قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ ﴿۵۸﴾
بگو: تنها به افزون‌بخشی خدا و رحمتش باید شادمان باشند، [فقط] به همین، که از اموالی که جمع می‌کنند بهتر است.215
یونس (10)
58
قُلْ أَ رَأَيْتُمْ ما أَنْزَلَ اللَّهُ لَكُمْ مِنْ رِزْقٍ فَجَعَلْتُمْ مِنْهُ حَراماً وَ حَلالاً قُلْ آللَّهُ أَذِنَ لَكُمْ أَمْ عَلَى اللَّهِ تَفْتَرُونَ ﴿۵۹﴾
بگو: به نظر شما رزقی را که خدا برای شما مقرّر کرده است، [و خودسرانه] پاره‌ای را حرام و [پاره‌ای را] حلال تلقّی می‌کنید، آیا خدا(1) به شما چنین دستوری داده است یا دروغ به خدا نسبت می‌دهید؟215
یونس (10)
59
«آللّه » مرکب از همزه استفهام و واژه «اللّه » است.
وَ ما ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَشْكُرُونَ ﴿۶۰﴾
کسانی که دروغ به خدا نسبت می‌دهند، در روز رستاخیز چه تصوّری [برای توجیه عمل خود] دارند؟ خدا نسبت به مردم افزون‌بخشی دارد، ولی بیشترشان سپاسگزار نیستند.215
یونس (10)
60
وَ ما تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَ ما تَتْلُوا مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَ لا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلاَّ كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُوداً إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ وَ ما يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ وَ لا أَصْغَرَ مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْبَرَ إِلاَّ فِي كِتابٍ مُبِينٍ ﴿۶۱﴾
در هیچ حال [و وضعی] نیستی و هیچ بخشی از قرآن را از جانب خدا تلاوت نمی‌کنی و [شما مردم هم] دست به هیچ عملی نمی‌زنید، مگر اینکه آنگاه که به آن می‌پردازید، ما ناظر بر شما هستیم؛ و همسنگ ذرّه‌ای در زمین و در آسمان از صاحب‌اختیار تو پوشیده نیست(1)، و کوچکتر و بزرگتر از آن چیزی نیست مگر اینکه در کتاب روشن [علم خدا] ثبت است.215
یونس (10)
61
مفهوم علم و اشراف خدا بر اجزاء عالم و رفتار انسانها، در دهها آیه از جمله آیات 5 آل‌عمران(3) ، 59 انعام(6) ، 9 رعد(13) ، 38 ابراهیم(14) ، 3 سبأ(34) و 16 غافر(40) آمده است.
أَلا إِنَّ أَوْلِياءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿۶۲﴾
آگاه باشید که دوستان خدا(1)، ترس و اندوهی نخواهند داشت(2)؛216
یونس (10)
62
برای شناخت افراد مورد نظر، با آیه 34 انفال(8) اِن اولیاءهُ الا المتقون مقایسه فرمایید.
در این رابطه به آیات 127 انعام(6) ، 28 رعد(13) و 27 و 28 فجر(89) توجّه فرمایید؛ ضمناً معنی و مفهوم این آیه به بیان دیگر در آیه 123 طه(20) آمده است.
الَّذِينَ آمَنُوا وَ كانُوا يَتَّقُونَ ﴿۶۳﴾
کسانی که ایمان آورده و پروا می‌کردند.216
یونس (10)
63
لَهُمُ الْبُشْرى فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ فِي الْآخِرَةِ لا تَبْدِيلَ لِكَلِماتِ اللَّهِ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿۶۴﴾
آنان در زندگی دنیا و آخرت [از جانب خدا] بشارت دارند(1)؛ وعده‌های خدا تخلّف ناپذیر است؛ این است همان کامیابی بزرگ.216
یونس (10)
64
مواردی از این بشارات در آیات 51 غافر(40) ، 30-31 فصلت(41) و 12 حدید(57) آمده است. وضع افرادی را که طرف مقابل آنان هستند، در آیه 22 فرقان(25) ملاحظه فرمایید.
وَ لا يَحْزُنْكَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۶۵﴾
گفتار ناباوران تو را اندوهگین نکند، که عزّت [و قدرت] به تمامی دست خداست؛ و اوست شنوا و دانا.216
یونس (10)
65
أَلا إِنَّ لِلَّهِ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ وَ ما يَتَّبِعُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ شُرَكاءَ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاَّ يَخْرُصُونَ ﴿۶۶﴾
آگاه باشید که هر که در آسمانها و زمین است، متعلّق به خداست؛ و آنان که غیر خدا را [در قدرت و تدبیر] شریک او تلقّی می‌کنند، [از برهان و دلیل روشنی(1)] پیروی نمی‌کنند؛ [بلکه] فقط پیرو گمانند و جز به حدس و تخمین سخن نمی‌گویند.216
یونس (10)
66
برای توجیه افزوده به آیه 117 مؤمنون(23) توجه فرمایید: وَ مَن یدعُ مَعَ اللّه إلها آخَرَ لا بُرهانَ لَهُ بهِ.
هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهارَ مُبْصِراً إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ ﴿۶۷﴾
اوست که شب را برای شما پدید آورد تا در آن آرامش یابید و روز را روشنی‌بخش [قرار داد تا به تلاش پردازید(1)]؛ به راستی در این [امور] برای گروهی که گوش شنوا دارند، نشانه‌هایی است [از توان و تدبیر خدا].216
یونس (10)
67
برای توجیه افزوده، به آیات 12 اسراء(17) و 73 قصص(28) توجّه فرمایید.