فَلا تَكُ فِي مِرْيَةٍ مِمَّا يَعْبُدُ هؤُلاءِ ما يَعْبُدُونَ إِلاَّ كَما يَعْبُدُ آباؤُهُمْ مِنْ قَبْلُ وَ إِنَّا لَمُوَفُّوهُمْ نَصِيبَهُمْ غَيْرَ مَنْقُوصٍ ﴿۱۰۹﴾
در [بیحقیقتی] معبودان آنان تردید مکن؛ آنان همان را بندگی میکنند که پدرانشان از قبل بندگی میکردند؛ و ما [نیز] سهم [مجازات] آنان را به تمامی و ناکاسته خواهیم داد.234
هود (11)
109
وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ فَاخْتُلِفَ فِيهِ وَ لَوْ لا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ وَ إِنَّهُمْ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مُرِيبٍ ﴿۱۱۰﴾
به موسی کتاب دادیم، در [مورد] آن اختلاف [نظر] پدید آمد؛ و اگر فرمانی از صاحباختیارت [در موردِ مهلت و آزمون] از قبل مقرّر نشده بود(1)، میان آنان [بیدرنگ] داوری میشد؛ آنان در موردِ آن [کتاب] در تردیدی آمیخته به بدگمانیاند.234
هود (11)
110
برای توجیه افزوده در مورد مهلت، به آیات 42 ابراهیم(14) و 45 فاطر(35) و در مورد آزمون، به آیه 2 ملک(67) توجّه فرمایید.
وَ إِنَّ كُلاًّ لَمَّا لَيُوَفِّيَنَّهُمْ رَبُّكَ أَعْمالَهُمْ إِنَّهُ بِما يَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۱۱۱﴾
آنگاه که [برانگیخته شوند] صاحباختیارت [جزای] اعمال همه آنان را به تمامی خواهد داد، که محقّقاً او از کردارشان آگاه است.234
هود (11)
111
فَاسْتَقِمْ كَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَكَ وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۱۱۲﴾
همانگونه که فرمان یافتهای، مقاوم باش و هر که با تو، به درگاه خدا بازآید [نیز چنین باشد] و طغیان مکنید، که خدا به آنچه میکنید بیناست.234
هود (11)
112
وَ لا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِياءَ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ ﴿۱۱۳﴾
تکیه بر ستمگران مزنید که آتش دامنگیرتان خواهد شد، و در برابر خدا کارسازی نخواهید داشت و مورد یاری قرار نخواهید گرفت.234
هود (11)
113
وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ ذلِكَ ذِكْرى لِلذَّاكِرِينَ ﴿۱۱۴﴾
در آغاز و انجامِ(1) روز و پاسی(2) از شب نماز برپا دار(3)، که نیکیها، بدیها را از میان میبَرَد(4)؛ این پندی است برای پندپذیران.234
هود (11)
114
عبارت «طرفی النّهار» در اصل «طرفین النّهار» بوده که «نون» آن به علت اضافه شدن حذف شده است.
زُلَف: جمع زُلفَه: در لفظ و معنی مثل «قُرَب» جمع قَریه.
برای پی بردن به اوقات پنجگانه نماز به آیات 78 اسراء(17) ، 130 طه(20) و 17 روم(30) مراجعه فرمایید.
به آیه 7 عنکبوت(29) توجّه فرمایید.
وَ اصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ ﴿۱۱۵﴾
و شکیبا باش که خدا پاداش نیکوکاران را تباه نخواهد کرد.234
هود (11)
115
فَلَوْ لا كانَ مِنَ الْقُرُونِ مِنْ قَبْلِكُمْ أُولُوا بَقِيَّةٍ يَنْهَوْنَ عَنِ الْفَسادِ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ قَلِيلاً مِمَّنْ أَنْجَيْنا مِنْهُمْ وَ اتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا ما أُتْرِفُوا فِيهِ وَ كانُوا مُجْرِمِينَ ﴿۱۱۶﴾
چه شد که در میان نسلهای قبل از شما، صاحبان [ارزشهای] باقی نبودند که [دیگران را] از تبهکاری در زمین بازدارند؟ مگر اندکی از آنان که نجاتشان دادیم؛ و ستمگران در پی عیاشی خود رفتند که در آن غوطهور بودند، در حالی که بزهکار بودند.234
هود (11)
116
وَ ما كانَ رَبُّكَ لِيُهْلِكَ الْقُرى بِظُلْمٍ وَ أَهْلُها مُصْلِحُونَ ﴿۱۱۷﴾
صاحباختیار تو بر آن نبود که شهرهایی(1) را که مردمش اصلاحگر بودند، ستمگرانه نابود کند.234
هود (11)
117
به زیرنویس دوم آیه 58 بقره(2) مراجعه فرمایید.
وَ لَوْ شاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً واحِدَةً وَ لا يَزالُونَ مُخْتَلِفِينَ ﴿۱۱۸﴾
اگر صاحباختیار تو میخواست، همه مردم را امّتی واحد [و موحّد] قرار میداد(1)، [ولی بنا به ضرورت آزمایش(2)، فقط راه را نشان میدهد(3)؛ از این روی] پیوسته اختلاف دارند،235
هود (11)
118
برای روشنتر شدن آیه و توجیه افزوده، به آیه 9 نحل(16) توجّه فرمایید؛ در مورد توجیه افزوده، به آیات 99 یونس(10) و 13 سجده(32) هم توجّه فرمایید.
برای توجیه افزوده، با آیه 48 مائده(5) ولو شاء اللّه لجعلکم امه واحده و لکن لیبلوکم فی ما ءَ اتیکم مقایسه فرمایید.
انا هدیناه السبیل اما شاکرا و اما کفورا 3 انسان.