وَ لَوْ أَنَّنا نَزَّلْنا إِلَيْهِمُ الْمَلائِكَةَ وَ كَلَّمَهُمُ الْمَوْتى وَ حَشَرْنا عَلَيْهِمْ كُلَّ شَيْءٍ قُبُلاً ما كانُوا لِيُؤْمِنُوا إِلاَّ أَنْ يَشاءَ اللَّهُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ يَجْهَلُونَ ﴿۱۱۱﴾
حتّی اگر فرشتگان را بر آنان نازل می‌کردیم و مردگان با آنان سخن می‌گفتند و هر معجزه‌ای را در برابرشان حاضر می‌کردیم، باز [هم] سرِ ایمان نداشتند(1)، مگر اینکه خدا بخواهد؛ ولیکن بیشترشان نادانی می‌کنند.
سوره انعام (6) آیه 111
صفحه
142
سوره
انعام (6)
آیه
111
1
پاسخ گفتار انکارورزان است که در آیه 21 فرقان(25) آمده است.
وَ كَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطِينَ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ ما فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَ ما يَفْتَرُونَ ﴿۱۱۲﴾
این گونه برای هر پیامبری دشمنانی(1) از دیونهادان انس و جن پدید آوردیم که با گفتار آراسته، به منظور فریب، برخی [از آنان] به برخی دیگر در نهان پیام می‌فرستند؛ و اگر صاحب‌اختیار تو می‌خواست چنین نمی‌کردند، [ولی انسانها را مختار آفرید(2)] پس آنان را با دروغهایی که می‌سازند به حال خود واگذار؛
سوره انعام (6) آیه 112
صفحه
142
سوره
انعام (6)
آیه
112
1
«عدّو» به معنی دشمن و دشمنان است؛ مفرد و جمع و مثنی و مذکر و مؤنّث در این کلمه یکسان است، ولی گاهی اوقات آن را جمع می‌بندند و اعداء می‌گویند، که در آیات 103 آل‌عمران(3) و 19 فصلت(41) به کار رفته است.
2
به آیه 3 انسان(76) توجّه فرمایید.
وَ لِتَصْغى إِلَيْهِ أَفْئِدَةُ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ لِيَرْضَوْهُ وَ لِيَقْتَرِفُوا ما هُمْ مُقْتَرِفُونَ ﴿۱۱۳﴾
تا [مورد آزمایش قرار گیرند] و دلهای کسانی که به آخرت باور ندارند، به [گفتار فریبای] آنان گرایش یابد و آن را بپسندند(1) و هر چه می‌خواهند بکنند.
سوره انعام (6) آیه 113
صفحه
142
سوره
انعام (6)
آیه
113
1
عکس این موضوع را در آیه 201 اعراف(7) در مورد مؤمنان فرموده است.
أَ فَغَيْرَ اللَّهِ أَبْتَغِي حَكَماً وَ هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ إِلَيْكُمُ الْكِتابَ مُفَصَّلاً وَ الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ فَلا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ ﴿۱۱۴﴾
آیا [سزاست که] داوری جز خدا انتخاب کنم؟ و حال آنکه اوست که این کتاب را واضح بر شما نازل کرده است؛ و اهل‌کتاب می‌دانند که به حق از جانب صاحب‌اختیارت نازل شده است، پس هرگز در زمره تردیدکنندگان مباش.
سوره انعام (6) آیه 114
صفحه
142
سوره
انعام (6)
آیه
114
وَ تَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ صِدْقاً وَ عَدْلاً لا مُبَدِّلَ لِكَلِماتِهِ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۱۱۵﴾
اراده صاحب‌اختیار تو بر [اساس] راستی و عدالت شکل گرفته است؛ تغییر و تبدیل دهنده‌ای بر اراده‌های(1) او وجود ندارد؛ و اوست شنوا و دانا.
سوره انعام (6) آیه 115
صفحه
142
سوره
انعام (6)
آیه
115
1
همین معنی و مفهوم به بیان دیگر در آیه 62 احزاب(33) آمده است.
وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاَّ يَخْرُصُونَ ﴿۱۱۶﴾
و اگر از بیشتر مردم [این] سرزمین اطاعت کنی، تو را از راه خدا منحرف سازند؛ آنان فقط پیرو گمانند و جز به حدس و تخمین سخن نمی‌گویند.
سوره انعام (6) آیه 116
صفحه
142
سوره
انعام (6)
آیه
116
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ مَنْ يَضِلُّ عَنْ سَبِيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ ﴿۱۱۷﴾
محقّقاً صاحب‌اختیار تو به حال کسانی که از راه او منحرف می‌شوند، آگاه‌تر است و نیز به حال راه‌یافتگان.
سوره انعام (6) آیه 117
صفحه
142
سوره
انعام (6)
آیه
117
فَكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كُنْتُمْ بِآياتِهِ مُؤْمِنِينَ ﴿۱۱۸﴾
از آنچه [به هنگام ذبح] نام خدا بر آن یاد شده است بخورید، اگر به آیاتش ایمان دارید(1) [و بی‌جهت پاره‌ای از آنها را حرام تلقّی نکنید].
سوره انعام (6) آیه 118
صفحه
142
سوره
انعام (6)
آیه
118
1
به آیه 34 حج(22) در مورد ذکر نام خدا به هنگام ذبح در سایر ادیان الهی توجه فرمایید.
وَ ما لَكُمْ أَلاَّ تَأْكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ قَدْ فَصَّلَ لَكُمْ ما حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلاَّ مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ وَ إِنَّ كَثِيراً لَيُضِلُّونَ بِأَهْوائِهِمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدِينَ ﴿۱۱۹﴾
چرا از ذبحی که نام خدا بر آن یاد شده است نمی‌خورید؟ در حالی که خدا آنچه را حرام کرده، به وضوح بیان نموده است(1) که [آن هم] مربوط به غیر موارد اضطرار شماست. بسیاری [از مردم] ندانسته به هوای نفس خویش [دیگران را] گمراه می‌سازند؛ بی‌گمان صاحب‌اختیار تو به [حال] متجاوزان داناتر است.
سوره انعام (6) آیه 119
صفحه
143
سوره
انعام (6)
آیه
119
1
اشاره به آیه 115 نحل(16) می‌باشد که قبل از سوره انعام نازل شده است.
وَ ذَرُوا ظاهِرَ الْإِثْمِ وَ باطِنَهُ إِنَّ الَّذِينَ يَكْسِبُونَ الْإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِما كانُوا يَقْتَرِفُونَ ﴿۱۲۰﴾
گناه آشکار و پنهان را رها کنید، که گنهکاران به [سزای] دستاوردشان مجازات خواهند شد.
سوره انعام (6) آیه 120
صفحه
143
سوره
انعام (6)
آیه
120