قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنا إِلاَّ إِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِ وَ نَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَنْ يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذابٍ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ بِأَيْدِينا فَتَرَبَّصُوا إِنَّا مَعَكُمْ مُتَرَبِّصُونَ ﴿۵۲﴾
بگو: آیا درباره ما جز یکی از دو پدیده نیکوترِ [پیروزی و شهادت] را چشم به راه هستید؟ و[لی] ما درباره شما انتظار آن داریم که خدا به مجازاتی از سوی خویش یا به دست ما گرفتارتان کند؛ پس چشم به راه باشید، ما هم با شما چشم به راه خواهیم ماند.
سوره توبه (9) آیه 52
صفحه
195
سوره
توبه (9)
آیه
52
قُلْ أَنْفِقُوا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً لَنْ يُتَقَبَّلَ مِنْكُمْ إِنَّكُمْ كُنْتُمْ قَوْماً فاسِقِينَ ﴿۵۳﴾
بگو: چه با میل و رضا [برای تأمین هزینه جنگ] کمک مالی بدهید و چه با کراهت، هرگز از شما پذیرفته نخواهد شد(1)؛ زیرا گروهی منحرف هستید.
سوره توبه (9) آیه 53
صفحه
195
سوره
توبه (9)
آیه
53
1
اشاره به گفتار دورویان است که پیشنهاد می‌کردند اجازه دهید ما در جنگ تبوک شرکت نکنیم، درعوض، برای تأمین هزینه جنگ کمک مالی بدهیم.
وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا يَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلاَّ وَ هُمْ كُسالى وَ لا يُنْفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ كارِهُونَ ﴿۵۴﴾
[هیچ چیز] مانع قبول کمکهای مالی آنان نشد، جز اینکه خدا و رسولش را انکار کردند، و به نماز حاضر نمی‌شوند، مگر سست و بی‌حال(1)، و انفاق [هم] نمی‌کنند، مگر با ناخشنودی.
سوره توبه (9) آیه 54
صفحه
195
سوره
توبه (9)
آیه
54
1
کسالی: جمع کسلان: تنبل، سست.
فَلا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِها فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ تَزْهَقَ أَنْفُسُهُمْ وَ هُمْ كافِرُونَ ﴿۵۵﴾
[فراوانی] اموال و فرزندانشان تو را به شگفتی نیاورد(1)؛ خدا می‌خواهد آنان را به همین [وسیله] در زندگی دنیا به رنج افکند و در حال انکار جان سپرند(2).
سوره توبه (9) آیه 55
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
55
1
معنی و مفهوم این بخش از آیه در آیه 131 طه(20) نیز آمده است.
2
به آیات 178 آل‌عمران(3) ، 182 و 183 اعراف(7) و 44 و 45 قلم(68) در مورد تباهی تدریجی انسانهای نابهنجار توجّه فرمایید.
وَ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنَّهُمْ لَمِنْكُمْ وَ ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ ﴿۵۶﴾
به خدا سوگند یاد می‌کنند که از شما هستند، و[لی] از شما نیستند(1)، بلکه گروهی هستند که [از کشته شدن در جنگ] وحشت دارند.
سوره توبه (9) آیه 56
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
56
1
به آیه 14 بقره(2) توجّه فرمایید.
لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغاراتٍ أَوْ مُدَّخَلاً لَوَلَّوْا إِلَيْهِ وَ هُمْ يَجْمَحُونَ ﴿۵۷﴾
اگر پناهگاه یا [یکی از] غارها(1) یا گریزگاهی [برای فرار] بیابند، شتابان به آن روی می‌آورند.
سوره توبه (9) آیه 57
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
57
1
مغارات: جمع مَغاره: غار.
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْها رَضُوا وَ إِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْها إِذا هُمْ يَسْخَطُونَ ﴿۵۸﴾
و بعضی از آنان در [نحوه تقسیم] کمکها از تو عیب‌جویی می‌کنند؛ اگر به آنان [سهمی] بدهند، راضی خواهند شد و اگر ندهند، به خشم درمی‌آیند.
سوره توبه (9) آیه 58
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
58
وَ لَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا ما آتاهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَيُؤْتِينَا اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ رَسُولُهُ إِنَّا إِلَى اللَّهِ راغِبُونَ ﴿۵۹﴾
[چقدر بهتر بود] اگر به آنچه خدا و رسولش به ایشان عطا می‌کنند، خرسند می‌شدند و می‌گفتند: [لطف] خدا ما را بس و خدا و رسولش از افزون‌بخشی خود [باز هم] به ما عطا خواهند کرد؛ تنها به خدا گرایش [و امیدواری] داریم.
سوره توبه (9) آیه 59
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
59
إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساكِينِ وَ الْعامِلِينَ عَلَيْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِي الرِّقابِ وَ الْغارِمِينَ وَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿۶۰﴾
کمکهای مالی تنها برای نیازمندان و بینوایان و کارگزاران آن است و [نیز] کسانی که دلجویی می‌شوند و در [راه] آزاد کردن گرفتاران(1) و خسارت دیدگان و واماندگان و [هرگونه هزینه] در راه خداست، به عنوان فریضه‌ای از جانب خدا؛ و خدا دانایی است فرزانه.
سوره توبه (9) آیه 60
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
60
1
معنی تحت‌اللفظ آن «در گردنها» است ولی منظور آزاد کردن هر کسی است که به نوعی گرفتار باشد.
وَ مِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَ يَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ يُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ رَحْمَةٌ لِلَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ ﴿۶۱﴾
پاره‌ای از آنان پیامبر را می‌آزارند و می‌گویند: خوش‌باور است(1)؛ بگو: توجّه او به صحبتها به نفع شماست؛ به خدا ایمان دارد و [گفتار] مؤمنان را تصدیق می‌کند و رحمتی است برای مؤمنینِ شما؛ و کسانی که رسول خدا را می‌آزارند، مجازاتی دردناک [در انتظار] دارند.
سوره توبه (9) آیه 61
صفحه
196
سوره
توبه (9)
آیه
61
1
واژه «اُذُن» به معنی گوش است ولی منظور آدم خوش‌باور و دهن بین است. نامیدن انسان به عضو شنوایی اذن و عضو بینایی (عین) به ترتیب برای مبالغه در مورد خوش‌باوری و جاسوسی است.