إِنَّما حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۱۵﴾
[خدا] تنها مردار، خون(1)، گوشت خوک و آنچه [به هنگام ذبح] نام غیر خدا بر آن برده شده(2) [و برای سلامت و خوشامد طاغوتها قربانی شده باشد]، بر شما حرام کرده است؛ و هر که با بی‌میلی و بدون تجاوز [از حدّ سدّ جوع] ناگزیر [از خوردن] گردد، خدا آمرزگاری است مهربان.280
نحل (16)
115
به زیرنویس اوّل آیه 173 بقره(2) در مورد خون مراجعه فرمایید.
به زیرنویس سوم آیه 4 مائده(5) توجّه فرمایید.
وَ لا تَقُولُوا لِما تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هذا حَلالٌ وَ هذا حَرامٌ لِتَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لا يُفْلِحُونَ ﴿۱۱۶﴾
به استناد دروغی که خود بر زبان می‌رانید، مگویید که این حلال است و آن حرام که دروغ به خدا نسبت دهید(1)؛ زیرا کسانی که دروغ به خدا نسبت می‌دهند، رستگار نخواهند شد.280
نحل (16)
116
به نیمه اوّل آیه 148 انعام(6) توجّه فرمایید.
مَتاعٌ قَلِيلٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ ﴿۱۱۷﴾
برخورداری ناچیزی [در دنیا] و مجازاتی دردناک [در آخرت] دارند.280
نحل (16)
117
وَ عَلَى الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا ما قَصَصْنا عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿۱۱۸﴾
بر یهودیان نعمتها[ی دیگری را] که قبلاً برای تو شرح داده‌ایم، تحریم کردیم(1)؛ و ما بر آنان ستمی نکردیم، بلکه خود در حق خویش ستم می‌کردند.280
نحل (16)
118
به آیات 146 انعام(6) و 160 نساء(4) توجّه فرمایید.
ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُوا السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ أَصْلَحُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۱۹﴾
باز هم صاحب‌اختیار تو نسبت به کسانی که از سر جهالت مرتکب عمل زشتی شدند، آنگاه پس از آن توبه نموده و [رفتار خود را] اصلاح نمایند، یقیناً پس از آن [توبه،] آمرزنده و مهربان است.281
نحل (16)
119
إِنَّ إِبْراهِيمَ كانَ أُمَّةً قانِتاً لِلَّهِ حَنِيفاً وَ لَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ﴿۱۲۰﴾
ابراهیم پیشوایی فرمانبردار خدا و حقگرا بود و در جرگه شرک‌‌‌ورزان نبود،281
نحل (16)
120
شاكِراً لِأَنْعُمِهِ اجْتَباهُ وَ هَداهُ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۱۲۱﴾
و سپاسدار نعمتهای خدا بود؛ [خدا هم] او را [به دوستی خود(1)] برگزید و به راهی راست(2) هدایتش کرد(3).281
نحل (16)
121
برای توجیه افزوده، با نیمه دوّم آیه 125 نساء(4) مقایسه فرمایید.
برای شناخت سریع‌تر راه راست به زیرنویس آیه 153 انعام(6) در مورد ده فرمان قرآنی مراجعه فرمایید.
معلوم می‌شود لطف و هدایت الهی همیشه به دنبال بروز شایستگی‌‌ها ظاهر می‌گردد.
وَ آتَيْناهُ فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ إِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ ﴿۱۲۲﴾
در دنیا به او نیکویی عطا کردیم؛ و در آخرت نیز در زمره شایستگان خواهد بود(1).281
نحل (16)
122
اجابت درخواست ابراهیم‌ع است که در آیه 83 شعراء(26) آمده است.
ثُمَّ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ﴿۱۲۳﴾
از این روی به تو وحی کردیم(1) از آیین ابراهیم که حقگرا بود و در جرگه شرک‌‌‌ورزان نبود، پیروی کن.281
نحل (16)
123
تناقضی با آنچه در آیات 97 بقره(2) و 193-194 شعراء(26) در مورد عامل نزول وحی آمده، ندارد؛ چرا ؟
إِنَّما جُعِلَ السَّبْتُ عَلَى الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فِيما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿۱۲۴﴾
[حکم تعطیلی روزهای] شنبه بر مردمی وضع شد که در مورد آن اختلاف ورزیدند(1)؛ و صاحب‌اختیار تو در روز رستاخیز در موارد اختلافشان میان آنان داوری خواهد کرد.281
نحل (16)
124
به ترجمه و توضیح آیه 163 اعراف(7) مراجعه فرمایید.