إِنَّ الْمُنافِقِينَ يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ وَ إِذا قامُوا إِلَى الصَّلاةِ قامُوا كُسالى يُراؤُنَ النَّاسَ وَ لا يَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلاَّ قَلِيلاً ﴿۱۴۲﴾
دورویان [به پندار خود] خدا را فریب می‌دهند، در حالی که خدا [به سزای عملشان] آنان را فریب می‌دهد؛ و چون به نماز برخیزند، سست و بی‌حال(1) برای خودنمایی در برابر مردم برمی‌خیزند و جز مقدار اندکی خدا را یاد نمی‌کنند.101
نساء (4)
142
کسالی: جمع کسلان: تنبل.
مُذَبْذَبِينَ بَيْنَ ذلِكَ لا إِلى هؤُلاءِ وَ لا إِلى هؤُلاءِ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِيلاً ﴿۱۴۳﴾
میان آن [دو گروه] سرگردانند، نه با این گروهند و نه با آن گروه؛ و هر که را خدا گمراه کرده است(1)، هرگز راهی برای او نخواهی یافت.101
نساء (4)
143
به آیه 27 ابراهیم(14) و یضل اللّه الظالمین توجّه فرمایید.
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَ تُرِيدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطاناً مُبِيناً ﴿۱۴۴﴾
ای ایمان‌آوردگان(1)، انکارورزان را به جای مؤمنان به دوستی(2) انتخاب مکنید؛ آیا می‌خواهید در پیشگاه خدا علیه خودتان دلیل روشنی پدید آرید؟!101
نساء (4)
144
به زیرنویس آیه 29 نساء(4) و زیرنویس اول آیه 267 سوره بقره(2) مراجعه فرمایید.
اولیاء: جمع ولی: دوست.
إِنَّ الْمُنافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَ لَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَصِيراً ﴿۱۴۵﴾
محقّقاً دورویان در طبقه فروتر دوزخ جای دارند، و هرگز برای آنها یاوری نخواهی یافت؛101
نساء (4)
145
إِلاَّ الَّذِينَ تابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ اعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَ أَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَ سَوْفَ يُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْراً عَظِيماً ﴿۱۴۶﴾
مگر آنها که توبه کنند و [رفتار خود را] اصلاح نمایند و به کتاب خدا چنگ زنند و آیین خویش را ویژه خدا کنند که آنها در زمره مؤمنان اند؛ و خدا به افراد با ایمان پاداشی بزرگ خواهد داد.101
نساء (4)
146
ما يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَ آمَنْتُمْ وَ كانَ اللَّهُ شاكِراً عَلِيماً ﴿۱۴۷﴾
اگر سپاسگزار(1) و با ایمان باشید، خدا را با مجازات شما چکار(2)؟ و خدا حقگزار و داناست.101
نساء (4)
147
شکر از جانب انسان، مراحل ذهنی، زبانی و عملی دارد. شکر عملی، بهره‌برداری درست از نعمت است در مسیری که صاحب نعمت توصیه کرده است. «اعمَلُوا آلَ داوُدَ شُکراً وَ قَلِیلٌ مِن عِبادِیَ الشَّکُور» آیه 13 سبأ(34)؛ و متقابلاً شکر از جانب خدای رحمن، حق‌گذاری و اعطای جزای خیر است در حق بندگان شاکر «فَإِنَّ اللّهَ شَاکِرٌ عَلِیمٌ»، به عنوان نمونه آیات 158 بقره(2)، 147 نساء(4)، 144 و 145 آل عمران(3)، 66 زمر(39)، و 3 انسان(76) را ملاحظه فرمایید.
به آیه 7 ابراهیم(14) توجّه فرمایید.
لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَنْ ظُلِمَ وَ كانَ اللَّهُ سَمِيعاً عَلِيماً ﴿۱۴۸﴾
خدا بدگویی آشکار را دوست ندارد، مگر [از جانب] کسی که مورد ستم قرار گرفته باشد؛ و خدا شنوایی داناست.102
نساء (4)
148
إِنْ تُبْدُوا خَيْراً أَوْ تُخْفُوهُ أَوْ تَعْفُوا عَنْ سُوءٍ فَإِنَّ اللَّهَ كانَ عَفُوًّا قَدِيراً ﴿۱۴۹﴾
اگر نیکویی را آشکار یا نهان دارید و یا از بدیها[ی دیگران] گذشت نمایید، [خداپسندانه است و(1)] خدا گذشت‌‌کننده و تواناست.102
نساء (4)
149
البته مخفی نگاه داشتن آن خداپسندانه‌تر است، به آیه 271 بقره(2) توجّه فرمایید.
إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ يُرِيدُونَ أَنْ يُفَرِّقُوا بَيْنَ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ يَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَكْفُرُ بِبَعْضٍ وَ يُرِيدُونَ أَنْ يَتَّخِذُوا بَيْنَ ذلِكَ سَبِيلاً ﴿۱۵۰﴾
کسانی که خدا و رسولانش را انکار می‌کنند و می‌خواهند بین خدا و رسولانش جدایی قائل شوند(1) و می‌گویند: پاره‌ای از پیامبران را باور داریم و پاره‌ای دیگر را انکار می‌کنیم، و می‌خواهند بین انکار و ایمان راهی انتخاب کنند، انکارورزان واقعی‌اند؛ و برای آنان مجازاتی ذلّت‌بار آماده کرده‌ایم.102
نساء (4)
150
به آیات 136 و 137 بقره(2) توجّه فرمایید. ضمناً معنی و مفهوم این آیه، به بیان دیگر در آیه 84 آل‌عمران(3) نیز آمده است.
أُولئِكَ هُمُ الْكافِرُونَ حَقًّا وَ أَعْتَدْنا لِلْكافِرِينَ عَذاباً مُهِيناً ﴿۱۵۱﴾
ترجمه این آیه، در آیه قبل ادغام شده است.102
نساء (4)
151