وَ لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ﴿۱۳۹﴾
ضعف نشان ندهید و اندوهگین مباشید که اگر ایمان داشته باشید، شما برترید(1).
سوره آل‌عمران (3) آیه 139
صفحه
67
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
139
1
این آیه، آغاز تحلیل وقایع جنگِ «احد» است.
إِنْ يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْكَ الْأَيَّامُ نُداوِلُها بَيْنَ النَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَداءَ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ ﴿۱۴۰﴾
اگر [در جنگ احد] به شما گزندی رسید، به گروه [مقابل نیز در جنگ بدر] همان‌گونه گزند رسید؛ و این روزها[ی ناکامی و پیروزی] را میان مردم می‌گردانیم تا [درس بگیرند] و خدا مؤمنان [واقعی] را بشناسد و افرادی از شما را الگو و اسوه قرار دهد؛ و خدا ستمگران را دوست نمی‌دارد؛
سوره آل‌عمران (3) آیه 140
صفحه
67
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
140
وَ لِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَمْحَقَ الْكافِرِينَ ﴿۱۴۱﴾
و تا خدا مؤمنان را [در بوته آزمایش] پیراسته گرداند و انکارورزان را به نابودی کشاند.
سوره آل‌عمران (3) آیه 141
صفحه
68
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
141
أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ يَعْلَمَ الصَّابِرِينَ ﴿۱۴۲﴾
مگر پنداشته‌اید [که تنها به صرف ادّعای ایمان] به بهشت داخل خواهید شد؟ در حالی که هنوز خدا تلاشگران و پایداران را از میان شما [در مقام آزمایش] نشناخته است(1).
سوره آل‌عمران (3) آیه 142
صفحه
68
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
142
1
معنی و مفهوم این آیه به بیان دیگر و روشن تر، در آیات 214 بقره(2) ، 16 توبه(9) ، 2 عنکبوت(29) و 31 محمّد(47) آمده است.
وَ لَقَدْ كُنْتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ ﴿۱۴۳﴾
شما مرگ [در میدان جنگ] را قبل از آنکه با آن رویاروی شوید آرزو می‌کردید؛ و [فرصت] آن را [در جنگ اُحد] دریافتید، ولی [هراسناک] به تماشا ایستادید.
سوره آل‌عمران (3) آیه 143
صفحه
68
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
143
وَ ما مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَلى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ ﴿۱۴۴﴾
محمّد فقط رسولی است که قبل از او نیز رسولان [دیگری] گذشته‌اند؛ آیا اگر او [نیز] به مرگ یا شهادت درگذشت، شما به [باورهای] گذشته خود(1) بازمی‌گردید؟ و هر که به گذشته بازگردد، هرگز گزند و زیانی به خدا نرساند؛ و خدا سپاسگزاران را پاداش خواهد داد.
سوره آل‌عمران (3) آیه 144
صفحه
68
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
144
1
اعقاب: جمع عَقِب: پاشنه.
وَ ما كانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ كِتاباً مُؤَجَّلاً وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الدُّنْيا نُؤْتِهِ مِنْها وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْها وَ سَنَجْزِي الشَّاكِرِينَ ﴿۱۴۵﴾
هیچ کس جز به قانونمندی خدا دستخوش مرگ نخواهد شد که [آن نیز] با قید وقت مقرّر شده است؛ هر که خواهان پاداش دنیا باشد، نصیبش خواهیم کرد(1) و هر که خواهان پاداش آخرت باشد [نیز] نصیبش خواهیم کرد؛ و سپاسگزاران را پاداش[ی مخصوص] خواهیم داد.
سوره آل‌عمران (3) آیه 145
صفحه
68
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
145
1
عبارت اخیر به بیان دیگر و با توضیح تکمیلی در آیات 15 و 16 هود(11) و آیه 18 اسراء(17) آمده است.
وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ ﴿۱۴۶﴾
چه بسیار پیامبرانی که خداپرستان فراوانی در کنارشان جنگیدند؛ و در مقابل دشواریهایی که در راه خدا به آنان می‌رسید، ضعف نشان ندادند و تن به زبونی و تسلیم ندادند؛ و خدا پایداران را دوست می‌دارد.
سوره آل‌عمران (3) آیه 146
صفحه
68
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
146
وَ ما كانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَنْ قالُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ إِسْرافَنا فِي أَمْرِنا وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ ﴿۱۴۷﴾
گفتارشان جز این نبود که: صاحب‌اختیارا، گناهان و زیاده‌روی‌های ما را در امورمان ببخش و گامهای ما را ثبات‌بخش و ما را بر انکارورزان پیروز گردان.
سوره آل‌عمران (3) آیه 147
صفحه
68
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
147
فَآتاهُمُ اللَّهُ ثَوابَ الدُّنْيا وَ حُسْنَ ثَوابِ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ﴿۱۴۸﴾
خدا [هم] پاداش دنیا و پاداش نیکوی آخرت را به آنان ارزانی داشت، که خدا نیکوکاران را دوست می‌دارد.
سوره آل‌عمران (3) آیه 148
صفحه
68
سوره
آل‌عمران (3)
آیه
148