وَ أُتْبِعُوا فِي هذِهِ لَعْنَةً وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ بِئْسَ الرِّفْدُ الْمَرْفُودُ ﴿۹۹﴾
در این [جهان] و روز رستاخیز، نفرین به دنبال دارند؛ [و] ارمغان بدی نصیبشان شده است.233
هود (11)
99
ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْقُرى نَقُصُّهُ عَلَيْكَ مِنْها قائِمٌ وَ حَصِيدٌ ﴿۱۰۰﴾
این از اخبار شهرهاست(1) که بر تو حکایت میکنیم، برخی از آنها [هنوز] برپا(2) و برخی [دیگر] ویران شدهاند(3).233
هود (11)
100
قری: جمع قریه. و در زبان عرب به هر مجتمع انسانی گفته میشود، اعم از آبادی و شهر.
مثل مصر.
مثل سدوم و گوموره دو شهر قدیمی و زیبای فلسطین در ساحل بحرالمیت که در سال 1900 ق م بر اثر زلزله سختی هر دو به قعر دریا فرورفت. باستان شناسان موفق شدند جامهای شراب، جواهر و چند جسد را از اعماق گِل و لای خارج کنند. اعلام فرهنگ معین
وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لكِنْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ فَما أَغْنَتْ عَنْهُمْ آلِهَتُهُمُ الَّتِي يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ لَمَّا جاءَ أَمْرُ رَبِّكَ وَ ما زادُوهُمْ غَيْرَ تَتْبِيبٍ ﴿۱۰۱﴾
ما بر آنان ستمی نکردیم، بلکه خود در حق خویش ستم میکردند و آنگاه که فرمان [مجازات] صاحباختیارت فرارسید، معبودانی که به جای خدا [به نیایش] میخواندند، سودی به حالشان نداشت(1)؛ و جز هلاکت و تباهی نتیجهای عایدشان نکردند.233
هود (11)
101
به آیه 48 نساء(4) توجّه فرمایید.
وَ كَذلِكَ أَخْذُ رَبِّكَ إِذا أَخَذَ الْقُرى وَ هِيَ ظالِمَةٌ إِنَّ أَخْذَهُ أَلِيمٌ شَدِيدٌ ﴿۱۰۲﴾
مجازات صاحباختیار تو هنگامی که [مردم] شهرها را که ستمگرند به مجازات گیرد، این گونه است؛ آری مجازات او دردناک و شدید است(1).233
هود (11)
102
مفهوم آیه به بیان دیگر در آیات 17 اسراء(17) ، 11 انبیاء(21) ، 45 حج(22) و 8 طلاق(65) آمده است. ضمناً یک مورد و مصداق آن را در آیات 24 و 25 احقاف(46) ملاحظه فرمایید.
إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِمَنْ خافَ عَذابَ الْآخِرَةِ ذلِكَ يَوْمٌ مَجْمُوعٌ لَهُ النَّاسُ وَ ذلِكَ يَوْمٌ مَشْهُودٌ ﴿۱۰۳﴾
به راستی در این [داستانها] نشانهای است برای هر که از مجازات آخرت ترس دارد؛ آن [روز] روزی است که همه مردم برای [پاداش و کیفر در] آن روز گرد آورده میشوند و روزی است که [همه سوابق و آثار و اعمال] در معرض مشاهده است(1).233
هود (11)
103
برای توجیه افزوده، به آیه 30 آلعمران(3) توجّه فرمایید؛ ضمناً این عبارت به بیان سادهتر در آیه 9 طارق(86) آمده است.
وَ ما نُؤَخِّرُهُ إِلاَّ لِأَجَلٍ مَعْدُودٍ ﴿۱۰۴﴾
و ما آن [روز] را فقط تا مدّتی معین به تأخیر میاندازیم(1).233
هود (11)
104
به آیه 17 شوری(42) توجّه فرمایید.
يَوْمَ يَأْتِ لا تَكَلَّمُ نَفْسٌ إِلاَّ بِإِذْنِهِ فَمِنْهُمْ شَقِيٌّ وَ سَعِيدٌ ﴿۱۰۵﴾
روزی که [رستاخیز] فرارسد، هیچ کس جز به اذن خدا سخنی نخواهد گفت؛ [در آن روز گروهی] از مردم نگونبخت و [گروهی] سعادتمندند.233
هود (11)
105
فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُوا فَفِي النَّارِ لَهُمْ فِيها زَفِيرٌ وَ شَهِيقٌ ﴿۱۰۶﴾
امّا نگونبختان در آتش خواهند بود و در آنجا فریادی گوشخراش و سخت دارند؛233
هود (11)
106
خالِدِينَ فِيها ما دامَتِ السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ إِلاَّ ما شاءَ رَبُّكَ إِنَّ رَبَّكَ فَعَّالٌ لِما يُرِيدُ ﴿۱۰۷﴾
تا آسمانها و زمین برپاست، جاودانه در آن [مجازات] به سر برند، مگر اینکه صاحباختیارت [تغییر وضع آنان را] اراده کند(1)، که صاحباختیار تو هر چه بخواهد میکند.233
هود (11)
107
به زیرنویس آیه 128 انعام(6) مراجعه فرمایید.
وَ أَمَّا الَّذِينَ سُعِدُوا فَفِي الْجَنَّةِ خالِدِينَ فِيها ما دامَتِ السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ إِلاَّ ما شاءَ رَبُّكَ عَطاءً غَيْرَ مَجْذُوذٍ ﴿۱۰۸﴾
امّا نیکبختان تا آسمانها و زمین برپاست، به عنوان بخششی قطع نشدنی، جاودانه در بهشت به سر میبرند، مگر اینکه صاحباختیارت [جز آن را] بخواهد.233
هود (11)
108