قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ هُدىً وَ بُشْرى لِلْمُسْلِمِينَ ﴿۱۰۲﴾
بگو: قرآن را جبرئیل(1) از جانب صاحب‌اختیارت آن گونه که باید، نازل کرده است تا مؤمنان را ثابت قدم گرداند، و برای افرادی که [در مقابل خدا(2)] تسلیمند، هدایت و بشارت باشد.
سوره نحل (16) آیه 102
صفحه
278
سوره
نحل (16)
آیه
102
1
«روح القدس» از القاب جبرئیل است؛ با آیه 97 بقره(2) مقایسه فرمایید.
2
برای توجیه افزوده، با بخش پایانی آیه 71 انعام(6) مقایسه فرمایید.
وَ لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّما يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِسانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَ هذا لِسانٌ عَرَبِيٌّ مُبِينٌ ﴿۱۰۳﴾
می دانیم که آنان می‌گویند: [قرآن را] بشری به او تعلیم می‌دهد(1)؛ زبان کسی که [قرآن را] به او نسبت می‌دهند، نارساست و این قرآن به زبانی فصیح و روشن است(2).
سوره نحل (16) آیه 103
صفحه
279
سوره
نحل (16)
آیه
103
1
مفهوم این عبارت به بیان دیگر در آیه 5 فرقان(25) آمده است.
2
پاسخ ادّعای جاهلانه مخالفان را در آیات 82 نساء(4) و 48 عنکبوت(29) ملاحظه فرمایید.
إِنَّ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِآياتِ اللَّهِ لا يَهْدِيهِمُ اللَّهُ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ ﴿۱۰۴﴾
کسانی که آیات خدا را باور ندارند، خدا هدایتشان نمی‌کند و مجازاتی دردناک [در انتظار] دارند.
سوره نحل (16) آیه 104
صفحه
279
سوره
نحل (16)
آیه
104
إِنَّما يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْكاذِبُونَ ﴿۱۰۵﴾
تنها کسانی دروغ می‌بافند که به آیات خدا باور نمی‌آورند، و دروغ‌پردازند.
سوره نحل (16) آیه 105
صفحه
279
سوره
نحل (16)
آیه
105
مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إِيمانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمانِ وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ ﴿۱۰۶﴾
هر که پس از ایمان به خدا، به انکار روی آورد، نه هر کس که با اکراه وادار شود و قلبش مطمئن به ایمان باشد(1)، بلکه کسانی که دل[شان] را پذیرای کفر کرده‌اند، مورد خشم خدا هستند و مجازاتی(2) بزرگ خواهند داشت.
سوره نحل (16) آیه 106
صفحه
279
سوره
نحل (16)
آیه
106
1
این آیه با آیه 28 آل‌عمران(3) نکته مشترکی دارد؛ آنچه که اصطلاحاً «تقیّه» نامیده می‌شود، در محتوای این دو آیه جستجو فرمایید.
2
معنی و مفهوم این آیه، به بیان دیگر در بخش انتهایی آیه 217 بقره(2) آمده است.
ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَياةَ الدُّنْيا عَلَى الْآخِرَةِ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرِينَ ﴿۱۰۷﴾
زیرا زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح داده‌اند، و نیز به سبب آنکه خدا انکارورزان را هدایت نخواهد کرد.
سوره نحل (16) آیه 107
صفحه
279
سوره
نحل (16)
آیه
107
أُولئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلى قُلُوبِهِمْ وَ سَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ ﴿۱۰۸﴾
آنان کسانی هستند که خدا بر دلها و گوش و چشمشان مُهر [غفلت] نهاده است(1) و غافل مانده‌اند،
سوره نحل (16) آیه 108
صفحه
279
سوره
نحل (16)
آیه
108
1
علت آن را در آیات 10 بقره(2) ، 125 توبه(9) ، نیمه دوّم آیه 5 صف(61) و 3 منافقون(63) جستجو فرمایید.
لا جَرَمَ أَنَّهُمْ فِي الْآخِرَةِ هُمُ الْخاسِرُونَ ﴿۱۰۹﴾
ناگزیر در آخرت هم زیانکارند.
سوره نحل (16) آیه 109
صفحه
279
سوره
نحل (16)
آیه
109
ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هاجَرُوا مِنْ بَعْدِ ما فُتِنُوا ثُمَّ جاهَدُوا وَ صَبَرُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۱۰﴾
امّا صاحب‌اختیار تو نسبت به کسانی که پس از زجر کشیدن [در راه عقیده، از وطن] هجرت کردند و به مبارزه برخاستند و پایداری کردند، یقیناً پس از آن [آزمایشات] آمرزنده و مهربان است.
سوره نحل (16) آیه 110
صفحه
279
سوره
نحل (16)
آیه
110
يَوْمَ تَأْتِي كُلُّ نَفْسٍ تُجادِلُ عَنْ نَفْسِها وَ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ ﴿۱۱۱﴾
[به یاد آر] روزی را که هر کس می‌آید، در حالی که [بی‌نتیجه] از خود دفاع می‌کند و نتیجه اعمال هر کس به تمامی داده خواهد شد، بی‌آنکه [ذرّه‌ای] مورد ظلم قرار گیرند.
سوره نحل (16) آیه 111
صفحه
280
سوره
نحل (16)
آیه
111