي هذَا الْقُرْآنِ لِيَذَّكَّرُوا وَ ما يَزِيدُهُمْ إِلاَّ نُفُوراً ﴿۴۱﴾
در این قرآن به شکلهای مختلف [حقایق را] بیان کردیم تا پند پذیرند، و[لی] جز بر بیزاری آنان نمی‌افزاید.285
اسراء (17)
41
قُلْ لَوْ كانَ مَعَهُ آلِهَةٌ كَما يَقُولُونَ إِذاً لاَبْتَغَوْا إِلى ذِي الْعَرْشِ سَبِيلاً ﴿۴۲﴾
بگو: اگر در کنار خدا - آن گونه که می‌پندارند - معبودهای دیگری بود، در آن صورت آنها راهی [برای تقرب] به صاحب عرش می‌جستند(1).285
اسراء (17)
42
آیه 57 اسراء(همین سوره) مؤید معنی ایست که کرده‌ایم. نکته ظریف این است که در قرآن هر جا رهیابی و تقرب به سوی خداست با کلمه «الی» همراه شده مثل آیات 57 فرقان(25) و 19 مزمل(73) و 29 انسان(76) و اگر منظور جستن راه غلبه بر کسی باشد، با کلمه «علی» همراه می‌شود، مثل آیات 34 و بخش پایانی 90 نساء(4) و 41 و 42 شوری(42).